“Nee, wij gaan niet wachten op de manager. Wij moeten ten alle tijden toegang krijgen tot de winkel. Want nu jullie ons hier ophouden, kunnen jullie snel dingen wegmoffelen. Dus u gaat ons nú binnenlaten.”
Donderdagochtend zagen we hoe twee inspecteurs van het Federaal Voedselagentschap (FAVV) zich kenbaar maken aan de ingang van de Makro in het Oost-Vlaamse Eke. De onthaalmedewerker belt de manager op, en vraagt inspecteurs te wachten. Maar die maken duidelijk dat die vlieger niet zal opgaan. Ze komen onaangekondigd en eisen de onmiddellijke doorgang tot de visafdeling.
Daar aangekomen meten ze de temperatuur onmiddellijk op. Hoe warm is het er in de Makro waar de verse vers verkocht wordt?
“Niets aan de hand”
De inspectie komt een dag nadat vakbondsafgevaardigde Katrien Degryse (BBTK-ABVV) een melding maakte bij het FAVV. “Ik hoorde van medewerkers dat de vis ’s nachts in de frigo van de vleesafdeling ligt”, zegt Degryse, “en die haalt niet dezelfde temperaturen als de defecte koelcel voor de vis. Daar bleef het ijs de hele nacht bevroren, maar in de vleesfrigo is het ijs de volgende ochtend gesmolten.”
Nochtans is de vis in de Makro “dagvers”, of toch, zo leest een plakkaat op de muur. Daarop staat ook dat het assortiment “zo rijk als de zee diep is”, met “vandaag 64 vissoorten”. Maar het werkelijke aantal is op een goede twee handen te tellen.
“Ik was helemaal niet op de hoogte van de melding”, zegt een medewerker in de visafdeling die niet met naam en toenaam genoemd wil worden. “Onze frigo’s zijn defect, daarom gebruiken we vervangfrigo’s. Maar die genereren veel warmte, waardoor de omgevingstemperatuur stijgt. Zo is het moeilijk om de vis koel te bewaren.
“Maar u ziet het”, zegt de medewerker die nog maar eens een schep ijs over de vis kiepert, terwijl het gesmolten ijs plassen vormt onder de koeltoog. “We doen niks anders dan ijs opscheppen. Daar is toch niets mis mee? Ik neem straks ook een lekker stukje zeebaars mee naar huis, hoor.”
Het gesprek wordt onderbroken door een winkelverantwoordelijke die ons verbiedt om met het personeel te spreken “tijdens de werkuren”. “Meneer Donckers” wil ons wel heel even te woord staan. Hij komt na de vakbondsmelding poolshoogte nemen vanuit de hoofdzetel. “Vorige week kregen we ook inspectie, en toen bleek er niets aan de hand. En dat zal nu ook zo zijn.”
Foute gas
“Er waren toen wel wat opmerkingen”, zegt Anja Andrzejcwski, terwijl ze bakboter in een vervangfrigo stapelt. Andrzejeckski is verantwoordelijke voor de vlees- en zuivelafdeling. “Maar dat waren kleine dingen die we onmiddellijk aanpasten. De margarine werd bijvoorbeeld niet koel genoeg bewaard. Maar we meten de temperatuur nu voortdurend zelf op en we leggen nu ook de bakboter in de frigo. Normaal hoeft dit niet, maar nu de temperatuur hier oploopt nemen we geen risico.”
“Maar ja”, zegt Andrzejcwski die de tranen in de ogen krijgt, “Het is behelpen en we werken ons uit de naad om de boel hier draaiende te houden. Ik werk hier al 37 jaar. En dat doe ik met veel trots. Maar het wordt ons onmogelijk gemaakt. Overal worden frigo’s die werken op freon vervangen, omdat dat gas niet meer gebruikt mag worden van de milieu-inspectie. Behalve bij ons. Want ja, hier wil men geen nieuwe investeringen doen.”
Makro zit al lang in vieze papieren. Eerder dit jaar werd de keten overgenomen, en afgelopen week kregen de investeerders groen licht voor een “gerechtelijke reorganisatie”. De bedoeling is om de “levensvatbare economische activiteiten” van het bedrijf te redden. Sinds dat nieuws stopten heel wat leveranciers met leveren aan de zes filialen.