Personen met een handicap blijven ondervertegenwoordigd op de arbeidsmarkt. Ondanks hun voorbeeldrol slagen de Vlaamse en federale overheid er niet in de zichzelf opgelegde streefcijfers te behalen. De tijd van vrijblijvendheid is voorbij. Daarom heeft Sabine de Bethune, met steun van de CD&V Werkgroep Handicap en Samenleven, onder leiding van Stefan Puttemans en Bart Dusart en samen met de collega’s Brigitte Grouwels en Ward Kennes, zowel in de Senaat als in het Vlaams parlement een initiatief genomen. Het probleem is immers acuut, zeggen de initiatiefnemers.
1 op 8 Vlamingen op beroepsactieve leeftijd (ongeveer 520.000 personen) wordt geconfronteerd met een arbeidshandicap. Minder dan de helft is echter ook effectief aan het werk. De tewerkstellingsgraad van personen met een handicap bedraagt in België slechts 40,7 procent en daarmee behoren we tot de laagst scorende lidstaten van Europa, waar het gemiddelde 47,3 procent bedraagt. Deze lage tewerkstelling is een discriminatie voor de persoon met handicap zelf en een verlies aan talent voor de samenleving in haar geheel.
Volop kunnen meedraaien in het arbeidsproces is onontbeerlijk in de opbouw van een sociaal leven en in het vinden van een plaats in de samenleving. Er zijn nog te veel vooroordelen over de capaciteiten van personen met een handicap die het best bestreden worden door hen effectief aan het werk te helpen. Een eigen inkomen verwerven is de beste waarborg om autonoom in het leven te staan. Mensen met een beperking moeten ook hun rekeningen betalen. Het beleid is té vrijblijvend, té fragmentarisch en ontbreekt aan visie. Er zijn streefcijfers en andere ondersteunende maatregelen, maar deze zijn onvoldoende effectief. Het VN-comité voor de rechten van personen met een handicap stelt ons land in gebreke (2014): “Slechts weinig personen met een handicap komen op de reguliere arbeidsmarkt terecht, de overheid slaagt er niet in om in haar eigen diensten de tewerkstellingsdoelstellingen voor mensen met een handicap te behalen en aan de privésector wordt geen quotum opgelegd.”
Volgens Sabine de Bethune heeft de overheid een voorbeeldrol maar ze roept ook de private sector op om haar verantwoordelijkheid te nemen. Op dit moment hanteren de Vlaamse en federale overheid een streefcijfer van 3 procent, maar met 1,3 en 1,4 procent wordt dat niet gehaald. Daarom moeten we naar hardere maatregelen: afdwingbare quota met boetes, zoals ook in Frankrijk en Duitsland. Dat geld gaat dan naar een fonds dat de tewerkstelling van mensen met een handicap stimuleert. Diversiteit moet ook een indicator worden in de evaluatie van leidende ambtenaren en kan meegenomen worden in de voorwaarden bij openbare aanbestedingen. (KC)
