ZEEBRUGGE – West-Vlaanderen zal naar aanleiding van de Brexit een stevige economische schok incasseren, maar bereidt zich nu al intens al voor op de omschakeling. Dat was maandag te horen op de zogenaamde ‘Brexit-dag’ in Zeebrugge, een organisatie van Voka West-Vlaanderen, het Zeebrugse havenbestuur en het Europees Parlement. “De grens tussen West-Vlaanderen en Groot-Brittannië zal dik of dun zijn, maar de verandering is er al en vergt hervormingen”, zo vatte één van de deelnemers de gevolgen van Brexit samen.
Omdat Groot-Brittannië weer buitenland wordt, komen er hoe dan ook terug douane-controles en -formaliteiten die grote vertragingen gaan opleveren voor het grensverkeer over het Kanaal. Als de onderhandelingen tussen Londen en Brussel slecht aflopen zullen de consequenties nog zwaarder zijn. Dat viel maandagmorgen in Zeebrugge te leren op een seminarie voor West-Vlaamse KMO’s. Een paar experts van de Belgische douane wezen er op dat het VK opnieuw een buitengrens wordt voor het bedrijfsleven. Dit wil dus in de praktijk zeggen dat er opnieuw export-formulieren zullen moeten ingevuld worden en dat dus ook elke container op weg naar Groot-Brittannië even gestockeerd kan worden kan worden voor douane-controle, aan beide zijden van het Kanaal trouwens. De experts hadden wel een reeks tips om de controle vlotter te laten verlopen. Voor vele kleinere bedrijven wordt het een hernieuwde kennismaking met douaneformaliteiten.
140 nieuwe douaniers
Het departement Financiën is in deze fase bezig met de aanwerving van 140 douaniers om de Brexit-problematiek in heel België op te vangen. “Daar komen er wat ons betreft nog eens 240 bij in de discussie over de begrotingscontrole deze zomer”, zo verklaarde Europarlementslid Sander Loones (NVA-ECR). Zowel Joachim Coens van het Havenbestuur van Zeebrugge, als Marc Adriansens van APZI, de vereniging van de privé-sector in Zeebrugge, schetsten van hun kant hoe zij de haven, die nu 50 % van haar handel op Groot-Brittannië ent, Brexit-proof willen maken door de nieuwe procedures maximaal te digitaliseren.
Just in time
Het andere Europarlementslid Tom Vandenkendelaere (CD&V-EVP) vatte de impact op de rest van West-Vlaanderen samen in de omschrijving ‘fisch and chips, cars and carpets’. Het zijn de visserij, de voedingsindustrie en de landbouw, maar ook de textiel, die het meest getroffen dreigen te worden. Samen met Bert Mons van VOKA West-Vlaanderen ging hij in op de mogelijke gevolgen.
Het kan voor leveranciers van binnen en vooral buiten Europa minder interessant worden om van de goedkopere stockagekosten in West-Vlaanderen te profiteren om van daaruit (via Zeebrugge) de verdeling op de Britse markt te organiseren. De notie ‘Just in time delivery’ zal door veel bedrijven herbekeken moeten worden. Op termijn kan er aan weerszijden van het Kanaal een verschillende normering van producten ontstaan – inzake milieu, gezondheid of regels van oorsprong bijvoorbeeld – die de productie complexer maken.
Landbouw en visserij zullen alvast te maken krijgen met een Brits protectionisme. Dat laatste bevestigde ook Emiel Bouckaert van de Rederscentrale, die schetste hoe 50 % van de Belgische vissers in Britse wateren vist. Hij bleek wel tevreden bleek met de recent overeengekomen overgangsregeling, die alles bij het oude laat tot eind 2020.