De derde editie van #WijZijnWestVlaanderen, dé topontmoeting tussen West-Vlaamse ondernemers en politici, vond plaats een jaar vóór de Europese, federale en Vlaamse verkiezingen. Het ideale moment om terug te blikken op de huidige legislatuur, maar vooral om vooruit te blikken.
“En er ligt meer dan genoeg werk op de plank, maar dat mag allesbehalve een excuus zijn om in aanloop naar de verkiezingen op veilig te spelen en het status quo in stand te houden”, zei Jef Maeseele, voorzitter Unizo West-Vlaanderen. “De stilstand regeert het land. Dat is het aanvoelen bij heel wat van onze ondernemers.”
De uitdagingen voor West-Vlaamse bedrijven zijn legio. De krapte op de arbeidsmarkt, het dalende onderwijsniveau, de uitdagingen inzake innovatie, de broodnodige investeringen in infrastructuur, de wijzigende kaders rond klimaat- en vergunningenbeleid, … Meer dan stof genoeg om ondernemers in gesprek te laten gaan met elkaar en met West-Vlaamse politici. “Onze West-Vlaamse economie sputtert”, zei Philippe De Veyt, voorzitter van Voka West-Vlaanderen. “De knipperlichten staan nog niet op rood, maar ze kleuren wel fel oranje.”
3 punten om economie aan te zwengelen
De grootste rem op de economische activiteit? Het vinden van voldoende werkkrachten en de ontspoorde loonkosten. De West-Vlaamse economie is aan het slabakken, dus mag het beleid dat nu absoluut niet doen. Onze toekomstige welvaart hangt ervan af.
De ondernemersorganisaties zien drie cruciale punten waarop het beleid moet inzetten om de economie weer aan te zwengelen:
1) Een beleid dat onze concurrentiekracht kan versterken, in plaats van die verder te ondergraven. Er moet nu gepraat worden over de aanpassing van de automatische koppeling van de lonen aan de index.
2) Een beleid dat innovatie nog meer aanmoedigt. Innovatie is tenslotte de katalysator, of sterker nog, de motor van onze economische groei. Durfkapitaal en nieuw ondernemerschap moeten ondersteund worden.
3) Een beleid dat talent creëert, aantrekt en behoudt. Talent dat broodnodig is om onze ondernemingen en onze economie te laten draaien.
Ondernemers aan het woord
Tijdens 3 opeenvolgende panelgesprekken met West-Vlaamse topondernemers werd dieper ingegaan op de uitdagingen voor West-Vlaanderen. In het eerste panelgesprek met als thema ‘arbeidsmarkt’ hamerden Frédéric Van Damme (The MORIS Company) en Sabine Declercq (Soubry) op een sterkere activatie van werkzoekenden en inactieven om de nijpende arbeidsmarktkrapte te bestrijden.
Ook moet ingezet worden op gerichte economische arbeidsmigratie. Daarbij moet niet enkel werk gemaakt worden van een actief aantrekkingsbeleid voor internationale talenten, maar ook van een warm onthaalbeleid. “Enkel alle maatregelen samen zullen de arbeidsmarkt opnieuw de nodige zuurstof geven.”
Het nijpende tekort aan ruimte om te ondernemen werd in het tweede panelgesprek, met als thema ‘omgeving’, besproken met Hannelore Raes (Agristo) en Wouter Vermeersch (Brouwerij Eutropius). Uit een behoeftestudie van Provincie West-Vlaanderen blijkt dat er voor de periode 2017-2027 een tekort is van netto 430 hectare aan bedrijventerreinen in West-Vlaanderen. In 2027 nog stemde de Vlaamse Regering in met de vraag van de provincie om extra ruimte om te ondernemen mogelijk te maken.
Voor die broodnodige hectares aan bedrijventerreinen mocht Provincie West-Vlaanderen een beroep doen op het Vlaams reservepakket van het toenmalige Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV). 5 jaar later zijn we nog geen stap verder. Nochtans is het voor Voka, Unizo en de West-Vlaamse ondernemers duidelijk: voer de beslissing uit, wijs de afgesproken en noodzakelijke hectares toe en laat ondernemers bouwen aan de toekomst van West-Vlaanderen.
Ook de stikstofproblematiek, het oneindige procederen en het gebrek aan zeker- en rechtszekerheid bij vergunningsaanvragen kwamen aan bod.
Nood aan infrastructuur
In het laatste panelgesprek, met als thema ‘infrastructuur’, gingen Hans Boels (Lybover) en Wim Boydens (4D Trans) dieper in op de uitdagingen die de vergroening van het bedrijfswagenpark met zich meebrengen.
De ondernemers pleitten daarnaast voor de nodige investeringen in infrastructuur. Door niet of te traag te investeren blijven dossiers jaren liggen, geraken studies verouderd en ziet niemand het bos nog door de bomen. Er moeten duidelijke keuzes gemaakt worden in heel wat dossiers in West-Vlaanderen: de nieuwe zeesluis in Zeebrugge, verbinding Ieper-Veurne, de R8 rond Kortrijk, de derde rijstroken tussen Roeselare en Brugge, de Zuid-Westelijke ontsluiting van Tielt, etc.
“Één ding hebben ze gemeen: het zijn geen prestigeprojecten, maar broodnodige investeringen om onze regio in beweging te houden”, zo werd gezegd. “De investeringen zijn belangrijk voor de logistieke stromen, maar ook voor bijvoorbeeld een vlot woon-werkverkeer in een regio waar de krapte op de arbeidsmarkt al jaren pijnlijk voelbaar is. Het zal erop aankomen een meerjarenplanning op te maken over de legislaturen heen om alle prioritaire dossiers in een juiste cadans onder te brengen en zaken in beweging te krijgen.”
Ook voor de West-Vlaamse havens en luchthavens zijn belangrijke infrastructuurwerken nodig: “Havens en luchthavens zijn strategische assets die we moeten koesteren, maar vooral ook klaarzetten voor de toekomst, voor nieuwe ontwikkelingen en innovaties”, luidde de stelling. “De overheid mag die laatste niet in de weg staan, maar moet ze vooral faciliteren.”
Krachten bundelen
Er is dus nog heel wat werk aan de winkel. Met #WijZijnWestVlaanderen willen de West-Vlaamse ondernemersorganisaties een duidelijk statement maken: het is cruciaal om werk te maken van de vele uitdagingen in de regio en daartoe de krachten te bundelen. De weg vooruit is een weg die we samen moeten afleggen, luidde de boodschap. Ondernemers en politici, over partijgrenzen heen.