KORTRIJK – Diepgaande intellectuele analyse en reflectie bieden over het reilen en zeilen van ons eigen wereldje en de planeet rondom ons. Dat is het opzet van Face Time dat voor de vijfde maal werd georganiseerd door de West-Vlaamse ondernemers en Rotary-buddys Jacques Delfosse en Joris Claeys. De crème de la crème van het Zuid West-Vlaamse ondernemersleger kwam luisteren naar bijzonder boeiende beschouwingen van professor Michael Vlerick, filosoof Maarten Boudry en de gewezen Nederlandse eerste minister Jan Peter Balkenende. Zonder onderscheid frisse geluiden die het van de bühne predikten: het gaat goed en beter dan vroeger, maar waakzaamheid is geboden.
Roeselarenaar Maarten Boudry (onder meer auteur van het boek ‘Waarom de wereld niet naar de knoppen gaat‘) mocht de debatten openen en deed dat met verve. Zijn stelling in één zin: vroeger was alles slechter, of omgekeerd nu gaat alles beter. Een stelling die hij staaft met harde bewijzen over kindersterfte honderd jaar terug en nu, over armoede in de wereld en over het wereldwijde Bruto Nationaal Product (BNP). Gedurfd en omstreden is zijn betoog over het waarom. Boudry zegt dat de wereld veel (alles?) te danken heeft aan het gebruik van fossiele brandstoffen die hij omschrijft als ‘de factuur van de vooruitgang’. En wat dan met de klimaatopwarming? Dat is vooral een zaak van de mens. Hij daagt de mensheid uit om de zoektocht naar technologische oplossingen met bekwame spoed verder te zetten. Wind- en zonne-energie zijn, in tegenstelling tot wat bepaalde intelligentsia beweren, géén fundamentele oplossing wegens niet meer dan een druppel op een hete plaat. Nucleaire energie is steeds volgens Boudry wél een deel van de oplossing, maar er zal ten gronde nog een grote technologische revolutie nodig zijn.
Samen sterker
Kortrijkzaan Michael Vlerick, professor aan de universiteit van Tilburg en auteur van het boek ‘De tweede vervreemding‘), hield een warm pleidooi voor meer samenwerking over alle grenzen heen. Alle grote problemen – zoals armoede, migratie of klimaatopwarming – schreeuwen om gezamenlijke antwoorden. Of de Verenigde Naties daartoe kunnen bijdragen? “Er is meer nodig”, aldus Vlerick. Hij pleit expliciet voor een omvattende burgerraad van verstandige mensen die de zaken mee helpen aansturen. Dankzij de technologische evoluties, allemaal ontsproten uit het superieure menselijk brein, heeft de wereld alvast meer mogelijkheden dan ooit.
Kritische bedenkingen
De gewezen Nederlandse premier Jan Peter Balkenende mocht de avond afsluiten met een bijzonder exposé. Zijn kijk op de zaken is diepgaand en ernstig, maar hier en daar kwam hij ook met gesmaakte humoristische saus voor de dag. “Ik heb zorgen, ik heb hoop en ik vraag me voortdurend af wat wij mensen kunnen doen?”, opende Balkenende.
De bekommernissen gaan veel richtingen uit. Technologie is mooi meegenomen, maar gaan giganten zoals Google niet heel ons doen en laten beheersen? En wat met de risico’s verbonden aan robots of artificiële intelligentie? Andere zorg: de steeds groter wordende kloof tussen politiek en burger of middenklasse. Ook de enorme verdeeldheid in het maatschappelijk discours en de uitholling van het begrip democratie baren de ex-premier van Nederland grote zorgen. En waar gaat Europa naar toe op het wereldtoneel? Is dit één blok of eerder een verzameling los zand?
Balkenende klonk echter nooit defaitistisch. Hij profileerde zich als een man van hoop en geloof. Hij hield een warm pleidooi voor wat hij moreel kapitalisme noemt. Een kapitalisme dat anders is dan het platte Anglo-Saksische model (korte termijn profijt, verregaand individualisme, take the money and run als het ware) en beter dan het Rijnlandmodel (gebaseerd op een solidair gevoel). Hij ziet een nieuwe rol weggelegd voor ondernemers die er goed aan doen integraal rekening te houden met alle stakeholders. Hij gaf het voorbeeld van Heineken dat in Afrika al lang niet meer alleen bier verkoopt maar ook maatschappelijk zaken in beweging helpt zetten via inclusie. Hij verwacht naar eigen zeggen heel veel van de jonge generatie die anders denkt en, jawel, vaak beter en creatiever ageert.
Om van Moeder Aarde een betere planeet te maken hebben we volgens Balkenende een cocktail nodig van constructief kritische zin, van waarden (elk bedrijf moet leren zijn eigen DNA uit te tekenen) en van verregaande solidariteit over alle grenzen heen. Want alleen kan je geen zaken in beweging zetten. Zo simpel maar ook zo waar. (KC)
