KORTRIJK – De veelbesproken Noord-Koreaanse president Kim zelf kregen ze niet te zien, maar voor de rest kwam de VOKA-delegatie behouden en met een koffer vol ervaringen terug uit Pyongyang. Reizen om te leren: het oude adagio geldt ook voor West-Vlaamse ondernemers. En of er geleerd werd.
De West-Vlaamse VOKA-delegatie, onder aanvoering van algemeen directeur Bert Mons, telde negentien deelnemers. De delegatie kreeg een exclusieve blik achter de schermen van het Noord-Koreaanse regime en de aparte levensstijl die er heerst. Bert Mons: “Met de Discovery Tours – naast de Business Tours en Trend Tours één van de drie nieuwe concepten waarin VOKA West-Vlaanderen haar buitenlandse bezoeken onderbrengt – willen wij onze leden meenemen naar een onontgonnen land of regio waar de economische paden nog niet platgetreden zijn. De keuze voor Noord-Korea paste dus perfect in dit plaatje.”
Het werd sowieso een beklijvende ervaring: “Eenmaal geland in Pyongyang was het eerste nagelbijtmoment een feit: heelhuids door de – zo werd het ons op voorhand verteld – strenge douanecontrole zien te komen”, aldus Mons. “‘Much ado about nothing’ bleek al snel, want behalve een (niet-geautoriseerde) Noord-Koreaanse reisgids die in beslag werd genomen, kon de delegatie zonder al te veel problemen het land binnenkomen. Er werd kennis gemaakt met de twee gidsen – Ms. Lee en Mrs. Lee – die geen seconde zouden wijken van de groep. Neem daarbij het feit dat de internationale reispassen meteen afgenomen werden en pas teruggegeven weden op het moment van terugkeer naar België en je weet dat de notie ‘vrijheid’ een week lang in de kast zou blijven liggen.”
Programma à la carte
Het programma van de Discovery Tour werd op voorhand onderhandeld tussen VOKA West-Vlaanderen en het departement van de Noord-Koreaanse overheid dat instaat voor buitenlandse bezoekers. “Dat schema werd nauwgezet gevolgd maar doorheen de week lag het lot van de groep volledig in handen van de twee gidsen: zij zouden beslissen ‘wat’ we ‘waar’, ‘wanneer’ en vooral ‘hoe’ zouden zien”, aldus Bert Mons.”Tijdens de bedrijfsbezoeken aan bijvoorbeeld de Daean Friendship Factory of Glass Production werd ons verteld dat er bijna 1.000 werknemers werkten, terwijl er tijdens het bijna twee uur durend bezoek hooguit een 50-tal te zien waren. Zelfde verhaal bij de bedrijfsbezoeken aan de Ryuwon Shoe Factory, Gumkop Food Factory en de Mansudae Art Studio. Niets is wat het lijkt in Noord-Korea.”
Twee topmomenten
Hoogtepunten waren volgens VOKA zonder twijfel het onwezenlijke bezoek aan de DMZ – de gedemilitariseerde zone die de grens vormt tussen Noord-Korea en Zuid-Korea – en de opvoering van de adembenemende ‘Mass Games’, een anderhalf uur durend massaspektakel van gymnasten, dansers, acrobaten en muzikanten met niet minder dan 100.000 performers en evenveel toeschouwers. “Naast die hoogtepunten waren het vooral de bevreemdende momenten die de groep zullen bijblijven: autosnelwegen met tien rijvakken waarop hooguit één wagen per uur passeert, propaganda die om 5u ’s ochtends al loeihard door de boxen schalt in Pyongyang en de constante goddelijke verering van ‘The Great Leaders’”, vertelt Mons nog. “Maar waarschijnlijk zullen het de laatste woorden van onze meest ervaren gids, die gepokt en gemazeld is in ‘het systeem’, zijn die het langst aan de ribben blijven kleven. “Hartelijk bedankt voor jullie bezoek aan ons land. Mij zal het niet lukken, maar ik hoop dat mijn kinderen ooit de kans krijgen om jullie land te mogen bezoeken.”
