Voor de deur van de oudste Delhaize van het land zit een groepje werknemers ’s middags buiten op een stoel. Eén van hen houdt een hond aan de leiband bij voor een klant.
“Hij is nu dogsitter. Misschien moeten we nu op zoek naar een nieuwe job, he.” Het is maar half een grap, Jozef – die niet met zijn achternaam in de krant wil – meent het ook een beetje. Ook al kregen ze hier dinsdag te horen dat voor hun supermarkt twee zelfstandige overnemers gevonden zijn, hij is er niet gerust op.
Zitstaking
Een deel van het personeel houdt twee keer per dag een geïmproviseerde zitstaking. “Zo draait de organisatie van de winkel in de soep”, zegt vakbondsafgevaardigde Davy, die alleen met zijn voornaam in de krant wil. “De grootste klap incasseerden we in maart, nu rolt Delhaize zijn franchiseplan verder uit. Voor ons gaat het gevecht door. Een match wordt ook heel vaak pas beslist in de verlengingen. Nu is niet het moment om op te geven.”
Lees ook: Enthousiasme over Delhaize flink bekoeld nu overnemers contract kennen: “Mag ik dan een heel weekend geen witloof verkopen?”
Behalve voor deze Delhaize-supermarkt zijn er nog voor veertien andere winkels overnemers gevonden. Bluf van de warenhuisgroep, of trekt Delhaize nu aan het langste eind? “Deze verzelfstandiging kunnen we niet meer tegenhouden”, reageert Davy.
Wat hopen ze nog te bereiken bij de overnemers met acties? “Dat ze een vakbondsvertegenwoordiging toelaten. Dat ze ons niet individueel op straat zetten, dat vrijwillig vertrek met vooropzeg kan. Delhaize beweert dat we mogen blijven, maar ik geloof niet dat een zelfstandige die belofte kan waarmaken. De loonmassa is te groot.”
Het einde van de maand
Beenhouwer Guy is bedachtzamer. Hij werkt al 36 jaar in deze supermarkt. “Ik heb nog vijf jaar te gaan voor mijn pensioen, ik wacht af.” Hij maakt zich wel zorgen. “Wat als ze alleen nog met voorverpakt vlees gaan werken? Die kan een student evengoed in de ijskasten leggen.”
Zijn collega Cédric Bertrand vult aan: “Een week geleden kreeg de directie al affiches met AD Delhaize erop geprint. Toen was het al beslist, maar ons werd niets verteld. Dat steekt, maar ik zou graag blijven.”
Mustapha Koma wil liever niet op de zaken vooruitlopen. “Zolang ik op het einde van de maand mijn loon krijg, werk ik hier graag. Ik wacht af tot ik heb gesproken met de overnemers. Zolang ik hen niet heb ontmoet, blijft het bij speculatie en geruchten, daar wil ik niet op voortgaan.”
De meningen zijn erg verdeeld, ook bij wie staakt. “Iedereen heeft zijn eigen reden. Ik voel me verraden. Er was geen enkele reden om onze winkel te verzelfstandigen, hij draaide goed”, zegt Jozef. “Delhaize zocht gewoon een excuus om van de personeelskosten af te zijn. Tijdens covid mochten wij in de vuurlinie lopen, zij zaten veilig achter hun bureau.”
Riskeren ze met de acties niet de eigen ruiten in te gooien als de overnemers van plan zijn wél iedereen aan boord te houden? “Ik wil vooral garanties dat ik mijn loon en mijn voorwaarden kan behouden”, klinkt het bij Marie-Lynn. “Als ik die krijg, maakt het me niet uit wie de boel hier overneemt.”
Beloofd
“Momenteel is er geen dialoog meer met het personeel, wij willen het gesprek heropstarten”, reageert Carlos Courtois, die de supermarkt dit najaar overneemt samen met Diego Louwers. Als gewezen managers van andere Delhaize-winkels kénnen ze het bedrijf. “We zullen er alles aan doen opdat het personeel opnieuw gelooft in ons en in ons project.”
Garanderen ze ook dat er geen personeel moet afvloeien en dat de bestaande arbeidsvoorwaarden behouden blijven? “Wij willen heel duidelijk zijn: wij hebben een document cao nr32bis ondertekend”, benadrukt Courtois. “Dat betekent dat we de huidige arbeidsovereenkomsten van het personeel overnemen – dezelfde lonen, dezelfde voorwaarden. Wij willen in de eerste plaats omzet draaien en met nieuwe concepten een nieuwe dynamiek brengen. Om dat te realiseren hebben wij genoeg personeel nodig. Ontslagen zijn niet aan de orde.”
Lees ook: Stijn en Laure van ‘kleine’ Delhaize nemen als één van de eersten groot warenhuis over: “De werknemers kunnen gerust zijn”
Vraag is of ze dat kunnen waarmaken in een markt die zwaar onder druk staat en met personeel dat geen vertrouwen meer heeft in Delhaize. Een deel ervan is nog steeds strijdvaardig. “Het zal niet makkelijk zijn. Wij begrijpen dat het personeel het moeilijk heeft, het weet niet welke richting het uitgaat. We hopen het vertrouwen te herstellen door cao 32bis te respecteren. Het is onze bedoeling om elke dag van ’s morgens tot ’s avonds op de vloer te zijn om de dialoog te herstellen.”
De overnemers hebben bewust voor een duobaan gekozen, zegt Courtois. “Zo combineren we onze sterke punten.” Hij heeft als bio-ingenieur veel product- en vakkennis en veel contacten in de voedingssector. Louwers is nu nog districtmanager bij Lunch Garden en heeft meer expertise in human resources. “Zijn kennis is erg nodig, zeker in de moeilijke sociale context van de voorbije maanden.”
De kritiek dat de voorwaarden die Delhaize kandidaat-overnemers voorlegt te onevenwichtig zouden zijn, deelt Courtois niet. “Het klopt dat we 95 procent van onze producten bij Delhaize moeten afnemen. Vijf procent mogen we bij lokale ondernemers afnemen, in ons geval komt dat neer op duizend producten. Dat geeft ons voldoende marge en vrijheid als zelfstandige om een eigen zaak uit te bouwen. Als de voorwaarden slecht waren, hadden we niet getekend.”