De Lijn zelf gaf wel een min of meer officiële reden bij haar keuze: de Chinese bussen zijn beter, goedkoper en kunnen vlugger worden geleverd. Meer bussen dus voor minder geld. Pittig detail: in het voorjaar van 2022 maakte de Vlaamse regering nog 2 miljoen euro steun vrij voor de nieuwe fabriek in Roeselare. Minister Hilde Crevits roemde de nieuwe site toen als een schoolvoorbeeld van wat de Vlaamse maakindustrie allemaal kan. Maar nu gaan de Chinezen dus aan de haal met een lonende bestelling, en dat vinden veel watchers behoorlijk onbegrijpelijk.
Het Chinese BYD heeft, naast haar netwerk in eigen land, ook een fabriek voor elektrische bussen in Hongarije. Daar zouden de nu door De Lijn bestelde bussen ook geassembleerd worden. BYD is met zijn e-auto’s en dus ook met zijn e-bussen al sinds 2010 een voorloper met innovatieve batterijen waarvan de levensduur en de reikwijdte veel groter zijn dan wat Europese constructeurs zoals VDL doorgaans kunnen voorleggen.
Het gaat goed, dank u wel
Met haar gloednieuwe state-of-the-art fabriek voor e-bussen in Roeselare hoopte VDL de bakens te verzetten, maar het slaagt daar voorlopig allerminst in. De fabriek in Roeselare wordt geleid door een Nederlander, na het vertrek van de Vlaamse CEO Peter Wouters.
Op de 5 vragen die onze redactie stelde aan VDL, volgde het beleefde antwoord ‘no comment‘. Woordvoerder Miel Timmers gaf enkel nog mee dat de nieuwe site in Roeselare met de nodige problemen kampt, vooral inzake supply chain. “Voor de rest gaat het goed”, aldus nog Timmers.
Blik op 2035
Toch moet de vraag gesteld worden of de vaak geroemde maakindustrie in onze contreien niet onder al te grote buitenlandse druk komt te staan. Chinakenner en prof Jonathan Holslag (VUB) vindt de Chinese bestelling van De Lijn de reinste vorm van ‘concurrentievervalsing’.
Nu de trend naar duurzaam openbaar vervoer niet meer terug te draaien is, zal de kwestie in de toekomst nog aan bod komen. Om volledig emissievrij te rijden, moet Vlaanderen tegen 2035 nog eens tussen de 1.500 en 2.000 e-bussen aankopen, aldus experts.
.
