Als je er snel voorbij rijdt, lijkt het een hallucinatie. Maar het Vrijheidsbeeld staat er echt, daar boven op een baancafé in het hart van Sint-Niklaas. In wat vroeger een ontmoetingsplaats voor senioren was, opende Joshua Vanluchene (37) vorige week een American diner, recht uit de jaren 50: zwart-witte tegels, rode skai zeteltjes, baseballcaps en de bumper van een zilveren Cadillac. Op de kaart staan hamburgers, maar ook een Marilyn Monroe-salade en een Cowboy hotdog. Johnny Cash bezingt zijn “General Lee” (oranje auto uit ‘The Dukes of Hazzard’).
Amerikaanser dan dit kan het bijna niet. Opmerkelijk toch, nu Europa en Amerika op ramkoers liggen. “Het zijn vreemde tijden om een zaak zoals deze te openen”, geeft Joshua toe. “Ik word er veel op aangesproken. Je hebt mensen die me verwijten dat ik Amerika promoot, maar het is toch niet dat ik hier sta te schreeuwen: ‘Make America Great Again’? Veel zelfstandigen komen naar hier om te discussiëren over de politiek. Ze vragen me dan: heb je geen standbeeld van Donald Trump?” Zover wil Joshua niet gaan. “Trump is onvoorspelbaar, en dat voelen wij ook in onze portemonnee. Veel klanten vrezen een Derde Wereldoorlog. Ik wil dat niet oppoken.”
Wat denkt hij van een boycot van Amerikaanse producten, zoals sommige Scandinavische groepen die bepleiten? “Dat lijkt me niet realistisch en niet nuttig. Iedereen is vindingrijk genoeg om die te omzeilen.” Tieners Daan en Florre Desmet knikken terwijl ze hun XL cola bijvullen. “Alles in ons leven is Amerikaans.” Op het tv-scherm naast hen verschijnt een zwetende Elvis.
“De sfeer die hier hangt, is zoals in de films,” zegt Jordy Daelmans. “De kindjes houden ervan.” In Sint-Niklaas heeft Amerika zijn glans niet verloren. “Ik ben vooral verliefd op de Amerikaanse mentaliteit: alles kan.” Al moet Joshua er meteen bij zeggen dat hij nog nooit in zijn beloofde land geweest is. “Ik zou graag gaan, maar ik heb nog geen tijd gehad (lacht).” Tot die tijd leeft hij in zijn droomdecor. “De modale Vlaming kent Amerika ook maar uit de films, of van een citytrip naar New York, meer niet. Amerika is zoveel groter: je hebt er alles, van de Rocky Mountains tot Miami Beach. Die veelheid fascineert mij.”
Joshua verkocht vroeger limousines, tot hij zijn wagens verloor in een brand. “Ik moest van nul herbeginnen en opende een frituur. Daarna kreeg ik de kans om in Oudenaarde een zaak te openen. Dat restaurant – met limousine op het dak – werd een succes. “Voor een betaalbaar restaurant is er altijd een markt.” Het goedkoopste menu in ‘Route 46’ kost 8,95 euro, met drank à volonté. “Je merkt dat daar nood aan is. In dat opzicht vind ik dat we als maatschappij wel ‘veramerikaniseren’. Twintig jaar geleden kocht niemand een tv op afbetaling, nu wel. We leven op krediet.”
Wat ook erg Amerikaans is: de porties. Joshua moet lachen: “75 procent krijgt zijn bord niet op. Het hoort bij de sfeer hier. Vandaag hadden we twee Canadezen op bezoek. Je zou denken dat die zeer kritisch zouden zijn, maar het enige wat ze zeiden was: “You guys nailed it. Dat vonden we geweldig.”
Rond halfacht stroomt de zaak vol arbeiders. Ook het jonge gezin Daelmans-Gillis komt hier al voor de tweede keer eten. Hun dochter krijgt haar frietjes gepresenteerd in een papieren auto. “Die details maken het speciaal”, vindt Daelmans. “De steak is geweldig, en ja, je mag oneindig bijvullen. Dat is wel interessant voor een jong gezin dat op de centen let.”
