In 2023 telde Rotselaar slechts drie ketens, en dat tegenover 55 kleine handelaars. Een ratio van 5,2 procent. Geen enkele gemeente scoort lager. En misschien nog opvallender: daar waar in de meeste andere gemeenten het percentage toeneemt en de ketens dus steeds meer handelsterrein inpalmen, is in Rotselaar de omgekeerde evolutie aan de gang. Tien jaar eerder, in 2013, was nog 11,7 procent van de winkels een keten of franchise.
De Vlaams-Brabanders weerstaan voorlopig dus met verve aan de druk van de grote spelers. En daar zijn ze best trots op, zegt Bart De Vos, schepen van Ondernemen en Lokale Economie (N-VA). “We zeggen niet per definitie ‘nee’ tegen grote ketens. Maar we proberen wel zeer bewust om handelaars in onze dorpskernen te krijgen en daar geven we de voorkeur aan lokale spelers. Niet alleen omdat die minder plaats nodig hebben dan grote ketens, maar ook omdat dat bijdraagt tot de lokale economie en inwoners die lokaliteit appreciëren.”
Samson en Gert
Een beetje terug naar vroeger dus, naar Samson en Gert-tijden, toen het dorpscentrum bestond uit een gemeentehuis, een frituur, een kruidenierszaak en een kapper. Allemaal opengehouden door lokale ondernemers. In Rotselaar zijn ze goed onderweg. “We zitten pal in het centrum en rond ons is er al een café, een fietsenwinkel, een brillenwinkel en een tandarts. De gemeente wil er nu nog graag een slager bij”, zegt Riet Valckx, zaakvoerster van Salt & Sweet Bakery op het Dorpsplein.
Valckx en haar man Jimmy De Troy hadden jarenlang een bakkerij langs een drukke steenweg in Wilsele, maar vorig jaar verhuisden ze hun winkel naar Rotselaar. “Op die steenweg hadden we concurrentie van verschillende andere bakkers en bestond ons klantenbestand vooral uit passanten. Hier lag een opportuniteit, omdat er nog weinig bakkers waren, en we zijn veel knusser gelegen. Bewoners springen al eens binnen voor een babbeltje. Ze zijn blij dat ze weer in het centrum terechtkunnen voor lekker brood.”
“Hier lag een opportuniteit, omdat er nog weinig bakkers waren, en we zijn veel knusser gelegen. Bewoners springen al eens binnen voor een babbeltje.”
Riet Valckx, Salt & Sweet Bakery
Het gemeentebestuur steekt daarvoor graag de pluimen op eigen hoed. “Dit is het gevolg van slim beleid. We zetten al jaren actief in op de link tussen ondernemers en de gemeente”, aldus De Vos. Het klinkt een beetje hol en weinig concreet, als iets wat eender welke lokale politicus van eender welke gemeente zou zeggen, maar andere handelaars bevestigen: Rotselaar is effectief anders dan de rest.
“Ik heb hiervoor een winkel gehad in Leuven en ik kan u zeggen: het verschil is gigantisch”, vertelt bloemiste Petra Keller van Markantbloemen. “In die twaalf jaar in Leuven heb ik niemand van de stad zien passeren. Twee jaar lang waren er wegenwerken in de straat, maar ik ontving geen enkele communicatie daarover. Hier waren er onlangs ook wegenwerken in de buurt, maar werden we via alle kanten op de hoogte gehouden over de vorderingen en de problemen die dat zou opleveren.”
Wouter Vandeput van bakkerij/atelier Desem beaamt: “Het wordt ons als zelfstandige doorgaans niet gemakkelijk gemaakt door de vele regels en kosten, maar over het gemeentebestuur van Rotselaar mag ik absoluut niet klagen. Ze hebben me geholpen om mijn atelier te vestigen waar ik het wilde en ze hebben me onlangs ook gesteund in mijn aanvraag tot erkenning als ambacht. Dat lijken banale zaken, maar zo’n erkenning is enorm belangrijk om tot bij de mensen te komen.”
“Het gemeentebestuur heeft me geholpen om mijn atelier te vestigen waar ik het wilde en het steunde me onlangs ook in mijn aanvraag tot erkenning als ambacht”
Wouter Vandeput, Bakkerij Desem
Handelaarsavonden
Naast het leveren van administratieve steun organiseert de gemeente ook geregeld evenementen om ondernemers samen te brengen. “Handelaarsavonden” worden ze genoemd, een netwerkevent bestaande uit een infosessie over een bepaald onderwerp gevolgd door een kleine receptie achteraf. “Achteraf vragen ze dan input aan ons over het topic van de volgende sessie”, zegt Keller.
En goudsmid en juweelontwerpster Janne De Volder (J.anne) verwijst ook naar de kerstmarkt die de gemeente eind vorig jaar op poten zette. “Alle lokale handelaars konden daar een standje uitbaten”, zegt ze. Voor zelfstandigen als De Volder zijn zulke evenementen erg belangrijk. “Mijn atelier zit in een heel klein straatje, weg van het centrum. Ik leef echt van mond-aan-mond-reclame.”
Ook Keller was aanwezig op de kerstmarkt. “Toen ze dat idee initieel op tafel legden, weet ik nog dat er eigenlijk weinig enthousiasme was onder de handelaars. Niemand had echt de tijd om dat op gang te trekken. Maar de gemeente had er zoveel zin in dat ze dat uiteindelijk zelf hebben gedaan.”
