Ineos-topman Jim Ratcliffe was dinsdagmorgen een van de absolute zwaargewichten uit de Europese zware industrie die present waren om de ‘Declaration for a European Industrial Deal’ te ondertekenen. Zijn bedrijf is een van de grote uitzonderingen die zich nog wagen aan een investering in een splinternieuwe grote chemiefabriek in Europa. Het gaat om de befaamde ethaankraker, de petrochemische installatie voor de productie van basiskunststoffen in de Antwerpse haven. Het prijskaartje van die investering bedraagt intussen 4 miljard euro.
Maar Ratcliffe windt er in een open brief aan de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, geen doekjes om dat hij desondanks zeer bezorgd is over de toekomst van de zware industrie in Europa. “Dit is de laatste kans om te voorkomen dat Europa slaapwandelend zijn industrie, banen, investeringen en emissies delokaliseert”, schrijft hij.
Familiebarbecue
Ratcliffe stelt dat de Europese chemiesector worstelt om te concurreren met andere markten zoals de VS, China en het Midden-Oosten en wijst erop dat de CO₂-heffingen voor bedrijven “investeringen wegjagen” uit Europa. Daarbij komt nog volgens hem dat die belastingen goedkopere import aanmoedigen uit landen zonder koolstofheffingen. Daardoor neemt de CO₂-voetafdruk van Europa toe, zegt Ratcliffe er fijntjes bij.
Hij stelt verder dat Europa, ooit de thuisbasis van de grootste chemiesector ter wereld, al twintig jaar geen grote investeringsprojecten meer heeft gezien. En er zal volgens Ratcliffe over twintig jaar ook “weinig van overblijven” als Europa niets doet aan de hoge energiekosten, de heffingen op de CO₂-uitstoot en het gebrek aan vernieuwing.
De Ineos-topman schrikt er niet voor terug om te stellen dat hij heel wat ervaring heeft met “de gebrekkige Europese aanpak”. Het zit hem bijzonder hoog dat de vergunning voor de ethaankraker in de Antwerpse haven na een jaar ingetrokken werd vanwege de stikstofuitstoot, die volgens Ratcliffe “gelijkstond aan één familiebarbecue in een natuurgebied één keer per jaar”. De saga rond de ethaankraker is volgens hem een illustratie van het gebrekkige vergunningssysteem van Europa.
