Een patent of octrooi is een juridisch instrument om de rechten van uitvinders te beschermen. Die tijdelijke bescherming moedigt bedrijven en onderzoekers aan om te investeren in verdere ontwikkeling en commercialisatie. Dit stimuleert de ontwikkeling van nieuwe technologieën en de oprichting van nieuwe bedrijven. Bij imec vertaalt de octrooistrategie zich bijvoorbeeld regelmatig in nieuwe samenwerkingen met industriële partners en de oprichting van spin-offs die zich internationaal kunnen onderscheiden met unieke technologie. Zo draagt octrooibescherming bij tot de creatie van hoogtechnologische jobs.
Met een octrooiaanvraag bij het Europees Octrooibureau kunnen uitvindingen in 45 landen beschermd worden. In totaal dienden bedrijven en uitvinders vorig jaar wereldwijd 199.264 octrooiaanvragen in bij het EPO, zo blijkt uit de Patent Index 2024. Belgische bedrijven en uitvinders dienden vorig jaar een recordaantal van 2.615 octrooiaanvragen in. Vlaanderen stijgt naar de negende plaats in de ranglijst van Europese regio’s met de meeste octrooiaanvragen. Imec diende vorig jaar 224 octrooiaanvragen in, waarvan 203 als eerste aanvrager. Het ging bijvoorbeeld om een uitvinding die beeldsensoren drie keer gevoeliger kan maken of een techniek om robots en mensen veiliger te laten samenwerken.
“Elke uitvinding begint met een idee. Onderzoekers planten een zaadje, en imec ondersteunt hen om hun idee te laten groeien tot een boom waarvan we later de vruchten kunnen plukken. En dat is meer dan een metafoor: de voorbije jaren hebben we voor elke eerste octrooiaanvraag ergens ter wereld een boom aangeplant. De imec-bossen breiden zich snel uit. Zo zijn er vorig jaar zo’n tweehonderd nieuwe bomen bijgekomen in een herbebossingsproject in Kenia”, zegt Katleen Van Havere, hoofd Legal & IP bij imec.
Naast imec staan er in de top 10 van Belgische octrooiaanvragers drie Vlaamse universiteiten (KU Leuven, Universiteit Gent en Universiteit Antwerpen), die volgens het EPO bovendien tot de tien meest actieve universiteiten in Europa behoren in 2024. Niet zelden verlopen octrooiaanvragen samen met imec, dat onderzoeksgroepen heeft aan alle Vlaamse universiteiten. Dankzij de sterke banden tussen imec en de universiteiten slaagt Vlaanderen erin om de kloof tussen academisch onderzoek en industriële toepassingen te overbruggen.
Innovatie-aanvoerder
“Dat imec opnieuw de lijst van octrooiaanvragen aanvoert, toont dat we academische excellentie aan economische impact weten te koppelen. Een hoog aantal octrooiaanvragen is voor imec geen doel op zich, maar het opbouwen van een sterke octrooiportefuille is wel een cruciaal onderdeel van onze strategie. Octrooien zijn vaak de eerste stap. Ze geven imec de mogelijkheid om kennis op een gecontroleerde manier over te dragen. Octrooien kunnen dienen als basis voor licentieovereenkomsten met onze industriële partners of als startpunt om nieuwe spin-offs te creëren die zich internationaal kunnen onderscheiden. Deze cijfers zijn dus vooral een voorbode van technologische vooruitgang en duurzame economische groei in onze regio”, zegt imec-CEO Luc Van den hove.
“Ondanks politieke en economische onzekerheden dienden Europese bedrijven en uitvinders vorig jaar meer octrooien in, wat hun technologische kracht en aanhoudende investeringen in R&D onderstreept,” zegt EPO-voorzitter António Campinos. “De octrooigegevens van het EPO vormen een duidelijke routekaart voor industrie, beleid en investeringsprioriteiten. Zoals ook blijkt uit de rapporten van Draghi en Letta, moet Europa zijn innovatie-ecosysteem versterken en meer doen om uitvinders te helpen hun ideeën op te schalen en te commercialiseren, vooral op kritieke gebieden zoals groene technologieën, AI en halfgeleiders.”
