Het aantal zelfstandigen tussen de 55 en 65 jaar oud is tussen 2009 en 2014 met vijftien procent toegenomen, terwijl het totaal aantal zelfstandigen in die tijdspanne met negen procent is toegenomen. Daarmee zijn de zelfstandigen tussen 55 en 65 jaar de snelst groeiende groep, na de actieven na pensioenleeftijd.
“Het ondernemerschap in ons land is stevig aan het vergrijzen”, zegt voorzitter Christine Mattheeuws van het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen (NSZ). “Steeds meer zelfstandigen hebben al een zekere leeftijd, al is het positief om vast te stellen dat de afgelopen vijf jaar het aantal jonge ondernemers onder de 30 ook sneller is toegenomen dan het algemeen gemiddelde. Gezien deze vergrijzingsgolf bij de zelfstandigen kunnen we ons de volgende jaren verwachten aan een heuse boom van het aantal ondernemingen dat zal worden overgedragen.”
Eerder sprak het KeFiK, het Kenniscentrum voor Financiering van de kmo, al over 320.000 ondernemingen die in ons land tussen 2012 en 2022 op zoek moeten naar een nieuwe eigenaar. Bovendien is het niet langer zo dat ondernemingen van vader op zoon gaan. Binnen familiale ondernemingen blijft slechts een kwart van de ondernemingen in familiehanden na een overdracht.
De overdracht van een onderneming is een complex proces waarmee een ondernemer het best tien jaar voor de eigenlijke overdracht begint. En toch blijkt uit onderzoek van de Antwerp Management School en de UHasselt dat een derde van alle ondernemers die de leiding binnen de vijf jaar willen overdragen niet of nauwelijks bezig is met de bedrijfsoverdracht. Aangezien het aantal bedrijfsovernames de komende jaren nog steviger zal toenemen en om die processen zoveel mogelijk in goede banen te leiden, pleit NSZ voor een meer proactieve en faciliterende rol vanwege de overheid. “In Vlaanderen zou het Agentschap Innoveren en Ondernemen elk jaar elke ondernemer die 55 wordt kunnen aanschrijven en informeren over de mogelijkheden van een bedrijfsoverdracht”, klinkt het bij NSZ. “Naast algemene informatie en het geven van eerstelijnsadvies moet er dan ook gemeld worden welke begeleidingsvormen er bestaan en dat externe coaching en strategisch advies bij het overnameproces gesubsidieerd wordt door de KMO Portefeuille. De overheid heeft hier een plicht te vervullen wil ze al dat opgebouwd ondernemerschap niet teloor zien gaan.”