“Momenteel geeft de buienradar van het KMI informatie over voorspelde neerslag. Dat is al heel nuttig, maar zegt eigenlijk niets over overstromingsgevaar. Want overstromingen komen soms pas enkele uren later, als het waterniveau in de beken en rivieren die regenval niet meer kunnen slikken. Na de overstromingen van 15 juli 2021 kregen wij duidelijk de vraag of wij daar een oplossing konden bieden. Na anderhalf jaar hebben we nu een software die in real time het risico op overstromingen nauwkeurig kan inschatten per wijk of zelfs straat, en dat tot drie uur op voorhand”, aldus Patrick Swartenbroekx, CEO van HydroScan.
De software Flood4Cast koppelt neerslagdata aan gegevens zoals terreinhellingen, rioolstelsels, bufferbekkens, het grondtype of begroeiing. Zo wordt er per rivierbekken een risico ingeschat. “Voor de hulpdiensten is dat een enorme meerwaarde”, zegt gouverneur Jan Spooren. “In het verleden reageerden zij op meldingen van overstromingen, met deze software kunnen ze preventief al het nodige materiaal ter plaatse brengen. Het is iets waar in de evaluatie van die laatste overstromingen in juli 2021 echt om gevraagd werd.” De provincie subsidieerde Flood4Cast dan ook met zo’n 128.000 euro.
Interesse uit buitenland
De brandweer van Antwerpen is al met de technologie aan de slag gegaan. Zware overstromingen waren er voorlopig niet. Maar bij stormweer wordt de software nu goed in het oog gehouden. Als het tot een overstroming zou komen, zouden de hulpdiensten dan in principe sneller zandzakjes kunnen leveren of mensen sneller kunnen evacueren. Ook uit Duitsland en zelfs Azië is er al interesse om de software te gebruiken om betere hulpverlening te kunnen voorzien bij overstromingen.
“Niet alleen voor de hulpdiensten is het een enorme meerwaarde, ook als lokaal bestuur kunnen we ermee aan de slag om preventief actie te ondernemen”, zegt Leuvens schepen Dirk Vansina (CD&V). “We kunnen beter inschatten waar er bijkomende buffering zal nodig zijn. Zo kunnen we preventief de bufferbekkens laten leeglopen zodat daar meer marge is voor het bijkomende water, of zelfs ingrijpen op plaatsen als de vijvers van Abdij van Park. Uiteraard in overleg met de Vlaamse Waterwegen, want we moeten zorgen dat het probleem niet gewoon verplaatst wordt.”
Twee testcases
In de stad Leuven en gemeente Sint-Genesius-Rode lopen daarom nu twee testcases binnen het ‘Slimme Regioproject’. Flood4Cast koppelt de gebruikte data uit overstromingskaarten en neerslaggegevens ook aan sensoren in alle waterlopen van het Dijlebekken en de Molenbeek, en ook de aanwezigheid van bufferbekkens wordt in de software opgenomen. Zo zouden de voorspellingen dus nog nauwkeuriger kunnen worden.
