1. Versterk de arbeidsmarkt en de link tussen onderwijs en bedrijfswereld
Hoewel de werkloosheidscijfers in Oostende en omgeving hoger liggen dan het West-Vlaamse gemiddelde, blijft regio Middenkust met een krappe arbeidsmarkt kampen. Lokale besturen, de VDAB en het Economisch Huis Oostende moeten dan ook blijven inzetten op het activeren van werklozen en niet-beroepsactieven zoals langdurig zieken, NEET-jongeren en migranten.
“Hoewel het activeren ontzettend belangrijk is, weten we dat dit alleen niet zal volstaan. We zullen buitenlands talent nodig hebben om de vacatures ingevuld te krijgen”, stelt regioverantwoordelijke Thomas Buys (rechts op de foto). “Daarom moeten we doelgericht internationale talenten scouten die hier willen komen werken. Eens ze bij ons aan de slag zijn, moeten deze mensen zich uiteraard integreren, de taal leren, een goede huisvesting vinden, enzovoort. Hier hebben lokale besturen een grote rol in te spelen. We pleiten dan ook voor de nodige regionale financiering voor de duurzame ontwikkeling van een International House in Oostende, dat bedrijven en internationale medewerkers ondersteunt in hun praktische en administratieve zorgen.”
Een goed georganiseerde arbeidsmarkt begint met een onderwijsaanbod dat erop afgestemd is. Zo is het belangrijk dat kinderen van jongs af aan worden aangespoord om voor technisch of STEM-onderwijs te kiezen. Bedrijven, scholen en lokale besturen moeten hierrond nog meer samenwerken. Leren stopt natuurlijk niet na het behalen van een diploma of het tekenen van een arbeidsovereenkomst. Daarom maken we van levenslang leren de norm, ook voor wie al aan de slag is.
2. Maak werk van een vlotte mobiliteit en investeer in nieuwe infrastructuur
De mobiliteit en bereikbaarheid in, naar en van Oostende staan onder druk. Er is een nieuwe verbindingsweg nodig vanaf de A10 tot aan het bedrijventerrein Kromme Elleboog om de verkeersonveiligheid en de drukte op de Torhoutsesteenweg in Oostende te verminderen en de luchthaven vlotter bereikbaar te maken.
Om de luchthaven van Oostende-Brugge vanaf het station van Oostende en de hele kuststrook nog beter bereikbaar te maken met het openbaar vervoer, vraagt de lokale ondernemersgemeenschap via de stem van Voka om de kusttram rechtstreeks te laten rijden tot aan het luchthavengebouw.
Een andere belangrijke mobiliteitsuitdaging is de bereikbaarheid van bedrijven(terreinen) via het openbaar vervoer. In het nieuwe vervoersplan van De Lijn worden gebieden zoals de achterhaven van Oostende en het Ostend Science Park niet bediend. Nochtans zouden heel wat werknemers en burgers uit Oostende, Oudenburg, Bredene, enzovoort gebaat zijn bij een betere busverbinding naar deze gebieden. De lokale besturen, de Vervoerregio en De Lijn moeten dan ook dringend een oplossing voor deze problematiek uitwerken. Dit kan bijvoorbeeld door in regio Middenkust een flexbus (de vroegere belbus, n.v.d.r.) te voorzien. Onze regio is de enige referentieregio in West-Vlaanderen waar deze dienstverlening nog niet wordt aangeboden.
Tot slot moet dringend werk worden gemaakt van een voor bedrijven werkbaar en haalbaar parkeerbeleid en dito handhaving. Wie in de stad (dringende) herstellingen of leveringen moet uitvoeren, botst al te vaak op een administratieve mallemolen, met buitensporige parkeerretributies en GAS-boetes als gevolg. Het verkrijgen van parkeervergunningen en vergunningen voor inname van het openbaar domein moet veel soepeler, sneller en efficiënter verlopen in de stad Oostende. Handhavers moeten ook meer begrip tonen voor onvoorziene omstandigheden. Het huidige parkeerbeleid wordt door veel bedrijven als een verdoken belasting ervaren.
3. Geef ruimte om te ondernemen en ondersteun ondernemerschap
In de regio Middenkust wordt enkel nog op Plassendale en de luchthaven van Oostende-Brugge samen een kleine 40 hectare bedrijventerreinen aangeboden. Op de korte termijn volstaat dit aanbod om aan de noden van ondernemingen te voldoen. Op de middellange en lange termijn moet evenwel ook in deze regio worden gezocht naar bijkomende terreinen om de strategische voorraad op peil te houden.
De lokale besturen moeten daarom dringend samen met alle andere betrokken bestuursniveaus nieuwe bedrijventerreinen bestemmen. Concrete locaties moeten snel en zorgvuldig worden geselecteerd en bijkomende tekorten moeten duidelijk en correct worden aangetoond met een geactualiseerde vraagberekening. De voortgang van de ruimtelijke uitvoeringsplannen die in opmaak zijn, moet nauwlettend worden bewaakt. We zien alvast nog potentieel voor nieuwe bedrijventerreinen op de Kromme Elleboog in Oostende en het gebied aan de afrit Middelkerke langs de E40 richting Frankrijk.
Daarnaast moet de leegstand van bebouwde terreinen worden aangepakt. Met een leegstandsgraad van 10,3% beschikt de regio momenteel over een overaanbod van leegstaand bedrijfsvastgoed. Idealiter beschikt een regionale bedrijfsvastgoedmarkt over een frictieleegstandsgraad van 4 tot 6%. Lokale besturen hebben de opdracht om bestaande leegstaande terreinen voor bedrijvigheid voor te behouden. Maar als blijkt dat dat bedrijfsvastgoed te verouderd, ruimtelijk inefficiënt of overgereguleerd is, moeten zij deze terreinen samen met ontwikkelaars aanpassen. Slecht gelegen gronden kunnen enkel een andere bestemming krijgen als het verdwijnen van deze gronden elders op geschiktere locaties wordt gecompenseerd.
Lokale besturen moeten er tot slot voor zorgen dat omgevingsvergunningsaanvragen sneller en oplossingsgericht worden behandeld. “In de regio Middenkust werd meer dan 37% van de ingediende vergunningen voor industrie en bedrijvigheid stopgezet of geweigerd in de afgelopen 6 jaar”, stelt Tom Bulcke, voorzitter Voka regio Oostende (links op de foto). “Daaruit blijkt onder meer dat de eisen van de dossiersamenstelling te streng worden toegepast en omgevingsvergunningsaanvragen te vaak onvolledig worden verklaard. Lokale besturen moeten bedrijven beter ondersteunen bij het indienen en vervolledigen van aanvragen en oplossingsgerichter te werk gaan bij het verlenen van vergunningen.”
4. Laat de haven en luchthaven van Oostende verder groeien en bloeien
De haven van Oostende heeft een unieke positie in het Vlaamse havenlandschap. Om de cluster van de blauwe economie nog te versterken zijn nieuwe investeringen nodig. Zo moet op korte termijn werk worden gemaakt van de bouw van een nieuwe terminal in de oostelijke strekdam. Dit is een strategisch project om de sector van offshore-energie de nodige capaciteit te bieden zodat ze vanuit Oostende kunnen blijven werken richting de nieuwe windmolenparken op zee.
Daarnaast moet ten laatste in 2030 een keuze worden gemaakt over een mogelijke zeewaartse uitbreiding van de haven van Oostende. Het (Vlaamse) Strategisch Beleidsplan Kustvisie kan hierbij als hefboom dienen. Een slimme combinatie van beschermingsmaatregelen tegen een stijgende zeespiegel en de creatie van extra terminalcapaciteit in de voorhaven zal tot een win-win leiden en extra groei van de haven Oostende mogelijk maken. De strandgemeenten kunnen we best beschermen door middel van grotere stranden en meer duinen.
Naast de zeehaven, is ook de internationale luchthaven van Oostende-Brugge een belangrijke economische toegangspoort tot de regio en ver daarbuiten. Haar werking moet in de komende jaren worden versterkt. Cruciaal is de toekenning van de nieuwe omgevingsvergunning. Deze dient voldoende flexibel en toekomstgericht te zijn om de groei van de luchthaven mogelijk te maken. Het stadsbestuur van Oostende moet dit mee faciliteren. Naast passagiers, cargo en general aviation biedt de luchthaven veel kansen voor nieuwe ontwikkelingen zoals drones, safety and rescue-activiteiten, innovatie, vergroening en verduurzaming van vliegtuigen. Op die manier kunnen bijkomende bedrijven uit de luchtvaartsector worden aangetrokken.
Blauwe economie
In regio Middenkust komen alle noodzakelijke ingrediënten voor de blauwe economie samen: de kennis, de expertise en de bedrijvigheid. “Voka West-Vlaanderen lag dan ook mee aan de basis van het idee voor een masterplan om de blauwe economie nog meer te stimuleren”, vindt Tom Bulcke nog. “Een van de hoofddoelstellingen was een betere afstemming tussen overheid, bedrijfswereld en academische wereld om de slagkracht te verhogen. Daarnaast pleitten we ook voor een gezamenlijke branding om regio Middenkust te profileren als the place to be voor blauwe economie. Er werden weliswaar al enkele stappen gezet, maar het masterplan blijft voorlopig beperkt tot een samenvoeging van bestaande stadsinitiatieven. We moeten de komende beleidsperiode echt een versnelling hoger schakelen. De sterkte van de haven van Oostende ligt ook in de verschillende onderzoeks- en innovatieprojecten die je hier vindt. Zelf richtte Voka West-Vlaanderen samen met European Food Centre en POM West-Vlaanderen eind 2023 Marifish.Inc op. Deze incubator ondersteunt innovatieve start-ups en scale-ups in aquacultuur en visserij 2.0 via een mix van coaching, huisvesting en community. Marifish.Inc maakte alvast een goede start. Mocht de stad Oostende mee haar schouders zetten hieronder, dan kan dit initiatief versneld groeien.”
