-U heeft vanaf dag één van de oorlog uw nek uitgestoken om Oekraïne te helpen. Met welke resultaten?
-Ivan Sabbe: We hebben drie zaken in beweging gezet. Eén: in de buurt van waar ik woon hebben we een vakantiewoning te lande ter beschikking gesteld, waar twaalf mensen onderdak konden vinden. Het ging vooral om Oekraïnse vluchtelingen uit de belegerde steden Kiev en Charkov. Het OCMW van Harelbeke heeft ons daarbij goed geholpen en uiteraard hadden we ook zelf onze contacten via de familie en de collega’s van mijn partner. We hebben ook Oekraïners geholpen om elders in Vlaanderen onderdak te vinden. Eens ze de nodige papieren hadden – met dank aan de overheid is dat allemaal snel gegaan – hebben we zij die gebleven zijn ook geholpen om werk te vinden na verloop van drie maanden. Werken is toch nog altijd de beste manier om zich te integreren in een nieuwe samenleving of om te strijden tegen armoede, denk ik. Twee: we hebben een fundraising campagne in gang gezet, en dankzij de steun van bedrijven en particulieren hebben we een aardig bedrag bijeengebracht om vooral voedingsmiddelen en geneesmiddelen naar daar te sturen via de weg. Drie: na verloop van tijd hebben we ook lokale projecten gesponsord. Bijvoorbeeld om bedden aan te kopen. Daarbij ging onze steun naar de lokale economie, want de industrie is, zeker in het westen van het land, behoorlijk blijven doordraaien.
De figuur Poetin
-Hoe kijkt u vandaag tegen de figuur van Poetin aan?
-Achteraf is het gemakkelijk gezegd natuurlijk, maar hadden we Rusland destijds niet moeten opnemen in de NATO, toen Poetin zelf die vraag om lidmaatschap stelde? Dit gezegd zijnde, kan je vandaag maar één zaak concluderen: de man is alle realiteitszin kwijt. Iets anders kan je niet zeggen als je hoort dat hij zelfs miskent dat Oekraïne een onafhankelijk land is. Hij kent slecht de geschiedenis want Oekraïne heeft eeuwenlang een aparte koers gevaren van Rusland. Tussen 1240 en 1648 – 4 eeuwen aub – was dat al het geval, maar ook later. Na de val van de Muur verkreeg het land, net als de andere voormalige Sovjetstaten, zijn onafhankelijkheid. Niemand kan dat ontkennen, maar Poetin doet dat wel. Het is alsof de Fransen, de Oostenrijkers, de Nederlanders en de Spanjaarden vandaag opnieuw een claim zouden leggen op het onafhankelijke België. Hét probleem met Poetin is dat hij droomt van het oude Tsarenrijk. Maar weet u wat dat betekent? Naast Oekraïne zouden dan ook Wit Rusland, de Baltische staten, Moldavië en alle ‘Stans’ (Kazachstan, Uzbekistan, ….) opnieuw voor de bijl moeten gaan. Kom zeg. In wezen gaat het voor Poetin niet alleen om een militaire operatie. Hij ziet ook dat het westerse democratisch model aanslaat in al die landen en dat zint de dictator in hem niet. Finaal, maar dat heb ik van Oekraïnse bronnen, zou ook nog een ander en bij ons totaal onbekend element meespelen. In de Donbas en in de Krim zouden gigantische gasvoorraden gevonden zijn. Stel dat die voorraden eigendom zijn van Oekraïne, dan zou het Westen het Russische gas helemaal niet meer vandoen hebben.
Het effect van sancties
-Inmiddels heeft de EU al tien sanctiepakketten afgekondigd tegen Rusland. Maar of dat pijn doet?
-Poetin slijt zijn olie en gas nu aan ander landen zoals India of China en dat blijft zorgen voor een permanente geldstroom. Het probleem met sancties is dat ze zich pas laten voelen op langere termijn. Dat zal ook hier wel lukken, maar dat vergt tijd. Westerse consumptieproducten zijn nu al moeilijker te krijgen in Rusland en dat laat zich nu al voelen. Maar wat Moskou het meest pijn doet is dat het nu afgesloten is van alle westerse technologie.
-Volgt het Westen, los van de sancties, de juiste weg?
-Ik heb grote bewondering voor de efficiëntie waarmee de charismatische Ursula von der Leyen de zaken heeft aangepakt. Alvast Vladimir Poetin zal nooit gedacht hebben dat de EU zo eensgezind zou zijn en er ook zou in slagen om 80 procent van uit Rusland aangeleverde energie te vervangen door andere leveranciers, waaronder de VS, Qatar, Bahrein en Noorwegen (dat zijn energie wel vel te duur verkocht). Dit gezegd zijnde vind ik wel dat de EU too little too late doet. Veertien Duitse tanks meer vanuit Duitsland en een honderdtal vanuit de EU? Dat is wel heel weinig, wat zeg ik, belachelijk weinig. In Wereldoorlog II werden er bij de slag om Koersk alleen al liefst 8.000 tanks ingezet in een eerste fase.
-Heeft u nog zakelijke belangen in Oekraïne?
-Tussen 2005 en 2010 was ik er actief met vastgoed. Om de corruptie te counteren, werkte ik destijds met twee onafhankelijk van elkaar werkenden advocatenkantoren. Maar toen Janokovitch (die sympathiseerde met Moskou, nvdr) aan de macht kwam, zag ik het niet meer zitten en heb ik er me zakelijk helemaal teruggetrokken. Mijn aanvoelen is wel dat de nieuwe jonge generatie in het land niet meer zal aanvaarden dat corruptie hoogtij viert.