De robots van Movu Robotics zijn beleefd. Ze geven voorrang, maken een omweg als er een obstakel op de weg ligt en zullen altijd stoppen voor een mens.
Omgekeerd is dat niet altijd het geval. Het is al gebeurd dat iemand opzettelijk een obstakel op het pad van een van de magazijnrobots plaatste. Niet goed te keuren, maar wel begrijpelijk. Want wie in het demonstratiecentrum van het bedrijf de automaten aan het werk ziet, beseft dat magazijnier in zijn huidige vorm geen toekomstbestendig beroep is. Hier zit de heftruckchauffeur achter een computerscherm, en gebeurt het handwerk volledig door robots.
Movu Robotics is een Belgische start-up die robots voor magazijnbeheer maakt. In het demonstratiecentrum langs de E17 in Lokeren, niet te missen dankzij zijn futuristische groene opschriften, zoeven robots met paletten en plastic bakken heen en weer in de nauwe gangen tussen vijftien meter hoge rekken. Andere robots bewegen op en neer en halen dozen of paletten uit de rekken. Nog een andere robotarm stelt pakketten samen op maat van de klant.
Het is een volautomatische choreografie van snelle, vlotte bewegingen op de klank van licht gezoem, gedirigeerd door een algoritme dat de inkomende orders leest.
Even spectaculair is de groei van deze start-up. Hij is pas twee jaar geleden opgericht, draait nu al 200 miljoen euro omzet, stelt 370 mensen te werk en heeft zestig openstaande vacatures voor ingenieurs en elektromecaniciens. “We zijn net zoals Steve Jobs met enkele ingenieurs in een garage beginnen te knutselen. We hadden nooit verwacht dat het zo snel zou gaan”, zegt ceo Jos De Vuyst.
Stroomversnelling
Movu Robotics is niet uit het niets opgericht, maar is een dochter van Stow, een Belgische multinational met hoofdzetel in Moeskroen die wereldwijd de nummer twee is in magazijnrekken. Stow werd 35 jaar geleden opgericht, telt tien fabrieken in Europa en plant er een eerste in de VS. Het bedrijf stelt 2.000 mensen te werk en draait 1 miljard euro omzet. “Rekken zijn een lowtechproduct” vertelt De Vuyst. “Het magazijnwerk, de zogenaamde material handling, gebeurde traditioneel heel manueel. Met heftruckchauffeurs die de goederen verplaatsen en handarbeiders die pakjes sorteren en verdelen.”
Van alle magazijnen ter wereld is maar twintig procent geautomatiseerd. Maar die automatisering komt in een stroomversnelling, stelden ze bij Stow vast. “Dit zijn niet de best betaalde jobs. En met de krapte op de arbeidsmarkt krijgen onze klanten het steeds moeilijker om mensen te vinden, zeker in Europa en de VS. Op die nood wilden we inspelen. We zijn volledig op eigen kracht deze robots beginnen te ontwikkelen.”
Vier modellen heeft Movu nu in de aanbieding: Atlas-shuttles die paletten tot 1.500 kilo doorheen de smalle gangen van de magazijnen vervoeren, kleinere Escala-shuttles voor plastic bakken tot 40 kilo, en Ifollow-robots die volautomatisch hun weg zoeken doorheen het magazijn. “Ze scannen het gebouw, kijken als mensen, lokaliseren zichzelf, vermijden obstakels en vinden hun weg.”
Het vierde model is de picking robot Eligo: een robotarm die voor de klanten de bestellingen samenstelt. Bestelt een apotheek vijftien extra medicijnen, elk in verschillende hoeveelheden, dan is dat pakket hier in enkele seconden gemaakt.
In de productiehal toont De Vuyst hoe zijn ingenieurs met nieuwe modellen experimenteren; shuttles om wijnvaten te verplaatsen, of instabiele vloeistofcontainers. Of picking robots die nog sneller uit nog meer bakken voorwerpen pikken, met verschillende grijparmen naargelang het gewicht, de vorm of de textuur van de pakjes. “Deze robots werken continu, ze worden niet ziek en staken nooit. En in twee jaar zijn ze terugbetaald. De vraag van onze klanten is dus groot. Het is technologie die de meeste manuele handelingen en de mens op de heftruck zal vervangen.”
“Ik ben een optimist. Technologie heeft ons nog nooit teruggevoerd in de tijd.”
Jos De Vuyst
Voor De Vuyst is dat geen somber toekomstbeeld. “Technology kills jobs? Ik geloof dat niet. Integendeel, automatisering creëert nieuwe banen en tilt die naar een hoger niveau. Mensen studeren ook langer, zijn beter opgeleid en worden in hun job alsmaar beter ondersteund, nu ook door artificiële intelligentie.” De Vuyst weigert te aanvaarden dat er altijd een groep mensen zal zijn voor wie alleen laaggeschoolde handenarbeid haalbaar is. “Dat is een heel pessimistisch mensbeeld. Ik ben een optimist. Technologie heeft ons nog nooit teruggevoerd in de tijd. We zien het in onze eigen bedrijven: heftruckchauffeurs worden omgeschoold tot operator.”
45 meter hoog
Movu Robotics zou nooit zo snel zijn gegroeid als het niet ingebed was in Stow. Niet alleen kon het moederbedrijf 200 miljoen euro eigen middelen injecteren in de opstart van het roboticabedrijf, met een portefeuille van duizenden klanten, waaronder reuzen als Amazon, Ikea en Zalando, kon Stow de nieuwe technologie ook meteen breed lanceren. “De start-up surft mee op het succes van Stow”, zegt De Vuyst.
Er is ook een grote synergie tussen beide bedrijven. Stow bouwt rekken. Dat is een laagtechnologisch product. “We bewijzen dat België wél nog een productieland is”, zegt De Vuyst. “Dat lukt door te focussen op topkwaliteit en doorgedreven automatisering. Wat helpt is dat we door de hoge transportkosten met onze tien fabrieken dicht bij onze klanten zitten. We weten heel goed wat zij willen.” Wat ook helpt, ondanks de hoge loonkosten in België, is de hoge productiviteit en het zeer flexibele arbeidssysteem van onder meer economische werkloosheid. “Veertig procent van onze totale productie gebeurt in België.”
Maar ook een laagtechnologisch product evolueert. De schaarste aan grond dwingt magazijnen om zo efficiënt mogelijk met ruimte om te gaan. Dat betekent in de hoogte stapelen. Stow biedt rekken tot 45 meter hoogte. “Voor die magazijnen is zelfs geen beton meer nodig. De rekken zelf dragen de structuur. Dat zijn zeer compacte opslagplaatsen waar we 40 procent aan stockageruimte winnen, maar waar amper nog plaats is voor gangen of heftrucks. En daar komen onze robots van Movu in beeld.” Bovendien wordt in dit type magazijn het zuurstofniveau naar beneden gehaald, om het brandgevaar tot een minimum te herleiden. “Daar hebben robots natuurlijk geen last van.”
Amerikaanse fabriek
De Vuyst ziet de e-commerce alleen maar verder groeien, en daarmee ook de opportuniteiten. De rekkenbouwer exporteert nu al naar de VS, maar als Slow ook daar marktleider wil worden, zal het ter plaatse moeten produceren. Een eerste Amerikaanse fabriek is in de maak. Het Amerikaanse investeringsfonds Blackstone heeft trouwens 85 procent van de aandelen van Stow in handen, het management de rest.
En Movu Robotics wil de omzet de volgende jaren verdubbelen, of zelfs verviervoudigen, richting 1 miljard euro. Ook daarvoor kijkt het bedrijf naar de Amerikaanse markt, waar meer groei, meer kapitaal en minder regels zijn. “Qua automatisering lopen ze wel nog achter op Europa, omdat grond en arbeid er nog goedkoper zijn. Maar dat is aan het veranderen. Amerika wordt onze nieuwe groeimarkt.”