-Mogen we een inkijk hebben in uw agenda, uw dagelijkse tijdsbesteding?
-Filip Balcaen: Oh, maar dat is eenvoudig hoor. Ik ga vooral op zoek naar goede investeringen en vraag me verder ook voortdurend af wat we met het hele team van Baltisse beter kunnen doen. Ik prijs me gelukkig dat we hier zéér goede mensen aan boord hebben. Zowel in ons Private Equity Team, geleid door Jan Vergote, als in ons Vastgoed Team, geleid door Alex De Witte. Daar boven staat dan nog Marc Janssens, die overkoepelend CEO is en als een goede pater familias de zaken aanstuurt. Ik moet helpen nadenken en er voor zorgen dat het gaspedaal permanent ingedrukt blijft. Dat alles gebeurt deels hier, maar ook deels in de VS. Sowieso liggen er overal opportuniteiten te wachten, maar je moet ze vinden.
-Wat zijn in jullie ogen de normen voor een goede Private Equity investering?
-Filip Balcaen: Er moeten een handvol voorwaarden vervuld worden. Eén: er moet een goed management aan boord zijn van het bedrijf waarin we willen investeren. Twee: er moet sprake zijn van een groeiscenario. Drie: het bedrijf moet pricing power hebben. Vier: het bedrijf in kwestie moet al een zekere taille hebben. We mikken op bedrijven met een ebitda tussen de 10 en de 25 miljoen euro.
-Louis Balcaen: In alles wat Baltisse doet, wil het pro actief zijn en waar het kan zo snel mogelijk schakelen. In de praktijk betekent dat we aan desk research doen, maar ook een goede relatie onderhouden met zakenbankiers om de polsslag van de markt te kennen. Vergeet niet dat het in dit vak ook voor een belangrijk deel gaat om de menselijk connectie. Dat wordt soms vergeten.
-Terugkijkend op uw loopbaan, waar bent u het meest fier op?
-Filip Balcaen: Geen twijfel mogelijk: ik ben het meest fier op wat ik gerealiseerd heb met IVC. Beginnend van nul en met veel twijfels langs alle zijden, bij mijn vader incluis. Maar ik geloofde er in. IVC heeft bewezen dat je middels goede research gericht op innovatie heel ver kan komen. Er waren nochtans grotere spelers op die markt, maar ze bleken niet zo inventief en creatief als wij waren met IVC. De periode bij IVC is ook de tijd geweest waarin ik mezelf het best heb kunnen uitleven: op de vloer en tussen de mensen. Jawel, ik deed dat eerlijk gezegd liever dan wat ik nu doe. Vroeger was ik CEO, nu ben ik bestuurder. Dat is wel even iets anders.
-Is het vandaag toch een droom die uitkomt om samen met uw twee zonen nieuwe business te runnen en uw kinderen te zien groeien als ondernemers?
-Filip Balcaen: In het ondernemerschap mag je nooit helemaal tevreden zijn. Je moet altijd de vraag stellen wat er beter kan. Doe je dat niet, dan is dat het begin van een terugval. Dit gezegd zijnde, ja, het geeft voldoening om zij aan zij te werken met Louis (die mee instaat voor Private Equity) en met Simon (die actief is met Vastgoed). Die betrokkenheid voelt goed aan. Maar mijn droom is misschien minder belangrijk dan hun droom. Ik heb al een hele weg afgelegd, zij staan aan het begin. Ik moet de fakkel keurig zien door te geven zodat de jeugd ermee verder kan.
-Louis Balcaen: Wij hebben ook het geluk gehad dat we eerst op een ander ervaring konden opdoen. In mijn geval was dat bij ING.
-Simon Balcaen: In mijn geval was dat bij PWC. Maar ik miste daar het ondernemerschap.
-Welke goed adviezen heeft u altijd meegeven aan uw kinderen? Of aan jonge ondernemers?
-Filip Balcaen: Het zijn algemene principes. Om te beginnen: altijd voetjes op de grond houden. Twee: hard werken. Drie: besef dat je een voorbeeldfunctie hebt. Vier: onderneem niet alleen maar samen met anderen, met sterke mensen met wie je samen de droom deelt om vooruit te gaan in het leven. Vijf: probeer te inspireren maar verlies ook nooit je kritische zin. Zes: zoek de juiste sector waarin je actief wilt worden. Wie dit alles toepast, kan ver geraken, dat is mijn overtuiging.
België en de EU en de wereld
-Hoe kijkt u vandaag met uw internationale bril naar Belgenland en de context waarin hier moet worden ondernomen? Is de loonlast een killer voor de welvaart? Maar dat zeggen we al zo lang, niet?
-Filip Balcaen: In België is de voorbije decennia niets gebeurd. Dat op zich is al een jammerlijke vaststelling. De voorbije 24 maanden is de concurrentiepositie dan nog eens dramatisch verslechterd en zijn de lonen door de indexatie toch wat ontspoord. Het spijt me het te moeten zeggen maar België is geen aantrekkelijk investeringsland. Maar ik kijk ook verder: de hele EU zal maar zijn aantrekkelijkheid kunnen behouden als ze op een creatieve manier de omslag weet te maken naar het digitale tijdperk. Voor labour moet je al langer niet meer hier zijn. In de VS merk ik dat arbeid wel nog betaalbaar blijft en is het ondernemerschap toch nog beduidend hoger dan bij ons. Geen wonder dat het groeiritme er hoger ligt dan in Europa. Voor activiteiten in Azië heb ik altijd bedankt. We kennen die regio onvoldoende, en hebben daar geen voeling mee.
-De EU, China, de VS, Rusland: de wereld is ingedeeld in grote economische machtsblokken die beter proberen te doen dan de andere. Denkt u niet dat er al langer dan vandaag een soort economische wereldoorlog aan de gang is, al mag dat dan die naam niet hebben. Zelfs binnen Europa ligt de lat verre van gelijk en probeert elkeen vliegen van de andere af te snoepen.
-Filip Balcaen: Een wereldoorlog zou ik het misschien niet noemen. Maar, je kan niet omheen een aantal vaststellingen fietsen. Zoals het feit dat Europa het minst snel groeit. Voor zijn energie werd Europa bijna totaal afhankelijk van Rusland. Voor defensie eten we uit de hand van de VS. En China werd gebruikt voor goedkope producten. Met dat alles wilden we toch nog onze eigen welvaart veilig stellen. Maar was dat alles wel een goed idee? Ik merk gelukkig dat we hier en daar de klok aan het terugdraaien zijn. Er is een tendens om Europa minder afhankelijk te maken van China. En op vlak van energie maken we werk van ons eigen groene beleid. Goed, maar gaat het snel genoeg? Dat is een andere vraag. We hebben er bij IVC in Avelgem ruim vijf jaar over gedaan om 3 windmolens te plaatsen. Dat kan toch niet. Het wordt de hoogste tijd dat we een betere balans vinden in dit soort zaken.
Textiel en tapijt
–Laten we het even hebben over de West-Vlaamse tapijtsector. U heeft al lang geleden gepleit voor een noodzakelijke consolidatie tussen verschillende spelers. Als dat niet zou gebeuren, vreesde u voor een soort van implosie. U heeft zo te zien grotendeels gelijk gekregen, toch?
-Filip Balcaen: Ik heb in mijn Balta periode (Balta werd in 2004 verkocht aan PE-speler Doughty Hanson, nvdr) zelf nog geprobeerd om tot een groter geheel te komen. Er zijn toen onder meer informele gesprekken geweest met Unilin en met Beaulieu. Dat is niet gelukt. Waarom? De familie De Clerck wou vooral baas in eigen huis zijn en bij Unilin dacht men dat textiel al over zijn hoogtepunt heen was. Misschien heeft teveel individualisme en te weinig oog voor de lange termijn het scenario gedwarsboomd. Puur economisch bekeken was dat suboptimaal.
-Het u wel bekende Mohawk is nu wereldmarktleider. Had één grote West-Vlaamse groep dat ook niet kunnen worden?
-Filip Balcaen: Alvast in Europa hadden we nummer één kunnen worden, klopt. Maar je kent toch het gezegde: je kan een tango maar met twee dansen. Hier was een tango met vier vandoen.
-Wat was de échte reden van uw vertrek (2022) uit de raad van bestuur van Mohawk, waar u vandaag niettemin met 3 procent nog altijd de tweede belangrijkste aandeelhouder bent?
-Filip Balcaen: Het verschil in visie voor wat het toekomstig beleid betreft van Rest of The World heeft zeker meegespeeld. We waren het oneens over wie de toekomstige leiding moest nemen. Bovendien vind ik dat elk bedrijf, ook al behoort het tot een grotere groep, zijn eigenheid moet kunnen behouden. Unilin, IVC, ze hebben een heel specifiek en eigen DNA. Mohawk ziet dat anders en wil algemene spelregels en synergie doorduwen. Dat is een keuze, maar het was niet mijn keuze. Ownership erkennen is erg belangrijk, maar dat gebeurde te weinig. Wel, dan moet je consequent zijn en trouw blijven aan je eigen principes. Let wel, er zijn geen hard feelings. Maar ik blijf wel achter mijn beslissing staan.
–Is dat niet typisch Amerikaans? They want to rule the world?
-Filip Balcaen: Dat zou ik niet zeggen. We kunnen veel leren van hen. Grote Amerikaanse bedrijven hebben de pricing power en zijn sterk in controle. Maar het klopt ook dat West-Vlaamse bedrijven doorgaans pragmatischer zijn, dynamischer en flexibeler ook.
(Karel Cambien)
