Herstructureringen en faillissementen. Voor heel wat Belgische bedrijven was 2024 een gitzwart jaar. In totaal gingen er 11.549 bedrijven over de kop. Dat is geen record – in 2013 en 2019 waren het er nog meer – maar de schade die 2024 heeft achtergelaten op jobniveau, kent geen gelijke. Volgens handelsinformatieleverancier GraydonCreditsafe kwamen als gevolg van die faillissementen vorig jaar een recordaantal van 27.187 banen in het gedrang, bijna een derde meer dan vorig jaar.
Verklaring daarvoor is het feit dat er opvallend veel grote bedrijven de deuren moesten sluiten. Zo gingen in 2024 vijftien bedrijven failliet die meer dan honderd werknemers tewerkstelden. In 2023 waren dat er “maar” zes. Onder meer autobusbouwer Van Hool, de voormalige Vlaamse industrieparel die begin vorig jaar failliet werd verklaard, weegt door in de cijfers. Zo’n 2.400 medewerkers verloren daar hun job, de zwaarste tol sinds de sluiting van Ford Genk in 2014.
Bouwsector ziet af
De bouwsector kreeg het het hardst te verduren. Die was goed voor een record van 2.627 faillissementsuitspraken in België, een toename met 14,16 procent ten opzichte van 2023. Een triest record. Ook bij de transportsector (+5,48 procent) en de garagehouders (+12,9 procent) sneuvelden records. Op regioniveau werd Vlaanderen het hardst getroffen, met 6.674 faillissementen en 15.553 verloren jobs.
Werkgeversorganisatie Voka windt er geen doekjes om. “2024 was een zeer slecht jaar. Qua herstructureringen, qua productie in de cruciale industriële sectoren, qua nieuwe investeringen…”, zegt voorzitter Rudy Provoost. Hij heeft het over de “zwaarste crisis voor de industrie sinds vijftien jaar”. “We moeten er absoluut voor zorgen dat 2025 beter wordt, het jaar van de ommekeer.”
Op de nieuwjaarsreceptie van Voka in de Bozar in Brussel blikte Provoost maandagavond al eens vooruit, over hoe hij die ommekeer ziet. Zijn boodschap heeft een zeer duidelijke geadresseerde: de regeringsonderhandelaars. “Na zeven maanden politiek onvermogen is de maat vol. Voor de federale onderhandelingen vormt januari ontegensprekelijk het kantelpunt: het is erop of eronder, nu of nooit. Vorm nu een federale regering die haar verantwoordelijkheid niet uit de weg gaat en onze welvaartsstaat vrijwaart. Een daadkrachtige regering die doelgericht bespaart, en niet voor meer lasten op ondernemerschap en vermogen gaat.” Want daar wringt het schoentje volgens Voka. “Vandaag zijn onze productiebedrijven te duur, ze verkopen minder en kunnen minder mensen aanwerven. Uit die vicieuze cirkel moeten we stappen.”
Voorlopig lijkt het einde van de onzekerheid nog niet in zicht. Op 28 februari stopt de productie van Audi Brussels in Aalst, waardoor ongeveer 3.000 mensen hun job zouden kwijtraken. En in Tupperware Aalst is het woensdag al einde verhaal. Daar dreigen 270 mensen hun baan te verliezen.