Europa lanceerde een ambitieuze Green Deal. Wat zijn op dat vlak de grootste uitdagingen voor de energiesector?
Grégoire Dallemagne: De Green Deal toont aan dat Europa zich zorgen maakt omtrent de klimaatverandering. Dat is een goeie zaak. Er zijn een aantal zeer belangrijke objectieven voorop gesteld inzake CO2-neutraliteit. Tegen 2050 is er de ambitie om klimaatneutraal te zijn en tegen 2030 wil men de uitstoot met 55 % verminderen. Dit is een unieke opportuniteit voor een bedrijf als Luminus om samen met politici, burgers en andere bedrijven het verschil te maken. Ik zie de Green Deal dus vooral als een positieve zaak. Maar natuurlijk blijft het een enorme uitdaging die heel wat aanpassingen en investeringen zal vergen.
“Elektriciteit is de enige energie die op grote schaal kan gedecarboniseerd worden.”
Grégoire Dallemagne – CEO Luminus
De sluiting van de kerncentrales staat weer hoog op de politieke agenda. Wat is het standpunt van Luminus in verband met de bouw van nieuwe (vervuilende) gascentrales om de sluiting van de kerncentrales op te vangen?
België verbruikt vandaag 463 Twh (terrawatt uur) aan energie per jaar. Dan heb ik het over de industrie, de huishoudens maar ook over de diesel en benzine die verbruikt wordt in bijvoorbeeld de transportsector. Dus eigenlijk alle brandstof die verbrand wordt. In het Belgische energieverbruik heeft olie een aandeel van 47%. Voor gas is dat 26%. Dat betekent dat elektriciteit maar 18% is in diezelfde energiemix. Als je dus naar een koolstofneutrale samenleving wil evolueren moeten we dus vooral die 47% en die 26% naar nul brengen.
Hoe kunnen we dat doen?
Iets minder dan de helft van de elektriciteit wordt door de kerncentrales geproduceerd, 30% door gas en de rest is hernieuwbare energie. Als je naar een CO2-vrije productie wil gaan moeten we minder gaan verbruiken. Bijvoorbeeld minder met de wagen rijden of minder vliegen. De energie die we toch verbruiken moet efficiënter gebruikt worden. Bijvoorbeeld oude lampen vervangen door LED-lampen.
De elektrificatie van ons wagenpark is ook zo’n vorm van efficiënter omgaan met energie. Maar kunnen we genoeg stroom produceren om al die wagens op te laden?
Elektrificatie is de enige manier om op grote schaal aan energie-efficiëntie te doen en tegelijkertijd C02-neutraal te zijn. Een elektrische wagen heeft een rendement dat driemaal hoger is dan een wagen met een verbrandingsmotor. Met andere woorden: je gaat met een elektrische wagen drie keer minder energie verbruiken om je te verplaatsen. Bovendien is elektriciteit de enige energie die op grote schaal kan gedecarboniseerd worden. Hetzelfde geldt voor een warmtepomp om onze huizen te verwarmen. Een warmtepomp heeft een rendement van 400% ten opzichte van een gasketel. Wanneer je een warmtepomp aansluit op je zonnepanelen werk je dus volledig koolstofvrij.
Maar zelfs als je daarvoor elektriciteit zou gebruiken afkomstig uit een gasgestookte centrale, ga je nog steeds 60% minder CO2-uitstoot hebben. Elektrificeren is dus het allerbelangrijkste. Natuurlijk liefst met hernieuwbare energie, maar ook nucleaire energie is CO2-neutraal en zelfs elektriciteit van gascentrales voor je warmtepomp is nog altijd beter dan de gasketel die er nu bij veel gezinnen staat.
Moeten de kerncentrales dan dicht?
De discussie gaat over 5 of 7 centrales. We hebben in de toekomst zeker meer elektriciteit nodig. Zoveel als mogelijk uit hernieuwbare energie en daar bovenop zullen we gascentrales nodig hebben om de bevoorradingszekerheid te garanderen en de flexibiliteit in het net te brengen. De zon schijnt immers niet alle dagen. We hebben nu nood aan 21 Twh aan elektriciteit. In een gedecarboniseerde maatschappij kan dat misschien zelfs het dubbele zijn.
Er komt steeds meer decentrale productie. Verandert dat de rol van de energieleveranciers en -producenten?
Onze strategie bestaat erin om samen met onze klanten een CO2-neutrale toekomst uit te bouwen waarbij de bescherming van de planeet en het economisch welzijn met elkaar verzoend worden. Een aantal jaar terug zijn we al op de markt gekomen met oplossingen om onze klanten daarbij te helpen. Bijvoorbeeld om hun eigen energie te produceren met windturbines of zonnepanelen. Vroeger werd elektriciteit alleen geproduceerd in grote centrales, tegenwoordig is dat ook lokaal met duizenden zonnepanelen en windmolens. We begeleiden onze klanten ook om hun energieverbruik te verminderen.
“Vandaag hebben we bij Luminus alle technieken ter beschikking om de klant te helpen. Windturbines, zonnepanelen, warmtepompen, maar ook alle maatregelen om het energieverbruik te verminderen…”
Grégoire Dallemagne – CEO Luminus
Evolueert jullie rol dan naar energie als dienstverlening?
Dat klopt. Er is bijvoorbeeld de tendens naar ‘energy performance contracts’ waarbij wij de energie-installaties van grote scholen of publieke gebouwen gaan beheren voor die klanten. Zij krijgen in ruil een garantie op een lager verbruik.
Hoe kan de energiesector bedrijven helpen om de juiste keuzes te maken in deze snel veranderende wereld?
We starten meestal met een audit. Dan bekijken wat de doelstelling is van het bedrijf op het vlak van energieverbruik en CO2-neutraliteit. Op basis daarvan stellen we oplossingen voor. Vandaag hebben we bij Luminus alle technieken ter beschikking om de klant te helpen. Windturbines, zonnepanelen, warmtepompen, maar ook alle maatregelen om het energieverbruik te verminderen…
Soms kunnen we op die manier tot wel 50% energie besparen.
Door het steeds groter aandeel van hernieuwbare energie gaat wellicht ook de prijssetting in de toekomst veranderen. Ik denk aan een lagere kost wanneer er overvloed aan energie is, een hogere wanneer er weinig wind en zon is. Hoe schat jij de impact hiervan in voor bedrijven?
Hoe meer hernieuwbare energie er is, hoe groter de tendens om de prijzen naar beneden te drukken. Op lange termijn is dat dus goed nieuws. Maar natuurlijk heb je andere energiebronnen nodig om de flexibiliteit te garanderen wanneer er geen zon of wind is. Het is de energiebron die je moet gebruiken om aan de vraag tegemoet te komen die de marktprijs bepaalt.
“Er is vandaag echter nog geen oplossing om energie te stockeren op lange termijn. Daarom blijft het belangrijk om naast hernieuwbare energie een aantal bronnen te hebben die stuurbaar zijn.”
Grégoire Dallemagne – CEO Luminus
Welke technologische evoluties mogen we in de (nabije) toekomst nog verwachten in de energiesector?
We moeten op het elektriciteitsnet altijd een evenwicht hebben tussen vraag en aanbod. Dat wordt de grootste uitdaging wanneer er steeds meer hernieuwbare energie komt. Energie opslaan in batterijen is daar een oplossing voor. Ook de batterijen van de elektrische auto’s kunnen daar een grote rol in spelen. Als er ’s middags veel zon is dan zou je bijvoorbeeld je batterij op dat moment kunnen opladen aan een lagere kost dan tijdens de piekuren. Ook de slimme meters kunnen helpen om die balans te houden.
Er is vandaag echter nog geen oplossing om energie te stockeren op lange termijn. Daarom blijft het belangrijk om naast hernieuwbare energie een aantal bronnen te hebben die stuurbaar zijn.
Hoe houdt Luminus intern rekening met duurzaamheid?
We publiceren ieder jaar een duurzaamheidsrapport. We zijn een van de weinige energieleveranciers die dat doen. Als we samen het verschil willen maken moeten we een vertrouwensband creëren. Wij willen zo transparant mogelijk zijn. We hebben daar van Ecovaris een platinum medaille voor gekregen. Dat betekent dat we tot 1% bedrijven behoren die het hoogst scoren op ecologie. Duurzaamheid is het hart van onze strategie. We willen mee helpen aan een CO2-neutrale wereld. Onze belangrijkste investeringen gaan ook in die richting. Binnen ons eigen bedrijf hebben we tientallen zogenaamde ‘Climactors’, dat zijn personeelsleden die zich willen engageren voor het klimaat. Zij werken aan interne projecten rond mobiliteit. Ze gaan bijvoorbeeld hun collega’s motiveren om meer de fiets te nemen. Uiteraard geven we zelf het goede voorbeeld met onder andere elektrische bedrijfswagens. Ook bij events die we organiseren denken we aan duurzaamheid. We proberen een vegetarische lunch te voorzien of lokale producten te gebruiken. Elk jaar planten wij tientallen duizenden bomen in Afrika. En ga zo maar door… In totaal zijn er een 50-tal van dergelijke initiatieven.