Hoewel de werkloosheid in de regio relatief hoog is, blijft de arbeidsmarktsituatie een rem op de economische groei. Ondanks het feit dat het aantal vacatures sterk toenam, steeg de werkzoekendengraad van 7,5% in 2023 naar 8,7% in 2024.
“In regio Oostende zijn er relatief veel niet-beroepsactieven en werkzoekenden zonder werk. Veel meer dan in andere West-Vlaamse regio’s”, stelt Tom Bulcke vast. “Dat betekent dat hier wel nog potentieel is om niet-beroepsactieven en werkzoekenden zonder werk te activeren en te begeleiden richting één van de vele vacatures. Maar helaas zien we dat dat potentieel amper wordt benut. Wetende dat het activeren zo moeizaam verloopt, zullen we ook internationaal talent moeten aantrekken.” Voka West-Vlaanderen pleit daarom voor de oprichting van een International House in Oostende, dat buitenlandse werknemers (waaronder vooral hoogopgeleiden) ondersteunt met huisvesting, taalopleidingen en integratie.
Met dank aan de blauwe economie
De haven van Oostende vervult een belangrijke rol in de blauwe economie. De haven is een essentiële schakel om van onze Noordzee dé energiecentrale van de toekomst te maken en de aquacultuursector en visserij 2.0 een toekomst te geven.
Voka West-Vlaanderen benadrukt daarom het belang van nieuwe investeringen in de haven om deze klaar te maken voor de komende jaren. Zo is de klimaatbestendigheid van de haven voor Voka West-Vlaanderen een absolute prioriteit. “In het kader van het Strategisch Beleidsplan Kustvisie is een zeewaartse uitbreiding en de aanleg van een nieuw sluizencomplex noodzakelijk om de haven te beschermen tegen de stijging van de zeespiegel. Zo kunnen we ook extra economische opportuniteiten creëren. Een win-win. Helaas blijkt uit het Regeerakkoord en de beleidsnota’s dat Kustvisie geen prioriteit (meer) is voor de nieuwe Vlaamse Regering, maar voor Voka West-Vlaanderen is het dat absoluut wel”, voegt Tom Bulcke toe. Naast Kustvisie roept Voka West-Vlaanderen de Vlaamse Regering op resoluut te beslissen voor de bouw van een nieuwe terminal bij de oostelijke strekdam en hiervoor de nodige middelen te voorzien. “Deze terminal is cruciaal om de toekomstige offshore ontwikkelingen in de Prinses Elisabeth-zone uit te bouwen en operationeel te houden”, stelt Tom Bulcke.
2025 betekent dan ook een belangrijk jaar voor de Belgische offshore windenergie met de tender voor de Prinses Elisabeth-zone. De eerste kavel zou tot 700 MW aan hernieuwbare energie moeten leveren.
Aquacultuur gezamenlijk promoten
De blauwe economie omvat natuurlijk nog veel meer dan blauwe energie, scheepvaart, logistiek en kustverdediging. Ook aquacultuur en visserij 2.0 zijn belangrijke pijlers waar het economisch weefsel van de haven en ruimere regio op gebouwd is. Regio Oostende heeft dan ook alle troeven in handen om de aquacultuursector in Vlaanderen definitief op de kaart te zetten en innovatie in de traditionele visserij te stimuleren.
Toch stelt Voka West-Vlaanderen zich ernstige vragen bij de toekomst van deze sector in de haven. De recente vernietiging door de Raad voor Vergunningsbetwistingen van de vergunning van Columbi Salmon, een zalmkwekerij met activiteiten in de aquacultuur, roept twijfels op over de ruimte voor aquacultuur in havengebieden. “En dat terwijl aquacultuur een sleutelrol kan spelen in de blauwe economie en complementair is aan de traditionele visserij. Het is essentieel dat ook deze sector ruimte krijgt om te groeien en te innoveren”, benadrukt Tom Bulcke.
Om die reden richtte Voka West-Vlaanderen, samen met European Food Centre en POM West-Vlaanderen, in november 2023 al de incubator Marifish.Inc op. Deze incubator biedt start-ups en scale-ups in aquacultuur en visserij 2.0 een combinatie van coaching, huisvesting en toegang tot een sterke community. Marifish.Inc kende alvast een vliegende start, maar extra steun kan dit initiatief verder versnellen. “Mocht de stad Oostende mee haar schouders zetten onder dit project, kan het een katalysator zijn voor verdere groei en innovatie in deze cruciale sector”, gelooft Tom Bulcke. “In het kader van de blauwe economie ligt mijn ambitie om alle partners te verenigen in een gezamenlijke branding. Veel bedrijven en organisaties over verschillende sectoren heen zijn gelinkt aan de blauwe economie. Het is dan ook aangewezen om de Oostendse regio te positioneren als dé Blue Valley van Europa en daarbuiten.”
Regelluwe zone
Tot slot benadrukt Voka West-Vlaanderen het belang van het sluiten van regiodeals om grote, structurele uitdagingen gezamenlijk aan te pakken. “Door besturen en overheden, ondernemers, sociale partners en andere stakeholders samen aan tafel te brengen, kunnen we hefbomen creëren voor de volledige regio”, zegt Tom Bulcke.
Daarom pleit Voka West-Vlaanderen ervoor om in de haven van Oostende een regelluwe zone te creëren. Het concept ‘regelluwe zone’ is allesbehalve nieuw, en werd bovendien opgenomen in het Vlaams Regeerakkoord. In een regelluwe zone kunnen bedrijven, overheden en kennisinstellingen in een gecontroleerde omgeving nieuwe technologieën, processen en bedrijfsmodellen testen zonder verhinderd te worden door de drempels van regelgeving die innovatie in de weg staat. “Om Oostende te positioneren als een aantrekkelijke topregio voor innovatie en investeringen, moeten we letterlijk ruimte creëren voor onderzoek, ontwikkeling en innovatie. In een regelluwe zone wordt een doordachte en eenvoudige basisregelgeving gehanteerd, waardoor baanbrekende innovaties vlotter ontwikkeld én vastgehouden kunnen worden in de regio. Zo willen we onderzoek en innovatie hier meer kansen geven in plaats van nieuwe technologieën, die voortvloeien uit Vlaams of Belgisch onderzoek, te zien vertrekken naar het buitenland”, stelt Tom Bulcke.
