De hoeveelheid stikstofdioxide in de lucht in de omgeving van de E17 en in de buurt van de verkeerscomplexen Kortrijk-Zuid en Kortrijk-Oost ligt ruim onder de Europese grenswaarde. Dat blijkt uit luchtmetingen die het Departement Omgeving organiseerde samen met de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) en de lokale besturen van Kortrijk, Harelbeke en Zwevegem. De metingen gebeurden in het kader van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) K-R8. Dat GRUP moet onder meer de leefbaarheid en mobiliteit bij Hoog-Kortrijk en Kortrijk-Oost verbeteren.
Stikstofdioxide is een schadelijk gas in de uitlaatgassen van auto’s en een belangrijke indicator voor slechte luchtkwaliteit. De luchtmetingen gebeurden op 31 locaties in het projectgebied. Elke twee weken werd de concentratie stikstofdioxide (NO2) gemeten via kleine meettoestellen. De locaties bevonden zich in de buurt van wegen, woningen en kwetsbare locaties zoals scholen. Daarnaast werden er ook metingen uitgevoerd aan de meetstations van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) in Zwevegem en Roeselare.
Aandacht voor invalswegen
De gemeten jaargemiddelden (een gemiddelde van de gemeten waarden per locatie van januari tot december 2022.) bedragen voor stikstofdioxide tussen 13 en 28 µg/m³. Dat is lager dan algemeen genomen in Gent en Antwerpen en ruim onder de huidige bindende Europese grenswaarde van 40 µg/m³. Ter hoogte van de E17 vallen de resultaten beter mee dan gevoelsmatig verwacht omdat de E17 in een sleuf ligt en de slechte lucht er blijft hangen.
Hogere waarden van stikstofdioxide werden wél gemeten ter hoogte van de invalswegen van en naar de stad. Op deze locaties is het nodig meer in te zetten op duurzame vervoermiddelen en een goede doorstroming van het verkeer. Geen enkel meetpunt haalde de advieswaarde van de Wereldgezondheidsorganisatie, namelijk 10 µg/m³. Maar dit is geen bindende waarde.
Zuhal Demir, Vlaams minister van Omgeving: Zuhal Demir, Vlaams minister van Omgeving, gaf volgende bedenkingen bij de studie: “Voor ons leefmilieu én de gezondheid van ons allemaal is het positief dat Kortrijk zo goed scoort bij de metingen”, aldus de minister. “De hoeveelheid stikstofdioxide zit niet alleen ruim onder de Europese grenswaarde, maar de luchtkwaliteit is ook nog eens beter dan in grote steden zoals Antwerpen en Gent. We hechten enorm veel belang aan de Vlaamse luchtkwaliteit, dus het is goed dat we in Kortrijk positieve resultaten vaststellen.”
Lydia Peeters, Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken, wijst er niettemin op dat de mobiliteit en leefbaarheid in en rond Kortrijk onder druk staat door meer files en meer (vracht)verkeer. “Met K-R8 zoeken we naar sterke oplossingen om de mobiliteit te verbeteren, ook door meer in te zetten op het openbaar vervoer en vlotte fietsverbindingen wat bijdraagt tot een leefbare en gezonde omgeving”, aldus minister Peeters.
Leefbaarheid verhogen met GRUP K-R8
De meetresultaten worden opgenomen in het milieuonderzoek naar aanleiding van het GRUP K-R8. Ze brengen de bestaande luchtkwaliteit in kaart. Met behulp van luchtmodellen zal worden onderzocht wat de effecten van het GRUP zijn op de luchtkwaliteit in vergelijking met de bestaande situatie. Dat milieuonderzoek moet nog starten.
Het GRUP K-R8 heeft als doel de leefbaarheid in de omgeving van Hoog Kortrijk en Kortrijk-Oost te verhogen door infrastructuurwerken die mobiliteit en ruimtelijke ontwikkelingen beter op elkaar afstemmen. In het kader van het GRUP wordt onderzocht hoe onder meer de luchtkwaliteit, de bereikbaarheid, de doorstroming en de verkeersveiligheid beter kunnen. Eerder gebeurden er ook al geluidsmetingen.
Het GRUP K-R8 zit op dit moment in de fase van de scopingnota, dat wil zeggen de startnota met de inspraakreacties. De onderzoeken die nu gebeuren zijn onder meer het gevolg van de inspraakreacties. Naast milieueffecten worden ook ruimtelijke aspecten, mobiliteit, veiligheid en kosten-baten onderzocht. Een volgende stap in de procedure is de opmaak van het ontwerp-GRUP. K-R8 is een samenwerking tussen het Departement Omgeving, het Agentschap Wegen en Verkeer, het Departement Mobiliteit en Openbare Werken, de provincie West-Vlaanderen, intercommunale Leiedal, de steden Kortrijk en Harelbeke en de gemeente Zwevegem.
