Tom Bulcke, voorzitter Voka regio Oostende, had het in zijn beschouwing vooral over speerpunten of prioriteiten voor Oostende en omgeving.
Speerpunt 1: elk talent telt
Ook in regio Oostende wordt het steeds moeilijker voor bedrijven om geschikte medewerkers te vinden. Nochtans blijft het aandeel van werklozen en inactieven binnen de werkende bevolking veel te groot. Deze doelgroep moet nog veel meer worden geactiveerd, (her)opgeleid en toegeleid naar een job. In de stad Oostende zijn er ongeveer 3.000 werkzoekenden zonder werk en 12.000 inactieven op een totale werkende bevolking van 42.500 mensen. “Dit is veel te veel”, aldus Tom Bulcke. “De VDAB kan op dit lokale niveau een actievere rol opnemen. We kijken richting hogere overheden om het verschil tussen werken en niet werken (lees: uitkeringsgerechtigden) groter te maken.”
Vooral hoger geschoolde technische profielen zijn lastig te vinden. Daarom wil Voka West-Vlaanderen meer dan ooit de connectie maken tussen de bedrijven en de scholen in de regio. Bedrijfsstages for kids, aan zijn eerste editie toe, was een goed initiatief. Tijdens leuke doe-activiteiten bij 4 Oostendse ondernemingen maakten kinderen uit het 5de en het 6de leerjaar kennis met de sectoren van de bouw, chemie, logistiek en technologie. Met als einddoel: ze warm maken voor STEM-opleidingen.
Speerpunt 2: laat onze luchthaven en zeehaven verder groeien
In 2022 werd in opdracht van de Vlaamse overheid een MKBA-studie opgemaakt over de Internationale Luchthaven Oostende-Brugge. In 2023 zal verder gewerkt worden aan een nieuwe omgevingsvergunning en masterplan voor de luchthaven. Voor Voka West-Vlaanderen is dit een belangrijk dossier. In november was Voka uitgenodigd om tijdens een hoorzitting in het Vlaams parlement de visie van de bedrijven over de toekomst van de luchthaven toe te lichten. Onze boodschap was duidelijk: de luchthaven zorgt voor connectiviteit en economische groei. Ze vormt een belangrijke schakel in de multimodale ontsluiting van onze regio en heeft als unieke troef haar nabijheid en snelle dienstverlening. Inzake innovatie, verduurzaming en versterking van de luchtvaartindustrie zou dit platform nog veel meer uitgespeeld moeten worden.
Een ware troef is de aanwezigheid van alle cruciale infrastructuur. Voka West-Vlaanderen is er dan ook van overtuigd dat er snel verdere groei kan plaatsvinden inzake passagiers, cargo en business aviation. Het potentieel inzake tewerkstelling is groot: per 1.000 extra passagiers wordt er 1 extra directe job gecreëerd, en hetzelfde geldt per 1000 ton extra vracht. Binnen het huidige kader zou dit kunnen resulteren in een verdrievoudiging van het aantal jobs ten opzichte van vandaag. Een samenwerking tussen de luchthavens van Oostende en Zaventem zou kunnen bijdragen aan zo’n groeiscenario. Daarnaast moet er voor cargotrafiek nog meer ingezet worden op afzetmarkten zoals Noord-Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Ook een nauwere samenwerking met de zeehavens kan op meerdere vlakken een meerwaarde bieden.
Tom Bulcke: “De bedrijven op de luchthaven zijn er in elk geval klaar voor, getuige de vele recente investeringen. Het is tijd dat concrete pilootprojecten opgestart worden inzake elektrisch vliegen, zonnepaneelvelden, waterstof, enz. Ook de nabije onderwijs- en kennisinstellingen moeten hier nauw bij betrokken worden. Bijvoorbeeld inzake drones zijn er heel wat mogelijkheden waar men op kan inspelen.”
Ook de zeehaven van Oostende blijft in volle ontwikkeling. Voka West-Vlaanderen verwelkomt de komst van een estuaire scheepvaartverbinding, om goederen vanuit de haven van Oostende naar het hinterland te transporteren. Daarnaast bepleit Voka een zeewaartse uitbreiding van Haven Oostende door de bouw van een nieuwe terminal en kaai tegen het einde van de oostelijke strekdam. Tom Bulcke: “De federale regering wil tegen 2030 de capaciteit van de offshore-windproductie verdriedubbelen tot 5,8 gigawatt. Daarvoor komen er nieuwe windmolenparken in de Noordzee, waarvan de bouw vanaf 2026-2027 zou moeten beginnen. Voor de (West-)Vlaamse bedrijven en economie is het belangrijk dat de bestaande clusters en expertise, die nu sterk verankerd zitten in de haven van Oostende, van daaruit verder kunnen opereren voor de bouw en later het onderhoud van deze nieuwe windmolenparken. Een nieuwe terminal in de oostelijke strekdam van de haven van Oostende is nodig om de alsmaar grotere schepen en onderdelen van de offshore-windsector te ontvangen.”
Speerpunt 3: de blauwe economie is de groeisector bij uitstek
De blauwe economie is een bron van economische groei en innovatie en zorgt voor heel wat lokale en regionale werkgelegenheid. Deze werkgelegenheid kan een positief effect hebben op de arbeidsmigratie richting de kustregio. In dit kader wensen Stad Oostende en Voka West-Vlaanderen samen met POM West-Vlaanderen te bekijken of er een actieplan opgemaakt en geïmplementeerd kan worden om de blauwe economie nog meer te stimuleren.
De regio Oostende beschikt over een uniek ecosysteem rond blauwe economie, met sterke actoren uit zowel overheid als bedrijfswereld en academische wereld, actief in diverse focusdomeinen, en met een unieke infrastructuur en uitrusting. Al deze actoren kunnen en moeten dat potentieel helpen waarmaken. Op vandaag is er echter weinig onderlinge afstemming, waardoor we aan slagkracht verliezen. Daardoor kunnen we de regio naar buiten uit onvoldoende uitdragen als de place to be inzake blauwe economie.
Volgende punten kunnen hierin een plaats krijgen:
- De ontwikkeling van een éénloketfunctie, gericht op ondernemerschap in de blauwe economie.
- Het uitwerken van een gezamenlijke branding waarmee we bedrijven op de (inter)nationale kaart zetten, verbondenheid bevorderen en een hechte community uitbouwen.
- Business development, wat resulteert in het aantrekken van (internationale) bedrijven.
- Ondersteunende maatregelen ter bevordering van de tewerkstelling i.s.m. arbeidsmarkt en onderwijs.
Speerpunt 4: bedrijventerreinen van de toekomst
Tom Bulcke identificeert ruimte om te ondernemen als een volgende prioriteit: “Voka vraagt een bijkomend bedrijventerrein van 20 hectare op de Kromme Elleboog in Oostende. Voor de welvaartcreatie in onze regio is dit zeer belangrijk. Als we bloeiende kmo’s hier willen houden en aantrekken, moeten dergelijke dossiers gerealiseerd worden.”
Voka West-Vlaanderen benadrukt dat dit geen pleidooi is om onverstoord nieuwe open ruimte aan te snijden. Het is een oproep om met gezond verstand en maatschappelijk draagvlak de ambitie na te streven om open ruimte maximaal te vrijwaren en ruimte voor bedrijvigheid te reserveren op goed gelegen plaatsen. Ook in de toekomst zullen er ontwikkelingen zijn die ruimte inname vergen.
De bestaande bedrijventerreinen moeten ook meer futureproof gemaakt worden. Nieuwe vormen van lokale energieopwekking, watergebruik en -buffering, maar ook duurzame mobiliteit zijn hierbij key. In die zin pleit Voka West-Vlaanderen voor een betere bereikbaarheid van het Ostend Science Park. “Zonder auto is de site onbereikbaar”, zegt Bulcke. “Als we het wetenschapspark echt willen uitbouwen tot een aantrekkelijke plek moet het openbaar vervoersaanbod hier dringend opgewaardeerd worden.”
