Wij, de bedrijfsleiders uit de textiel-, hout- en meubelindustrie en de houtinvoerhandel, verenigd in Fedustria, geloven in de kracht en de troeven van ónze maakindustrie. En wij blijven ook resoluut voor België kiezen. Zo opent de brief.
Maar Fedustria maakt zich ook zorgen. “Onze bedrijven bevinden zich in woelige wateren door de forse prijsstijgingen voor elektriciteit en aardgas, bovenop de ontspoorde grondstoffen- en materiaalkosten, de aanhoudend hoge inflatie en de automatische loonindexeringen”, staat te lezen in de open brief. “Dit zet de competitiviteit en de rentabiliteit van onze bedrijven permanent onder druk. De gevolgen blijven niet uit: productiestops, tijdelijke werkloosheid, terugschroeven van investeringen, tot het verplaatsen van activiteiten naar het buitenland, waar de energie- en loonkosten substantieel lager zijn dan in België. Onze bedrijven zijn koplopers op vlak van innovatie, duurzaamheid en circulariteit. Wij willen niet dat deze investeringen en inspanningen worden teruggeschroefd. Daarnaast zijn onze bedrijven noodzakelijk om aan de doelstellingen van de Green Deal te kunnen voldoen, waartoe ons land zich verbonden heeft.”
Hoge energiekosten maken productie hier onbetaalbaar
Fedustria gaat ook even aan de alarmbel trekken. “Onze productiebedrijven zijn sowieso afhankelijk van de beschikbaarheid van betaalbare energie”, staat te lezen in de open brief. “En daar wringt nu net het schoentje: het aandeel van de energiekosten in de productiekosten neemt op vandaag ongeziene proporties aan. Dit mede door de hoge gasprijs die via het Merit Order-prijsmechanisme bepalend is voor de elektriciteitsprijs. Sommige bedrijven zullen bovendien de komende weken of maanden moeten overschakelen van een vast naar een variabel energiecontract, waardoor de kosten nog verder stijgen. Daar bovenop komt nog dat ook van aardgas afgeleide grondstoffen die noodzakelijk zijn voor het productieproces (zoals ureum, ammoniak, melamine en andere chemische stoffen) ongeziene prijsstijgingen kennen (grootteorde tot 600%). Het doorrekenen van al deze kosten is onmogelijk.”
Fedustria concludeert: “Voer een energiebeleid dat ons toelaat te doen waar we goed in zijn: hier blijven produceren, innoveren en welvaart creëren.”
Een Europese oplossing… wachten op Godot?
België heeft in deze energiecrisis steeds gepleit voor een Europese oplossing die niet marktverstorend is: een Europees prijsplafond voor gas. Fedustria heeft er zijn eigen mening over. “Wij blijven in eerste instantie voorstander van een Europese oplossing”, zo luidt de stelling. “We stellen echter vast dat deze Europese oplossing nog altijd op zich laat wachten. Bovendien nemen andere Europese lidstaten intussen zelf het heft in eigen handen om hun industrie en bevolking te beschermen. Deze evolutie doorbreekt niet alleen de Europese eenheid, maar tast het Europese gelijke speelveld aan. Daardoor komt onze Belgische maakindustrie in een concurrentieel nadelige positie ten opzichte van de eigen buurlanden. Dit mogen en kunnen we niet langer aanvaarden”.
Fedustria klaagt ook nog aan dat de reeds genomen overheidsmaatregelen onvoldoende zijn om de concurrentiepositie te vrijwaren. Daarom worden ‘dringende maatregelen’ gevraagd. Zoals daar zijn:
-Wacht niet meer op een Europese oplossing: plafonneer de gas- en elektriciteitsprijzen op korte termijn naar het voorbeeld van Duitsland, w.z. een plafond van 70 euro/MWh voor aardgas en van 130 euro/MWh voor elektriciteit, indien een Europese aanpak niet werkt.
-Voorzie een beloningsmechanisme voor die bedrijven die actief inzetten op stijgende energie-efficiëntie en energie-vergroening: voer bijvoorbeeld gedurende 2 jaar een industriële korting in op de energiefactuur van die bedrijven die aan energiereductie doen.
-Stem de compensatieregeling voor de hoge energiekosten maximaal af op het Europese Temporary Crisis Framework én voer geen extra beperkingen in.
-Snellere en flexibele toegang tot de nodige vergunningen voor bedrijven om (tijdelijk) om te schakelen naar andere energiebronnen.
-Herstel het vertrouwen, zonder de bedrijven nog verder te belasten.
-Plafonneer de gas- en elektriciteitsprijzen op korte termijn indien een Europese aanpak niet werkt.