Voor elke Delhaize is er minstens één overnemer, zo deelde de supermarktketen vorige week nog mee. Toch lijkt het enthousiasme in de sector enigszins bekoeld sinds de overnemers de finale contracten onder de neus kregen. De meesten gingen er namelijk van uit dat die contracten er min of meer zouden uitzien als de huidige, maar dat blijkt niet het geval. Zo zijn er plots heel wat nieuwe bepalingen opgenomen. Nieuwe regels die op termijn ook voor de bestaande franchises zullen gelden.
LEES OOK. Staan zelfstandige uitbaters wel te springen om ‘grote’ Delhaizes over te nemen?
Onderhandelingsmarge
Concreet: een zelfstandige Delhaize moet 95 procent van zijn producten bij Delhaize zelf afnemen. Daar kunnen de meeste franchisenemers zich nog in vinden. Maar de nieuwe contracten zeggen ook dat zelfstandigen geen enkel product van een andere leverancier mogen afnemen als Delhaize dat product ook in het eigen gamma heeft. “En dus ook niet als er leveringsproblemen zijn”, zegt een ondernemer die enkel anoniem wil praten.
“Delhaize kampt al jaren her en der met leveringsproblemen. En dat is meestal snel op te lossen door een andere leverancier in te schakelen. Maar dat wordt hiermee onmogelijk. Nochtans kunnen wij geen lege rekken verkopen.”
Een andere ondernemer maakt het concreet: “Stel dat ik op donderdag witloof bestel en op vrijdag krijg ik een levering binnen. Het is pas dan dat ik ontdek dat er geen witloof in de vrachtwagen zit. Ik kan die dan opnieuw bestellen, maar in het weekend wordt niet geleverd. Nu spreek ik een andere leverancier aan die ons dan depanneert, maar onder die nieuwe voorwaarden zou ik een heel weekend zonder witloof zitten.” Daarnaast wil Delhaize ook maximumprijzen opleggen.
Een van de franchisenemers die we spraken, wilde initieel heel graag een Delhaize overnemen. “Maar aan deze voorwaarden wordt dat toch heel moeilijk. Wij hadden een businessplan opgesteld, wij hebben dat voorgesteld aan Delhaize, ze vonden het plan prima. Wij waren klaar om toe te happen. Maar als we deze nieuwe regels zouden moeten toepassen zou ons financieel plan gewoon niet meer kloppen. En marge voor onderhandelingen is er niet.”
Winst onder druk
Luc Ardies, CEO van Buurtsuper.be, de Unizo-organisatie van zelfstandige supermarkten, spreekt over een heel kwalijke evolutie. “Het is bijzonder vreemd dat je eerst het verhaal ophangt dat zelfstandigen de noodlijdende winkels uit het slop moeten trekken. Om dan datzelfde ondernemerschap aan banden te gaan leggen. Wij zien de kandidaat-overnemers één voor één afhaken”, zegt Ardies. “Heel wat ondernemers nemen ook net daar de marge. Met droge voeding, drank of non-food maken de ondernemers geen winst. Wel met verse voeding en hoe ze zich daarin kunnen onderscheiden van anderen.”
Retailexpert Gino Van Ossel (Vlerick Business School) snapt de ongerustheid bij bestaande franchisezaken. “Een Delhaize-vestiging aan de kust bijvoorbeeld zou eigenlijk dezelfde vis in haar aanbod moeten hebben als een Delhaize in het binnenland. Maar een zelfstandige Delhaize aan de kust zou net een heel mooi assortiment aan vis, verse garnaalkroketten en verse bereidingen kunnen hebben. Dat is natuurlijk de sterkte van zo’n zelfstandige onderneming.”
Maar dat Delhaize de regels verscherpt, is geen verrassing in een tijd waar supermarkten enorm onder druk staan. “Als het plan ongehinderd doorgaat, vervelt Delhaize in een webshop en groothandel”, aldus Van Ossel. “Dan moet ze er natuurlijk voor zorgen dat er voldoende producten afgenomen worden, want dat is nog de enige plek om winst te maken. Voor de over te nemen Delhaizes verandert er trouwens niets. Die vestigingen hadden nu al enkel Delhaize in de rekken.” Van Ossel wijst op het dunne koord waarop de supermarktketen nu balanceert. “Ga je voor de totale efficiëntie en schrap je alle eigen accenten die ook tijd kosten, zoals een Albert Heijn? Of zet je net in op die speciale zaken? De tijd zal uitwijzen waar Delhaize naartoe wil.”
Delhaize: “Zelfstandige uitbater heeft nog steeds meer dan voldoende onafhankelijkheid”
“Delhaize heeft het bestaande samenwerkingscontract met de zelfstandige uitbaters geactualiseerd in lijn met de huidige marktomstandigheden”, zegt Delhaize. “Het is dus eerder een verfijning en verduidelijking. Vroegere contracten lieten soms ruimte voor interpretatie. Dat willen we nu vermijden.”
Het klopt dat elke Delhaize nu voor 95 procent moet bestaan uit Delhaize producten, bevestigt de supermarkt. “Elke winkel dient natuurlijk duidelijk herkenbaar te zijn als Delhaize. De klant verwacht dat hij in iedere vestiging het typische assortiment zal terugvinden. Maar daarnaast is er voldoende ruimte om aan te vullen met eigen producten. Wat betreft de logistiek zal Delhaize hierin blijven investeren om zo een optimale dienstverlening te verzekeren aan haar volledige netwerk van winkels.”
