zeebrugge LNG

LNG-site van Zeebrugge in het vizier van Europa

ZEEBRUGGE - Het voorstel van de Europese Commissie om de Russische doorvoer van LNG (liquid natural gas) naar andere landen buiten de EU te verbieden, treft vooral de Belgische haven Zeebrugge. Dat meldt de krant de Standaard (Mediahuis). Zeebrugge is al jaren de draaischijf voor Russisch gas, maar voelt zich gebonden door contractuele verplichtingen omtrent afnames uit Rusland.  

Zeebrugge is internationaal een zeer belangrijke doorvoerhaven voor vloeibaar gas uit Rusland. In 2022 passeerde liefst 7 miljard kubieke meter Russisch LNG-gas via ons land. Toen was dat goed voor 40 procent van alle vloeibaar gas uit Rusland dat in Europa toekwam. En die volumes zijn sindsdien alleen maar gestegen. Ongeveer de helft van alle LNG dat het voorbije halfjaar per tanker Zeebrugge binnenkwam, is inmiddels afkomstig van Rusland.

Volgens Andries Gryffroy (N-VA), voorzitter van Fluxys, vertrekt 35 tot 40 procent daarvan direct weer naar andere bestemmingen buiten de EU. In de praktijk is dat meestal India en China.

Als dat soort massale doorvoer via de EU niet meer mag, moet Rusland andere (duurdere) routes zoeken om het vloeibare gas over te slaan, zo schrijft De Standaard nog. Dat kost Moskou volgens sommige experts mogelijk enkele miljarden euro’s, geld dat niet gebruikt kan worden voor de oorlog in Oekraïne.

Pacta sunt servanda

De havenautoriteiten van Zeebrugge schermen met het principe ‘pacta sunt servanda‘. Contracten moeten juridisch nageleefd worden.

Luttele maanden na de Russische annexatie van de Krim in 2014 ondertekende Fluxys een 20-jarig contract met het Russische gasbedrijf Yamal Trade. Daarop werd in Zeebrugge een vijfde LNG-opslagtank gebouwd, met een capaciteit van 180.000 kubieke meter en bijbehorende procesinstallaties. Die gigantische opslagtank werd in januari 2020 in gebruik genomen.

In het kader van het 20-jarige contract met Yamal Trade meldde Fluxys toen in een persbericht dat jaarlijks tot 8 miljoen ton Russisch LNG zal worden overgeslagen op de terminal in Zeebrugge. Het gaat om vloeibaar gas dat komt van het schiereiland Yamal in Noord-Siberië, waar een gigantische installatie in Sabetta (zie kaart) jaarlijks tot 27 miljard kubieke meter gas uit de grond kan halen. Het gros daarvan wordt verscheept naar, in volgorde van belang, Zeebrugge, Montoir-de-Bretagne in Frankrijk en Bilbao in Spanje.

In totaal kunnen daardoor jaarlijks maximaal 214 schepen met Russisch gas in Zeebrugge aanmeren. Wat de financiële impact daarvan is op de jaarlijkse winst en de inkomsten, wil Fluxys voor­lopig niet kwijt, schrijft De Standaard nog.

Hypocrisie?

Op zijn minst merkwaardig -zo niet hypocriet – is dat Europa niet alle ‘gasbanden’ met Rusland wil doorknippen. Russisch gas dat rechtstreeks wordt geïmporteerd in de EU valt niet onder het nieuwe sanctievoorstel. Europa wil wel dat de doorvoer van Russich gas naar Azië wordt aan banden gelegd.

“Ongeveer een kwart van alle Russisch vloeibaar gas dat per schip in Zeebrugge binnenkomt, wordt opnieuw omgezet in gas en via pijpleidingen naar Duitsland getransporteerd”, zegt Gryffroy nog in de Standaard. “De export van Russisch LNG vanuit België naar Duitsland is sinds de energiecrisis vertienvoudigd. Een ander deel van het Russisch gas wordt overgepompt op schepen die varen naar andere Europese havens. Ook dat soort overslag valt niet onder de voorgestelde Europese sancties.”

Russisch gas dat rechtstreeks wordt ingevoerd in Europa blijft dus buiten schot. Daar komt voorlopig dus geen verandering in. De reden daarvoor is wellicht dat sommige EU-landen vooralsnog niet zonder Russisch LNG kunnen en vrezen dat een volledig import­verbod de internationale gasprijzen te snel zou doen stijgen.

foto: archief Mediahuis