KNOKKE – Het Nederlandse expertenbureau Royal Haskoning, dat zich de voorbije weken boog over het dossier ‘eiland voor de kust van Knokke’, heeft het plan van minister Weyts volledig onderuit gehaald. De redactie van Made in West-Vlaanderen kon de conclusies van Royal Haskoning exclusief inkijken. Royal Haskoning, dat werkte in opdracht van Knokke, is een onafhankelijke en erg gereputeerd internationaal consultancy kantoor met veel referenties.
Ben Weyts zette volgens goed ingelichte bronnen omzeggens alle Belgische studiebureaus onder hoge druk om vooral géén opdracht te aanvaarden voor het stadsbestuur van Knokke. De minister zelf ontkent dat in alle toonaarden. Hoe dan ook, burgervader Lippens ging zijn oor te luisteren leggen in Nederland.
Royal Haskoning levert diensten op het gebied van luchtvaart, gebouwen, energie, industrie, infrastructuur, maritiem, mijnbouw, vervoer, stedelijke en plattelandsontwikkeling en water. Het bedrijf telt ongeveer 6000 medewerkers verdeeld over 100 vaste kantoren in meer dan 30 landen. Zij werken aan projecten in 150 landen. In Nederland heeft het bureau naast de hoofdvestiging in Amersfoort vestigingen in onder andere Nijmegen, Amsterdam, Den Haag, Zwolle, Eindhoven, Groningen, Rotterdam, Utrecht en Maastricht. Buiten Nederland heeft het bedrijf grote kantoren in het Verenigd Koninkrijk, Zuid-Afrika en Indonesië. Geen kleine jongens dus, de experts van Royal Haskoning.
Ben Weyts wil zoals bekend een kunstmatig eiland aanleggen op 1,2 kilometer voor de kust van Knokke-Heist, ter bescherming van de kust. “We wisten van meet af aan dat dit delicaat dossier was”, laat de minister weten. “Daarom ging ik eind vorig jaar ook zelf naar Knokke om een en ander te bepreken. Ik en mijn administratie hebben finaal maar één doel: een zo objectief en zo diepgaand mogelijke studie maken ter bescherming van de kustlijn. Zonder enige vorm van belangenvermenging.”
Royal Haskoning heeft het dossier op zijn beurt grondig bestudeerd en komt tot de conclusie dat de aanleg van dergelijk eiland enerzijds niet nuttig is en anderzijds ook niet nodig is (omdat er volwaardige alternatieven bestaan). De Nederlandse experts schrijven letterlijk: “Het testeiland leidt wel tot meerdere negatieve effecten. Het betreft effecten op zwemveiligheid, kustonderhoud, risico van aanzanding van de Zwin monding en kwaliteitsverlies van het strand door afzetting van slib. Ook wordt het zicht vanaf het strand beïnvloed door het testeiland. Voorts worden ook effecten verwacht op Nederlands grondgebied. Tenslotte is voor de aanleg van het testeiland naar verluid 16 miljoen m3 nodig. Zelfs een kleiner volume is op zich al voldoende om de langere termijn veiligheid van de kust te waarborgen als gekozen wordt voor een versterking van de bestaande kust.”
Breder strand als oplossing
Royal Haskoning zet nog andere vraagtekens achter het waarom van zo’n eiland. Eerdere en grondige studies hebben al uitgewezen dat de meest kwetsbare locaties Oostende, Zeebrugge en Nieuwpoort zijn, gevolgd door Bredene. Als Knokke dan toch moet beschermd worden, dan zou een ingreep aan land (in plaats van op zee) veel efficiënter, veel goedkoper en veel veiliger zijn, aldus nog Royal Haskoning. Uit de analyse van het Nederlandse expertenbureau blijkt dat er dan twee scenario’s mogelijk zijn: ofwel gestimuleerde autonome ontwikkeling (de baai van Knokke-Heist groeit al jaar na jaar spontaan aan) ofwel in één keer zorgen voor een breder strand middels zandopspuiting. “Met de aanvoer van 16 miljoen kubieke meter zand, zou de kust ter hoogte van Knokke alvast voor 40 jaar afdoende beschermd zijn,” aldus Royal Haskoning. Ter vergelijking: toen het strand van Knokke in 1977 verbreed werd, werd slechts 9 miljoen kubieke meter aangebracht.
Het Nederlandse voorbeeld
Royal Haskoning verwijst in zijn rapport ook naar het voorbeeld van Cadzand. Cadzand was een van de tien zwakke schakels van de Nederlandse kust maar deze werden allemaal aangepakt in het ‘Hoogwaterbeschermingsprogramma‘, dat reeds eind 2015 afgewerkt was. Nergens werd voor een oplossing in zee gekozen. Op het vlak van ‘strijd tegen het water van de zee’ zijn de Nederlanders, sinds de historische zee overstromingen van 1953, zoals bekend bollebozen.
Nog dit: Royal Haskoning is niet de enige instantie die zich kritisch heeft uitgelaten over het plan Weyts. Ook het studiebureau Arcadis dat een milieu effecten beoordeling (MRP) uitwerkte voor de federale overheid, wees op de overwegend negatieve gevolgen van de aanleg van een eiland voor de kust van Knokke. Inmiddels heeft Knokke reeds 28.500 handtekeningen verzameld voor een petitie tegen de bouw van een kunstmatig eiland. En of het tussen Ben Weyts en Leopold Lippens ooit nog goed komt? De Knokse burgervader werd bij zijn recente ontmoeting met de minister zowat buiten gehoond door Ben Weyts, al ontkent deze laatste dat formeel.
