Op de Leuvense Health Sciences campus Gasthuisberg zijn de bouwwerken van start gegaan voor ParTICLe. Dat is het eerste Belgische centrum voor protontherapie, een innovatieve vorm van radiotherapie die minder gezond weefsel beschadigt. Twee ondergrondse bunkers voor behandeling en onderzoek moeten aan strenge eisen voor veiligheid en stralingsbescherming voldoen. De bouw en het ontwerp zijn een hoogtechnologische prestatie.
ParTICLe staat voor Particle Therapy Interuniversity Center Leuven. Het is een klinische en wetenschappelijke samenwerking tussen vijf universitaire ziekenhuizen en hun netwerkziekenhuizen. Dat is een primeur voor ons land, net als de structurele samenwerking over de taalgrens heen.
Protontherapie bestraalt heel gericht kwaadaardige tumoren. Het is wereldwijd in opmars voor de behandeling van kanker bij patiënten bij wie precisiebestraling belangrijk is zoals bij kinderen met kanker maar ook bij volwassenen met een tumor dicht bij levensnoodzakelijke organen zoals de hersenen. Vandaag moeten patiënten daarvoor naar buitenlandse centra reizen, meestal naar Heidelberg (Duitsland) en Zürich (Zwitserland). De Belgische overheid vergoedt de behandelkosten, maar voor patiënten is de reis een zware belasting.
De eerste Belgische patiënten voor protontherapie zullen medio 2019 behandeld worden. Geschat wordt dat in België jaarlijks 150 tot 200 patiënten in aanmerking komen voor protontherapie. “Ondanks de enorme technische vooruitgang in bestraling bij kankerpatiënten zien we nog te veel patiënten die hervallen of blijvende bijwerkingen hebben. Protontherapie zorgt ook voor een lager risico op een nieuwe kanker uitgelokt door de bestraling zelf”, zegt Karin Haustermans, diensthoofd radiotherapie-oncologie in UZ Leuven.
Het protontherapiecentrum bestaat uit twee delen: een ruimte voor klinische behandeling van patiënten en een aparte bunker voor hoogtechnologisch onderzoek. Het krijgt op Gasthuisberg een plaats dicht bij de huidige afdeling radiotherapie-oncologie, de afdeling radiologie, het medical imaging research center en nucleaire geneeskunde. De levering en installatie van de toestellen gebeuren door IBA, de marktleider in die technologie.
De totale kostprijs voor de gebouwen en bestralingstoestellen is 45 miljoen euro. De Vlaamse oveheid investeert 5 miljoen euro, Saint-Luc en UCL 6 miljoen. UZ Leuven en KU Leuven dragen de rest van de investeringskosten. “We zien het als onze taak om een voortrekkersrol te spelen in dit project. Het delen van financiële inbreng én wetenschappelijke kennis is de beste manier om grenzen te verleggen”, zegt Marc Decramer, gedelegeerd bestuurder UZ Leuven.
