KORTRIJK – Pol Decamps, kranige tachtiger en intelligent brein, was in de jaren zeventig een van de topmanagers van Barco. Tot op vandaag fileert hij graag en goed onderbouwd maatschappelijke thema’s, zoals hij nu ook doet met het verschrikkelijke maar onzichtbare monster. Kortrijkzaan Descamps ziet parallellen met Wereldoorlog II in West-Vlaanderen en hoopt dat er lessen getrokken worden uit wat we nu beleven. Op 26 maart 1944, precies 76 jaar terug, vond op Kortrijk het zwaarste bombardement plaats dat het leven kostte aan liefst 250 mensen.
“In beide gevallen, Wereldoorlog II en nu, gaat het over een plots en onbekend gevoel van onzekerheid en individuele bedreiging en onmacht die een hele bevolking in zijn greep houdt, ongeacht rang, status of ouderdom”, stelt Descamps vast. “En de snelheid waarmee dit ons overviel kunnen wij niet vatten. Op 8 januari 2020 berichtte een correspondent van de Washington Post over een onbekend virus in Centraal China. En nu zitten we in Europa reeds in een verlammende quasi lockdown. Nu gebeurde alles in twee maanden, in WO II kwam de eerste waarschuwing acht maanden voor 10 mei 1940. Mogelijks is dit de grootste crisis in de moderne geschiedenis van het Westen. Sinds WO II, nu 75 jaar geleden, werden er nooit dergelijke beperkingen opgelegd aan onze vrijheden. Dat mensen vandaag zelfs bij elkaar niet meer mogen op bezoek gaan, is nog erger dan toen wij als kinderen in 1944 niet meer in onze kamer, doch in de kelder op een fruitrek moesten slapen. Vandaag wordt de normale sociaal- fysische omgang van mensen plots onmogelijk. Er dreigt een enorme sociale verarming. Zoals in WO II, toen er buitengewone vormen van solidariteit en buurschap ontstonden, getuigen gelukkig veel zorgverleners van een enorme toewijding en zelfopoffering en nemen ook burgers mooie initiatieven. Toch is dit erger dan WO II gezien de dramatische toestanden voor de zwaksten, waarvan sommigen totaal geïsoleerd raken. Zelfs mantelzorgers lopen door elk contact gevaar wat dramatisch gevolgen heeft voor de interpersoonlijke en familiale solidariteit. Het is niet aan iedereen gegeven een soort pater Damiaan te worden.”
Contouren nieuw landschap
Pol Descamps hoopt nu zoals iedereen op betere tijden. Telewerken, teleleren, teleshoppen worden nu plots mogelijk op grote schaal. “De mogelijkheden hiervan waren reeds gekend in de jaren tachtig, en er gebeurden experimenten, onder meer in Kortrijk met video assitentie (Telesenior OCMW Kortrijk) bij ouderen”, stelt Descamps vast. “Maar de behoudsgezindheid en het gebrek aan vertrouwen van vakbonden en ondernemers heeft er anders over geoordeeld: medewerkers in dienstverband ‘zonder fysisch toezicht’, dat kon toch niet efficiënt gebeuren? Nochtans hadden meerdere bedrijven in de regio, waaronder Barco, al in de jaren zestig en zeventig vormen van fysisch thuiswerk georganiseerd. Wat nu plots gebeurt is waarschijnlijk de grootste en ook levensnoodzakelijke revolutie die onze economie en onze opleidingen in de komende maanden draaiend kan/zal houden. De ontwikkelen van geneesmiddelen kan nu bijvoorbeeld een enorme en blijvende boost krijgen, en de nieuwe vaccins kunnen door efficiënter procedures veel sneller op de markt komen. De telegeneeskunde en haar controle en tarifering worden fundamenteel veranderd door de plotse wettelijke veralgemening van de teleconsulting door huisdokters.”
Pertinente vraag: wat met onze maakindustrie?
Descamps stelt nog een laatste belangrijke vraag: waarom moeten de noodzakelijke mondmaskers en andere beschermingsmiddelen uit China komen? “Velen hebben tevergeefs gewezen op de zware afbraak van onze maakindustrie in een blinde globalisatie, en ‘just-in-time’, met dikwijls outsourcing naar totalitaire staten, zonder voorwaarden te stellen”, aldus Descamps. “De te lange bevoorradingsketen vertoont nu breuken zoals bij een leger dat te ver is gelopen in zijn veroveringen.”
