Hoe haal je het meeste uit ál je medewerkers: ervaren babyboomers als ook leergierige millennials? Het is een vraag die veel leidinggevenden bezig houdt, zeker in een tijd waarin het tempo van innovatie enorm hoog ligt. Pieter Smit, director support & innovation van financieel consultingbedrijf TriFinance, met Belgische kantoren in Zaventem, Antwerpen, Louvain-la-Neuve en Merelbeke vertelt hoe hij zijn eigen draai geeft aan een platte organisatie.
“Bij TriFinance geloven we in een platte structuur en er is een hoop onderzoek dat onze keuze voor die structuur ondersteunt. Tim Kastelle, specialist in innovatiemanagement, stelt dat “platte structuren optimaal werken wanneer een organisatie zich met hoog innoverend vermogen an de markt wil onderscheiden. Tony Hsieh, de visionaire directeur van Zappos, heeft zelfs besloten dat hij eind 2014 alle hiërarchie uit zijn organisatie verwijderd wil hebben.”
Maar hoe kom je tot zo’n platte, meer cocreatieve organisatie? Hoe blijf je écht samenwerken? En waar begin je als je nog wat meer traditioneel georganiseerd bent? “Ik zou niet willen zeggen dat we bij TriFinance de pasklare oplossing hebben gevonden”, zegt Pieter Smit. “Maar ik weet wel dat we over de jaren een flink aantal lessen hebben geleerd. Een van onze belangrijkste inzichten is dat je, hoe paradoxaal dat misschien ook klinkt, een gezonde dosis top-down management nodig hebt om tot echte cocreatie te komen. Robert Suttong en Huggy Rao van de Amerikaanse Stanford-universiteit zeggen in boek “Scaling up Excellence” dan ook dat het doel van de hiërarchie erin bestaat om de hiërarchie te bannen.”
Gemakkelijk is dat volgens Smit echter niet. Ten eerste omdat het nu eenmaal eigen is aan mensen om toch altijd een zekere hiërarchie te willen – of er toch vanuit te gaan dat uiteindelijk altijd iemand de leiding neemt – en ten tweede omdat mensen het niet altijd aandurven om in te gaan tegen iemand van het zogenaamde C-level. “Daarbij”, zo geeft Smit nog aan, “heeft iedereen een eigen persoonlijkheid. Sommigen vinden consensus belangrijk, anderen zijn geboren advocaten van de duivel. Sommigen houden van risicovolle plannen, en anderen houden meer van zekerheid. De een is verlegen, de ander luidruchtig en de derde heeft zijn dag niet. Het is de rol van de leider, de moderator, om deze situatie te herkennen en aan te pakken. Hij moet de CFO op zijn plaats zetten wanneer hij een sterke mening heeft over iets waar zijn assistent meer ervaring mee heeft.”
Om tot een platte organisatie en tot groei en innovatie te komen moeten bedrijven volgens Smit vooral uit hun comfortzone komen. “Bij Facebook is het motto: “Move fast and break things”. Dat betekent dat de leiders van Facebook erkennen dat veranderingen alleen tot stand komen als je durft te experimenteren. Binnen te veel bedrijven is de risicoanalyse nog steeds gebaseerd op het eeuwenoude referentiekader. Volgens mij is dat de reden waarom een heleboel bedrijven nog altijd te weinig nieuwe dingen doen. De zakelijke wereld zit vast in ‘de manier waarop we het gisteren deden’, met senior management aan het roer.Een betere manier is de markt bestormen als een start-up: ‘think big, start small and scale fast’. Co-creatie geeft je de mogelijkheid om gebruik te maken van al het talent, de ervaring, wijsheid en innovatievermogen binnen de organisatie, en vanuit daar kansrijke ideeën verder te brengen.”