Naar aanleiding van het nieuws over onafgewerkte huizen door een faillissement, benadrukt Embuild Vlaanderen het belang van controle op startende aannemers. Tot 1 januari 2019 was de vestigingswet van kracht in Vlaanderen, waardoor iemand die een nieuw bouwbedrijf wilde starten moest bewijzen dat hij de nodige ondernemersvaardigheden had. Het afschaffen van deze vestigingswet had tot gevolg dat iedereen aannemer kan worden, ook zonder de juiste opleiding of ervaring.
Embuild Vlaanderen pleit ervoor om opnieuw een regelgeving in te voeren die de toegang tot het bouwberoep controleert. “Dit beschermt consumenten, want zij hebben een betrouwbare partij nodig die precies realiseert wat in het plan staat”, zegt Marc Dillen, directeur-generaal van Embuild Vlaanderen. “Overigens moeten niet alleen consumenten beschermd worden tegen roekeloze starters, ook de sector zelf heeft er belang bij. Het gebrek aan controle op nieuwe bedrijven leidt namelijk ook tot meer faillissementen.”
De vrije markt?
In Vlaanderen is het aantal faillissementen in de bouwsector (zie grafiek) veel sneller gestegen dan in Wallonië en Brussel, waar de vestigingswet wel nog bestaat. Vergeleken met 2018 is het aantal faillissementen in 2022 gestegen met 40% in Vlaanderen. In Wallonië was er in dezelfde periode een daling van 21% en in Brussel was er een daling van 10%. Dit ligt enerzijds aan het hogere aantal startende bedrijven in Vlaanderen, maar anderzijds is het aantal starters verminderd en bereiken we tegelijkertijd een historisch hoogtepunt aan faillissementen, zo stelt Embuild vast.
De vestigingswet werd afgeschaft om de vrije markt volledig te laten spelen. Europa wil vermijden dat vestigingswetgeving een handelsbarrière binnen de Europese Unie zou vormen. Door de vestigingswet of een gelijkaardige regeling wordt het aanbod echter niet kleiner.
“We zien in Wallonië en Brussel nog altijd een groot aantal starters in de bouwsector, ook al bestaat de vestigingswet daar nog steeds”, laat Embuild weten via Marc Dillen. “Iemand die naar de kapper gaat en niet tevreden is, kiest de volgende keer een andere. Maar als je bouwproject niet goed gaat, riskeer je veel geld en tijd te verliezen. Bovendien moet je erop kunnen vertrouwen dat je huis opgeleverd wordt. Met een half kapsel kan je leven, maar in een half huis niet. Politiek is men nog niet bereid om te evalueren welke impact het afschaffen van de vestigingswet heeft, maar om de sector en consumenten te beschermen tegen onafgewerkte huizen en onbetaalde onderaannemers, is het noodzakelijk om een vernieuwde vestigingswet in te voeren. Alleen zo kan het aantal gedupeerden in de hele keten afnemen.
