Voor het onderzoek namen professor Xavier Baeten en onderzoekster Marthe Van Hove 41 Belgische en 54 Nederlandse beursgenoteerde bedrijven onder de loep. Het gaat over bedrijven die hun jaarverslag reeds hebben gepubliceerd en die geen CEO-wissel hebben ondergaan. De focus van het onderzoek ligt op de evolutie van het vast en variabel salaris tussen 2019 en 2020.
“Wanneer we de 92 bedrijven rangschikken volgens de evolutie in het vast salaris en in de bonus tussen 2019 en 2020, blijkt dat de mediaanevolutie van het vast salaris een stijging met 1,6% kent, terwijl de mediaanevolutie van de bonus is gedaald met 3,2%”, aldus professor Xavier Baeten van de Vlerick School. “Bovendien heeft 20% van de bedrijven zijn CEO tijdelijk een lager vast salaris toegekend. Meestal varieert die daling tussen de 10% en 20%, en dat voor een afgelijnde periode gedurende het jaar. Wat de bonus betreft, moeten we opletten bij de interpretatie van de mediaandaling van 3,2%, die op zich beperkt lijkt. Maar het is wel zo dat in 16% van de bedrijven de bonus op 0 is teruggevallen, terwijl we in 2019 slechts één bedrijf hadden dat geen bonus uitbetaalde. Bovendien is er een grote spreiding: in maar liefst 50% van de bedrijven was er over 2020 een daling van de bonus tegenover 2019. Anderzijds is het ook zo dat een derde van de bedrijven (33%) in 2020 een bonus heeft toegekend die meer dan 20% was gestegen tegenover 2019.”
Relatie met de omzet
Omwille van die grote spreiding werd via een speciaal regressiemodel onderzocht in welke mate de bonusevolutie tred houdt met de omzetevolutie van het bedrijf tussen 2019 en 2020. Hierbij werd rekening gehouden met de sector en de grootte van de bedrijven. Bij een omzetdaling van 10% blijkt de bonus in sterke mate gedaald te zijn, en meer bepaald met 21%. “Het klinkt logisch maar dat is een zeer belangrijke vaststelling”, aldus nog Xavier Baeten In het coronajaar 2020 hebben bedrijven wel degelijk de tering naar de nering gezet en stellen wij een zeer duidelijk verband vast tussen ‘pay’ en ‘performance’, in die zin dat de bonus een sterkere wijziging ondergaat dan de omzet.”
Andere opmerkelijke vaststellingen en voorbeelden: 9 CEO’s, waaronder die van ING, Randstad, Barco en Kinepolis, hebben zélf afgezien van een bonus. Opmerkelijk is dat bij Accell (Nederlands fietsbedrijf) de omzet is gestegen met 17%, maar het management in april 2020 al had laten weten dat het zou afzien van de bonus. Lingeriebedrijf Van de Velde heeft gedurende het jaar zijn bonussystematiek aangepast aan de veranderde omstandigheden. Men is overgegaan naar slechts 2 collectieve doelstellingen (omzet en winstgevendheid) en de berekeningsbasis voor de bonus werd gehalveerd. KBC van zijn kant, waar Philippe Vlerick mede aandeelhouder en bestuurder is, heeft het bonusbudget over 2020 herleid tot 75% van het normale budget.
