Een ondernemer die werkt via een vennootschap geeft een deel van zijn privacy op. Zijn persoonsgegevens (o.a. naam, geboortedatum, adres en nationaliteit) worden opgenomen in het UBO-register, het zogenaamde ‘Register van Uiteindelijk Begunstigden’. Dit UBO-register is een databank waarin de persoonsgegevens van aandeelhouders en begunstigden van vennootschappen en andere structureren, zoals vzw’s of trusts, worden verzameld. Via het UBO-register heeft de overheid een zicht op de personen die achter vennootschappen en andere structuren schuil gaan. Zo kan worden nagegaan wie de uiteindelijke eigenaar of de uiteindelijke begunstigde is van de gelden in de vennootschap of de structuur. Het helpt bovendien om bijvoorbeeld witwasmisdrijven op te sporen.”
Schending van privacy
Advocaat Jos De Wachter geeft tekst en uitleg: “Iedereen kon dit UBO-register vrij raadplegen via het internet en zo nagaan wie er achter een vennootschap schuil ging. Men kon de namen van de aandeelhouders van Belgische vennootschappen zien, hun geboortejaar en maand, hun nationaliteit en het aangehouden percentage van hun aandelen. De mogelijkheden voor aandeelhouders om hun persoonsgegevens af te schermen van het publiek, via een bijzonder verzoek aan de overheid, waren zeer beperkt en werden slechts uitzonderlijk toegestaan. Omdat ze vonden dat hun privacy werd geschonden, en ze hiermee werden blootgesteld aan personen met slechte bedoelingen (bv. chantage, afpersing, ontvoering), werd de vraag voorgelegd aan het Europees Hof van Justitie.
Met het arrest van 22 november 2022 stelt het Hof dat de privacy van de aandeelhouders in het UBO-register inderdaad is geschonden. De vrije toegang van het publiek om zonder enige beperking de persoonsgegevens van de aandeelhouders te raadplegen, gaat te ver volgens het Hof en schendt het Handvest van de Grondrechten van de EU.
Specifiek belang
De Belgische overheid heeft ondertussen de vrije toegang van het publiek tot het Belgische UBO-register opgeschort in afwachting van een nieuwe toegangsregeling. “In de toekomst zal een raadpleging van het UBO-register door het publiek waarschijnlijk beperkt worden tot personen die kunnen aantonen dat zij een specifiek belang hebben bij een raadpleging”, aldus advocaat Tim Vandeweyer. “Denk bijvoorbeeld aan journalisten die een onderzoek doen voor een artikel over witwassen.”
Algemene slotsom: het nieuwe arrest van het Hof is in ieder geval een goede zaak voor ondernemers die werken via een vennootschap. Hun persoonsgegevens liggen voortaan niet meer te grabbel voor het publiek..
