1. Versterk de arbeidsmarkt en ga de braindrain tegen
Regio Brugge heeft een bijzonder krappe arbeidsmarkt. Het vinden en aantrekken van nieuwe geschikte medewerkers is de belangrijkste uitdaging voor bedrijven. Er moet op meerdere sporen ingezet worden om de vele vacatures in te vullen.
In de eerste plaats vraagt Voka West-Vlaanderen daarom aan lokale besturen en de VDAB om nog meer in te zetten op het activeren van werklozen en niet-beroepsactieven. “Hoewel het activeren ontzettend belangrijk is, weten we dat dit alleen niet zal volstaan”, stelt Voka-regioverantwoordelijke Thomas Buys (rechts op de foto). “We zullen buitenlands talent nodig hebben om de vacatures ingevuld te krijgen. Daarom moeten we doelgericht internationale talenten scouten die hier willen komen werken. Eens ze bij ons aan de slag zijn, moeten deze mensen zich uiteraard integreren, de taal leren, een goede huisvesting vinden, enzovoort. Hier hebben lokale besturen een grote rol in te spelen. We pleiten dan ook voor de nodige regionale financiering voor de duurzame uitbouw van het International House in Brugge, dat bedrijven en internationale medewerkers ondersteunt in hun praktische en administratieve zorgen.”
Een goed georganiseerde arbeidsmarkt begint met een onderwijsaanbod dat erop afgestemd is. Zo is het belangrijk dat kinderen van jongs af aan worden aangespoord om voor technisch of STEM-onderwijs te kiezen. Bedrijven, scholen en lokale besturen moeten hierrond nog meer samenwerken. Leren stopt natuurlijk niet na het behalen van een diploma of het tekenen van een arbeidsovereenkomst. Daarom maken we van levenslang leren de norm, ook voor wie al aan de slag is.
“De Brugse incubator voor innovatieve start-ups bestaat ondertussen drie jaar en kent een snelle groei”, zegt Xavier Vanneste, voorzitter Voka regio Brugge. “Het initiële pand aan het Stationsplein werd daarom ingeruild voor een toplocatie vlakbij de Katelijnepoort, waar momenteel zo’n 25 creatieve bedrijven worden begeleid. Brugge.Inc zorgt zo mee voor het in de markt zetten van regio Brugge als een innovatieve en ondernemende regio. Het is essentieel dat Brugge.Inc kan blijven rekenen op de steun van de stichtende partners, zodat we de braindrain verder kunnen omzetten in een echte braingain.”
2. Maak werk van een vlotte mobiliteit en investeer in multimodale ontsluiting
De bereikbaarheid van Brugge als economische pool staat onder druk. Wie met de wagen via de E403 naar Brugge pendelt, staat vanaf Torhout dagelijks in de file. Ook in de andere richting is het verkeer de voorbije jaren sterk gestegen.
“De realisatie van een volwaardige derde rijstrook tussen Brugge en Roeselare in beide richtingen is daarom broodnodig”, aldus regioverantwoordelijke Thomas Buys. ” Ook het knooppunt tussen de E403 en de E40 moet hierbij in een breder perspectief worden bekeken. Zo is de nabije afrit Oostkamp langs de E40 niet meer aangepast aan het toegenomen verkeer, wat tot erg onveilige situaties leidt.”
Daarnaast zijn investeringen in de modal shift nodig. Voor de regio vertaalt zich dat onder meer in een opwaardering van de Brugse Ringvaart. Verschillende bruggen moeten worden vernieuwd en aangepast aan schepen met een laadvermogen tot 2.500 ton. Ook op vlak van treinverbindingen is een upgrade van zowel het personen- als goederenvervoer nodig. We vragen ook een snelle (HST-)verbinding tussen Brugge, Kortrijk en Rijsel. Dit zou een grote meerwaarde zijn voor de volledige Brugse regio. Om het goederenvervoer via het spoor te stimuleren, pleiten we voor een nieuwe Vlaamse havenspoorlijn die Zeebrugge met Antwerpen verbindt.
Twee andere belangrijke uitdagingen rond mobiliteit zijn de beperkte bereikbaarheid van bedrijven(terreinen) via het openbaar vervoer en het parkeerbeleid in verschillende steden en gemeenten. Vanuit de steden en gemeenten, de Vervoerregio en De Lijn vraagt de ondernemersgemeenschap dringend een oplossing voor de bereikbaarheid van deze terreinen. Aan de lokale besturen wordt een voor bedrijven werkbaar en haalbaar parkeerbeleid gevraagd, met dito handhaving. Parkeervergunningen en vergunningen voor inname van openbaar domein verkrijgen, moet soepel, snel en efficiënt verlopen. Handhavers moeten ook meer begrip tonen voor onvoorziene omstandigheden.
3. Geef ruimte om te ondernemen en ondersteun ondernemerschap
In regio Brugge wordt minder dan 2 hectare aan bedrijventerreinen actief aangeboden. Dit staat in schril contrast met het tekort van 143,5 hectare, dat al in 2017 werd vastgesteld. De lokale besturen moeten daarom dringend, samen met alle andere betrokken bestuursniveaus, nieuwe bedrijventerreinen bestemmen.
Bestaand bedrijfsvastgoed dat te verouderd, ruimtelijk inefficiënt of overgereguleerd is, moeten steden en gemeenten samen met ontwikkelaars aanpassen. Slecht gelegen gronden kunnen enkel een andere bestemming krijgen als het verdwijnen van deze gronden elders op geschiktere locaties wordt gecompenseerd. Op niveau van de vergunningverlening moeten lokale besturen er ook voor zorgen dat vergunningsaanvragen sneller en oplossingsgericht worden behandeld.
“Regio Brugge heeft het grootste tekort aan bedrijventerreinen van heel Vlaanderen, maar de voorbije decennia is er niks gerealiseerd”, zo stelt Xavier Vanneste, voorzitter Voka regio Brugge. “We moeten dus nu absoluut naar een snelle oplevering van de lopende projecten Chartreuse en De Spie in Brugge en Sint-Elooi in Zedelgem. Daarnaast moet er langs de Blankenbergsesteenweg in Brugge een nieuw regionaal bedrijventerrein van minstens 80 hectare komen. Het hiervoor afgebakende gebied kan zeker nog worden uitgebreid met de zone tussen de Blankenbergse Dijk, de Expresweg N31 en het domein Sint-Pietersplas. Eventueel kan in die zone ook het nieuwe voetbalstadion komen. Sowieso moeten de procedures voor de bouw van een nieuw voetbalstadion en van een nieuw bedrijventerrein uit elkaar worden gehaald. Daarnaast zien we nog potentieel voor extra bedrijventerreinen in Jabbeke (nabij de afrit van de E40) en in Knokke-Heist (langs de A11). In Zeebrugge moeten we naar een zuidelijke uitbreiding van de Transportzone. En wanneer de nieuwe brandweerkazerne klaar is (2028), kan de site van de huidige hoofdpost van hulpverleningszone 1 langs de Pathoekeweg in Brugge ook tot een bedrijvenzone worden omgevormd. Er zijn dus nog heel wat mogelijkheden, en we moeten die nu zo snel mogelijk benutten.”
4. Laat de haven van Zeebrugge verder groeien en bloeien
Binnen de fusiehaven Port of Antwerp-Bruges blijft het platform haven Zeebrugge een cruciale toegangspoort tot de Vlaamse economie en een belangrijke economische motor voor heel West-Vlaanderen. Er staan belangrijke infrastructuurwerken op de planning:
- De bouwwerken voor de nieuwe Visartsluis moeten zo snel mogelijk en ten allerlaatste in 2027 van start gaan. Er moet worden onderzocht of de tunnel die onder deze sluis komt tot onder de Vandammesluis kan worden doorgetrokken om het verkeer zo vlot mogelijk te laten doorstromen.
- Er moeten veel meer middelen worden voorzien voor een revitalisering van de Transportzone: de wegenissen moeten worden hersteld, er zijn meer sanitaire voorzieningen nodig, en de nood aan extra vrachtwagenparkings is bijzonder hoog. Ook een veilige fietsinfrastructuur is nodig.
- Het hele traject van het kanaal Gent-Brugge-Zeebrugge moet bevaarbaar zijn voor schepen met een laadvermogen tot 2.500 ton.
- Het Vlaamse Strategisch Beleidsplan Kustvisie moet worden ingezet als hefboom voor de realisatie van een nieuwe, verdere zeewaartse uitbreiding van de haven van Zeebrugge. Een slimme combinatie van beschermingsmaatregelen tegen een stijgende zeespiegel en de creatie van extra terminalcapaciteit in de voorhaven zal tot een win-win leiden.
- Port of Antwerp-Bruges moet waken over een gelijkmatige investering in infrastructuur in Antwerpen en Zeebrugge.
- De Dudzeelse polder moet binnen de contouren van het GRUP Afbakening havengebied Zeebrugge blijven, zodat dit strategisch gebied nog in de toekomst kan worden ontwikkeld voor bijkomende achterhavenactiviteiten.
Tot slot: om als haven concurrentieel te blijven, zullen onder meer de havengelden en concessietarieven voor de bedrijven in de haven niet verder mogen stijgen en moet de vergunningverlening er heel wat sneller, efficiënter en oplossingsgerichter verlopen, adus Voka West-Vlaanderen.
Morgen: regio Westhoek
