“De Eurometropool is zonder enige twijfel een prachtig en ook noodzakelijk project voor onze regio”, aldus advocaat Bob Bauwens. “Zij ligt inderdaad zelf vlak bij de grens van enerzijds Frankrijk en Wallonië met alle beperkingen maar tegelijk met zoveel kansen. Na een lange voorbereiding binnenskamers hebben vooral drie politici van elke versant, overtuigd als ze waren van het grote belang, in 2008 de eerste Europese groepering voor territoriale samenwerking ( EGTS ) de Eurometropool Kortrijk Lille Tournai opgericht .Ik herinner mij heel nog goed deze mooie ceremonie in de gebouwen van Budascoop in aanwezigheid van de drie grondleggers: Stefaan De Clerck, Pierre Mauroy en Rudy Demotte.”
Een Forum voor de burgers
De Eurometropool bestaat uit een politieke Algemene Vergadering met vertegenwoordigers van de 157 steden en gemeenten en een Bureau, dat voor de uitwerking moet instaan. Tegelijk werd een instelling voorzien om het het middenveld of “ société civile” te verzamelen waarop vooral Frankrijk had aangedrongen. In de schoot van de Eurometropool werd daarom een ‘Forum’ opgericht, dat in 2009 uitdrukkelijk in de statuten werd opgenomen. De zetel van het Forum bevindt zich in Doornik. Het Forum bestaat uit 80 leden, 40 Fransen, 20 Walen en 20 Vlamingen. Het moest buiten de politiek een verzameling worden van burgers uit alle hoeken van de samenleving die ook zelf overtuigd waren van het belang van de grensoverschrijdende samenwerking. Behalve “grensoverschrijdende” burgers is ook de sociale, academische, medische of culturele wereld er vertegenwoordigd. De eerste voorzitter was de Fransman Patrick Peugeot, een overtuigde en gedreven “Eurometropolitain”, die het Forum van meet af aan vorm heeft gegeven. Na zijn voorzitterschap werden afwisselend Fransen, Vlamingen en Walen voorzitter telkens voor twee jaar, met dien verstande dat de Fransen zoals statutair voorzien telkens twee beurten krijgen. Voor de Vlaamse kant was Philippe Vlerick de eerste voorzitter. Later werd Bob Bauwens de tweede Vlaamse voorzitter. Op dit ogenblik is de ervaren Gérard Flament de Franse voorzitter.
Realisaties
“Minstens 3 maal per jaar komt het zo voltallig mogelijke Forum samen in algemene vergadering, afwisselend in elk van de drie versants waar de werking van de Eurometropool wordt opgevolgd en eigen onderwerpen worden behandeld in werkgroepen en nadien in de algemene vergadering”, aldus meester Bauwens. “Het Forum is de vertegenwoordiger van het middenveld binnen de actiegroepen van de Eurometropool om samen de door de Eurometropool geplande projecten uit te werken. Een mooi voorbeeld is de “ Blauwe Ruit “ , een 90 km lange bewegwijzerde fietstocht langs de rivieren en kanalen van de Eurometropool. Op 1 mei 2024 komt daar een groot volksfeest aan. Tegelijk neemt het Forum eigen initiatieven, veelal rechtstreeks naar de burgers toe. Zo blijft het Heartbeats festival aan de grens in Halluin (2015) een onvergetelijk moment. In 2021-2022 werd onder professionele begeleiding een “carte sensible” ( zie www.eurometropolis.eu) gemaakt die aan de hand van bevragingen een weergave werd hoe de bewoners de Eurometropool ervaren en aanvoelen en welke verwachtingen zij daarvan hebben. Deze carte sensible, die ruim zou worden verspreid, wordt het vertrekpunt voor de werking van de volgende jaren. De leden van het Forum zijn actief en gemotiveerd om van de Eurometropool op een aantal vlakken een verbonden gemeenschap te maken waar de burgers voordeel en plezier kunnen uithalen. De burgers kunnen dit helaas niet alleen voor elkaar krijgen en hebben politici nodig, die de wil moeten opbrengen om met dit project verder te gaan.”
Kritische analyse
Bauwens steekt zijn kritiek niet weg. “Het steeds opnieuw van kleur wisselend politiek personeel, de vernauwing van het politieke bedrijf zelf, de afwezigheid van overtuigde drijvende krachten, de onwetendheid, het wederzijds gebrek aan talenkennis: dat alles heeft er zonder twijfel toe geleid dat de belangstelling voor dit menselijk en economisch voor onze regio zo belangrijk grensoverschrijdend project snel afkalft”, aldus Bob Bauwens. “Tewerkstelling, mobiliteit, lucht- en watervervuiling, onderwijs, en nog andere zaken hebben nochtans een voor een grensoverschrijdende kenmerken die zonder een actieve werking van de alle instellingen van de Eurometropool voor haar inwoners nooit tot resultaten zullen kunnen leiden.”
