Bij de onderhandelingen over nieuwe regeringen staat dit land op een kruispunt. “Voor Voka West-Vlaanderen is het duidelijk: elke regering moet nu inzetten op diepgaande hervormingen die onze economie structureel versterken”, zegt Bert Mons, topman van Voka West-Vlaanderen. “Economische groei gerealiseerd in onze bedrijven vormt de basis voor gezondere begrotingen. Bijkomende fiscale of administratieve lasten voor ondernemingen zijn uit den boze.”
Economisch klimaat met vraagtekens
De huidige inschatting van het economische klimaat blijft opmerkelijk somber. De helft van de bedrijven schat de economische situatie momenteel negatief tot zeer negatief in. 37% van de respondenten ziet de economische situatie neutraal tegemoet, terwijl slechts 13% een positieve kijk heeft op de huidige situatie.
De grootste zorgen van de West-Vlaamse bedrijven blijven onveranderd, met hogere loonkosten als de belangrijkste zorg voor 57% van de respondenten, gevolgd door moeilijkheden om geschikt personeel te vinden (52%) en gebrek aan vraag (47%). Andere zorgen zijn verhoogde regeldruk en de geopolitieke situatie. Waar 38% van de ondernemingen zich in het voorjaar nog zorgen maakte over de economische impact van een lange regeringsvorming, is dat aantal nu gedaald naar 20%.
51% van de respondenten geeft aan dat hun orders momenteel onder het normale niveau liggen. Voor de komende zes maanden verwacht 1 op 4 een verdere afname van de orders. Ook de arbeidsmarkt blijft uitdagend, met 20% van de respondenten die een daling van het aantal werknemers in de komende zes maanden verwacht. Bij bedrijven met meer dan 250 werknemers loopt dit percentage op tot 24%.
Uit de bevraging blijkt ook dat de investeringsplannen onzeker blijven, met 25% van de bedrijven die hun investeringen voor de komende twee jaar zullen verlagen. Van de bedrijven die deel uitmaken van een internationale groep, kijkt 33% voornamelijk naar het buitenland voor hun investeringsplannen.
Voor de industriële sector (200 respondenten) zijn de zorgen grotendeels hetzelfde, met hogere loonkosten (63%) en moeilijkheden om geschikt personeel te vinden (58%) als de grootste zorgen. Ook hier blijven de verwachtingen voor het economische klimaat somber, met 57% die de situatie als negatief tot zeer negatief beoordeelt.
Minder orders
Verwachtingen voor de komende 12 maanden in de industrie, zijn ook eerder aan de sombere kant. 61 procent van de industriële bedrijven geeft aan dat hun orders momenteel onder het normale niveau liggen. Voor de komende zes maanden verwacht 28% een verdere afname van de orders, terwijl 25% een toename verwacht.
2×5 Voka-prioriteiten voor de nieuwe regeringen
Vlaams
- Competitiviteit van ondernemingen versterken
• Minder lasten en regels
• Een industrieel beleid met een coördinerende Vlaamse industrieminister - Dynamische arbeidsmarkt
• Hervorm de VDAB
• Maak economische migratie sneller, slimmer en simpeler
• Beloon bedrijven die inzetten op levenslang leren - Onderwijs terug naar de top
• Betere studie-oriëntering dankzij Talentcenters in heel Vlaanderen
• Rationaliseer in het onderwijs het aantal (te kleine) studierichtingen en stimuleer STEM-richtingen - Een rechtszeker omgevings- en vergunningenbeleid
• Hervorm de vergunningsprocedures: sneller en rechtszekerder
• Verzeker fysieke ruimte om te ondernemen ook na de bouwshift van 2040
• Verbeter de waterkwaliteit op een programmatische manier - Meer innovatie en klimaatinvesteringen
• Verhoog de overheidsinvesteringen in O&O om de 1%-norm te halen
• Introduceer een financieringsinstrument voor industriële klimaatinvesteringen
Federaal
- Gezondere begroting dankzij hervormingen
• Geen nieuwe belastingen. Wel hervormingen en besparingen.
• Activeer institutioneel kapitaal door publiek-private samenwerkingen - Naar een groeibevorderende fiscaliteit
• Plafonneer de sociale zekerheidsbijdragen voor werkgevers opnieuw
• Raak niet aan de fiscale behandeling van onderzoek & ontwikkeling en nacht- en ploegenarbeid - Loonkosten onder controle brengen
• Stuur de automatische loonindexering grondig bij of schaf ze af
• Collectieve loononderhandelingen moeten ook op ondernemingsniveau gevoerd kunnen worden - Kordater activeringsbeleid om de krapte op de arbeidsmarkt op te lossen
• Beperk de werkloosheidsuitkeringen in de tijd tot maximaal 2 jaar
• Begeleid langdurig zieken sneller en systematischer terug naar werk
• Activeer dwingender alle werklozen. Taal is geen reden om een passende job te weigeren in een ander gewest. - Competitieve energieprijzen en bevoorradingszekerheid
• Verleng de jongste kerncentrales met 20 jaar
• Schrap de wet op de kernuitstap
• Pas de energienorm toe zodat energieprijzen voor ondernemingen competitief worden met de buurlanden