De krapte op de arbeidsmarkt is voelbaar. Bedrijfsleiders lopen elkaar voor de voeten in de zoektocht naar competent personeel. Iedereen koestert de (ijdele?) hoop om die witte raaf of dat schaap met vijf poten te strikken maar veel van hen eindigen met de handen in het haar of diep in de buidel. En als het huwelijk toch geklonken is, hoe lang houdt het stand? Wie vindt in het gewoel van de war for talent nog de rust om ook even stil te staan bij de juiste match, die persoonlijke klik? Rasondernemers prediken “Hire slow, fire fast”, maar in de praktijk geldt al te vaak het omgekeerde. Er worden veel kansen gegeven en geduld geoefend. En dat kost tijd. En geld.
Voor bedrijven die de freelancekaart trekken is dit anders. Klikt het niet? Dan is de stap naar een andere zelfstandige snel gezet, zonder pijnlijke opzegperiodes of dure premies. Maar dat gebeurt zelden. Het freelancemodel motiveert namelijk freelancers én opdrachtgevers om het beste van zichzelf te geven, want het is in het belang van beide partijen om hun agenda’s en doelen op elkaar af te stemmen en zo naar een langetermijnsamenwerking te groeien die eens zo veel vruchten afwerpt.
Out of office
Daarnaast kampt het traditionele loondienstmodel nog met een ander kwaaltje, of noem het een chronische aandoening die maar niet lijkt te beteren. Volgens cijfers van de Europese statistische dienst Eurostat was in 2019 6,4 procent van de Belgische bevolking tussen 20 en 64 jaar out door ziekte of invaliditeit. In 2020 zaten niet minder dan 460.000 mensen langer dan een jaar ziek thuis, en dit aantal neemt alsmaar toe.
Een werknemer die ziek is, kost geld en brengt niets op. Hetzelfde geldt voor vakantie. Omwille van feest- en vakantiedagen werkt een loontrekkende jaarlijks tien à elf maanden, maar wordt hij of zij via vakantiegeld en een dertiende maand wel 14 maanden betaald. Vakantie verdient iedereen en ziek worden kan ons allen te beurt vallen, maar de werkgever krijgt hoe dan ook de rekening gepresenteerd. In de samenwerking met een freelancer speelt dit risico niet. Integendeel, opdrachtgevers genieten van de extra motivatie die zelfstandige ondernemers aan de dag leggen. Die eerste indruk is belangrijk en ze leven van opdracht naar opdracht dus kunnen het zich niet veroorloven om even op hun lauweren te rusten.
Ondernemingen hebben er helemaal geen probleem mee om goed werk correct te verlonen en te betalen voor kwaliteit, maar de wet van het ondernemen stelt dat de financiële middelen beter zo efficiënt mogelijk worden besteed. Rekenen op freelancers biedt de mogelijkheid om te schakelen wanneer het nodig is.
Tijdperk van individuele vrijheid
Niet alleen de opdrachtgever heeft baat bij het aanspreken van freelancers. Een carrière als zelfstandige biedt tal van perspectieven. Tijdens de afgelopen lockdownperiodes konden veel werknemers proeven van het freelancersbestaan. Het verplichte telewerk gaf velen de kans om hun dagen meer op een eigen manier in te delen. Tussen meetings door boodschappen doen of een huiswerkuurtje met de kinderen inlassen, even joggen op de middag of gewoon echt vroeg beginnen of laat doorwerken. De wereld hoeft voor freelancers niet stil te staan om van deze vrijheid en flexibiliteit te kunnen profiteren.
Ze kiezen bovendien niet enkel volledig zelf waar en wanneer ze werken, maar ook wat voor werk ze doen en voor wie. Een zelfstandig ondernemer is de eigen baas en vult de jobinhoud in zoals die voor hem of haar het best uitkomt. Werken mag plezant zijn. Meer dan ooit leven we in een tijdperk van individuele vrijheid. Het werk van de freelancer, dat volledig in deze kaart speelt, is dan ook nog nooit zo relevant geweest.
Juiste duwtje in de rug
Natuurlijk is de stap zetten van loontrekkende naar freelancer niet voor iedereen vanzelfsprekend. Het komt er op aan om zelf de sprong te wagen, maar dat gaat ook niet zonder het juiste duwtje in de rug. Enerzijds moet die ambitie reeds van jongs af aan gestimuleerd worden. Vandaag krijgen onze kinderen de vaardigheden om voor zichzelf te werken nog niet op school aangeleerd. Het onderwijsveld moet innoveren en de jeugd de vaardigheden van een goede zelfstandige bijbrengen: een ondernemende mindset ontwikkelen, een gevoel voor sales, en het onderhouden van klantenrelaties.
Anderzijds vormt ook de financiële onzekerheid een drempel. Het is aan de overheid om dit obstakel deels weg te nemen en mensen met ambitie tot zelfstandigheid gerust te stellen met de juiste maatregels. Het gelijkstellen van de berekeningswijze voor het pensioengeld voor freelancers met die voor werknemers, is een beloftevolle stap in die richting. Uit eigen rondvraag bij 338 administratief bedienden blijkt dat maar liefst 62% van hen begint te dromen bij het idee om zelfstandige te worden. Tegelijk ervaart een derde van hen ook onzekerheid om effectief als zelfstandige aan de slag te gaan. Met de juiste begeleiding en opleiding hoeft de keuze voor een freelanceleven niet tot paniek te leiden, integendeel.
Perspectief van eigen succes
Een carrière als zelfstandig ondernemer biedt perspectief, meer dan eender welke job. Een perspectief op nieuwe kennismakingen, op zelfontwikkeling en voldoening, op groei en veel financieel comfort. Het perspectief op een eigen succesverhaal. Ik geloof dan ook volop in de shift naar het freelancewerk. Steeds meer zullen kleine en grote ondernemers ontdekken hoe waardevol andere samenwerkingsvormen met personeel zijn en steeds meer mensen zullen inzien dat ook voor hen de stap naar freelancer de moeite waard is. Zo worden vraag en aanbod weer beter afgesteld en ontstaat er een nieuw evenwicht op de arbeidsmarkt.
