Wie bouw zegt, heeft het natuurlijk over een uiteenlopende reeks activiteiten. Maar de rode draad blijft, op één uitzondering na (de infrastructuurwerken) dezelfde: de cijfers zijn niet goed.
De zwaarste klap was er dit jaar voor de woningbouw met een zeer harde daling van de activiteit met 7,3% en dat na al twee zeer slechte jaren. 2025 belooft voor de woningbouwers amper beterschap (-3,3%) en dat is bijzonder verontrustend. “Er moeten net meer woningen gebouwd worden door de toename van het aantal alleenstaanden, éénoudergezinnen en senioren die thuis blijven wonen. De komende vijf jaar moeten we in ons land 375.000 woningen bouwen, anders stevenen we op een regelrechte wooncrisis af, zoals in Nederland”, weet Demeester.
Ook de woningrenovatie is nu al twee jaar aan het slabakken. In 2022 nam de groei er nog toe met 2,5%, maar sindsdien viel die in 2023 (+1%) en 2024 (+0,5%) sterk terug. Ook in 2025 blijft de situatie (+1,3%) voor deze bouwtak ruim onvoldoende. Om tegen 2050 klimaatneutraal te wonen, moet de renovatiesnelheid de komende jaren stevig opgetrokken worden: in Vlaanderen maal 3, in Brussel en Wallonië zelfs maal 4. Concreet zouden we in België liefst 471 woningen per dag moeten renoveren in plaats van slechts 144 vandaag.
De bouw van nieuwe non-residentiële gebouwen kreeg het sinds covid hard te verduren, maar 2024 is hopelijk een keerpunt: de activiteit neemt dit jaar met 1,4% toe. Er worden dus o.a. opnieuw meer kantoor- en winkelruimtes en industriële gebouwen gebouwd en die tendens zal zich in 2025 verderzetten (+1,5%).
De renovatie van non-residentiële gebouwen gaat daarentegen na twee positieve jaren opnieuw achteruit, meer bepaald met 2,1%. Dat heeft grotendeels te maken met de voltooiing van het herstelplan na de overstromingen van juli 2021, van de Europese relanceplannen en van het Waals ziekenhuisrenovatieplan. Ook in 2025 blijft de tendens negatief (-1,1%) in dit bouwsegment.
Lichtpuntje
De enige subsector die ook in 2024 goed bleef presteren, is deze van de infrastructuurwerken, met een activiteitstoename van 4,1%. Dat heeft te maken met een aantal grote infrastructuurprojecten, zoals de Oosterweelverbinding, de sluis van Terneuzen en lokale investeringen voor de verkiezingen van dit najaar en de relanceplannen. Na de verkiezingen hebben de nieuwe lokale besturen en regeringen (federaal en regionaal) altijd tijd nodig voor hun nieuwe investeringsplannen. Daardoor zal er in 2025 een serieuze vertraging komen in de investeringen, waardoor de infrasector sterk zal terugvallen tegenover de voorbij jaren.
Zoeken naar een oplossing, zijn er weinig mogelijkheden. Tenzij. “De komende federale regering moet bouwen en verbouwen stimuleren met een btw van 6% op renovatie en op verkoopprojecten van sloop en herbouw en tegelijkertijd de investeringen in infrastructuur optrekken van 3 miljard in 2022 tot 5 miljard in 2029”, zegt Niko Demeester namens Embuild.
Bouwfederatie Embuild vertegenwoordigt meer dan 16.000 Belgische bouwbedrijven. Embuild, voorheen gekend onder de naam ‘Confederatie Bouw’, is als enige bouwfederatie in heel België actief, telt veruit de meeste leden en vertegenwoordigt zowel zelfstandigen, kmo’s als grote bedrijven uit de bouw. De bouw hoort met 217.400 werknemers en 81.500 zelfstandigen tot één van de grootste sectoren van het land.
