ZWEVEGEM – Na de sibillijnse taal van vorig jaar (“België scoort goed maar ik sluit geen ontslagen uit“) heeft CEO Matthew Taylor van Bekaert nu kleur bekend. In België worden 281 jobs geschrapt en West-Vlaanderen betaalt daarvoor de zwaarste tol. Het gaat hoofdzakelijk om arbeiders (182) maar ook bedienden (75) en zelfs kaderleden (24) worden getroffen. Zowel in Zwevegem (hoofdkantoor en staalfabriek), Moen (staalvezels) als in de vestigingen van Deerlijk (R&D) en Ingelmunster (machinebouw en onderdelen) worden banen geschrapt. Moen gaat zelfs volledig dicht. Opvallend daarbij is dat heel wat activiteiten verhuizen naar Tsjechië en Slovakije, waar de loonkost zoveel minder doorweegt. Alle reacties op een rijtje.
Bekaert zelf zegt dat deze stap nodig is om de financiële prestaties van de business te herstellen. “We willen onze concurrentiekracht verhogen en onze capaciteiten en snelheid in het beantwoorden van klantennoden en snel veranderende marktontwikkelingen aanscherpen”, heet bij de directie. “We nemen daarom verbeteringsmaatregelen om onze concurrentiepositie in de markt wereldwijd te verbeteren door onze kostenstructuur aanzienlijk te reduceren zodat de financiële prestaties duurzaam verbeteren. We betreurende persoonlijke gevolgen van dit plan en zullen, samen met de sociale partners, de opties evalueren om de sociale impact ervan te beperken.”
Reactie vakbonden
De vakbonden reageren -hoe kan het anders ?- ontgoocheld. Daags na de aankondiging werd al meteen een 24-uren staking opgestart. Op 4 april zullen beide partijen –bonden en directie- voor het eerst samen zitten. De bonden willen vooral naakte ontslagen vermijden. Volgens het ACV wordt dat een erg moeilijke bevalling omdat de tijden van brugpensioen voorbij zijn. Bij de vakbond LBC wordt gezegd dat men de bui al een tijdje zag hangen. Het ABVV zegt dat het sociaal drama bij Bekaert niet op een cynische manier mag misbruikt worden om te pleiten voor sociale afbraak. “Een gezond economisch beleid investeert in mensen”, aldus het ABVV.
Reactie burgemeester
In de media haalt burgemeester Marc Doutreluingne bepaald zwaar uit naar de directie van Bekaert, met wie hij daags voordien nog samen zat. “Maar er werd toen met geen woord gerept over deze herstructurering”, aldus de burgemeester van Zwevegem. “Ik moest het via de pers vernemen. Maar Bekaert blijft met 1.200 werknemers nog steeds de belangrijkste werkgever van de gemeente. Toch is het een zwarte dag.”
De burgemeester herinnert er aan dat er ooit 7.000 mensen werkten bij Bekaert Zwevegem. Het valt hem ook op dat Bekaert ook zijn sociaal maatschappelijke roeping grotendeels heeft opgezegd. Al een tijdje geen steun meer aan sociale verenigingen of goede doelen, enzovoort. Maar de liberale burgemeester Marc Doutreluingne blijft strijdvaardig. Nu komen er opnieuw terreinen vrij en die kunnen ingevuld worden door nieuwe kmo’s doe op zoek zij naar ruimte om te ondernemen.
Reactie Made in
Nostalgie naar het verleden heeft geen zin als het gaat over het voorbereiden van de toekomst. De tijd van de onovertroffen modelondernemer en maatschappelijk voorvechter Leon Bekaert komt nooit meer terug. Aan de Vlerick School en in alle managementboekjes wordt het principe gehanteerd dat elk bedrijf moet doen wat in het belang is van het bedrijf op de lange termijn. In die zin heeft Bekaert het gelijk aan zijn zijde.
Minder begrijpelijk is dat het management op vele vlakken opgesloten zit in een ivoren toren, waarbij het bijvoorbeeld de concurrentie te laat ziet aankomen en er ook niet in slaagt om voldoende winstgevend te zijn. Dat zegt de Bekaert-directie ook zelf, voor wie goed tussen de lijnen van het officieel persbericht kan lezen. Matthew Taylor kwam bij Bekaert als een verlichte God binnen en werd door de aandeelhouders de hemel ingeprezen toen hij een bruto bedrijfsmarge van 10 procent in het vooruitzicht stelde. Nu is 5 procent voorlopig het hoogst haalbare. De directie is ook al jaren een bijzonder koele minnaar gebleken van het principe dat de eigen medewerkers het hoogste goed van een bedrijf zijn. Tussen directie en personeel gaapt soms een eindeloos lange sloot. Professioneel communiceren met de buitenwereld -een must voor een beursgenoteerd bedrijf- is ook al jarenlang een zwak broertje. Ook dat lag mee aan de basis van het feit dat Bekaert zijn Bel20-zitje verloor.
Finaal en niet in het minst moet het hele Belgische én Europese politiek bestel andermaal in vraag worden gesteld. Sinds de jaren tachtig roepen werkgevers op om de loonlasten en de fiscaliteit te drukken. Die plaat wordt anno 2019 nog altijd opgelegd, want ten gronde is niets fundamenteel veranderd, tot spijt van wie het benijdt. België heeft het laatste WK Voetbal beëindigd op een derde plaats. Inzake fiscale druk op bedrijven is dit land wél wereldkampioen. Europa heeft de veel besproken en veel beloofde concurrentieregels ook niet genivelleerd, maar zonder meer in stand helpen houden, en ook daar haalt Bekaert nu zijn profijt uit. Uitgerekend op de dag dat Bekaert zijn hervorming aankondigde, besloot ook de multinational Unilever om zijn Lipton-fabriek in Brussel (126 jobs) te sluiten. Om uit te wijken naar Polen.
