Jos Vermeiren, gedelegeerd bestuurder UNIZO Oost-Vlaanderen: “De Oost-Vlaamse ondernemingen moeten uit een diep dal kruipen in het post-corona tijdperk. Dat broze herstel wordt nu extra bemoeilijkt door de spectaculaire stijging van de energie- en grondstofprijzen mede als gevolg van het conflict in Oekraïne, de daaruit voortvloeiende torenhoge inflatie en de enorm gestegen kosten van de automatisch geïndexeerde lonen.”
“Alsof dat allemaal nog niet erg genoeg is, heerst er ook nog een extreme arbeidskrapte. Heel wat ondernemingen komen handen te kort. In de zorg en horeca was het al een gekend fenomeen, maar intussen is elke vacature een knelpuntvacature geworden. Bovenop al deze uitdagingen komen voor onze ondernemingen ook nog de fundamentele transities op vlak van onder meer doorgedreven digitalisering, klimaat en duurzaamheid…”
Ondernemersvertrouwen vandaag onder nul
Nu met code geel de meeste coronamaatregelen zijn opgeheven, blijft het ondernemersvertrouwen van zelfstandigen en KMO’s onder nul. Ondernemers zijn vooral pessimistisch over hun toekomstige rendabiliteit en de algemene economische toestand. Meer dan 1 op 4 zelfstandigen en KMO’s (27%) verwacht ook minder gevulde orderboekjes.
Jos Vermeiren: “Onze ondernemers zitten in woelig water. Terwijl onze ondernemingen uit coronajaren komen met lagere omzet en winst, stapelen zich ook nu weer andere problemen op: enorme loonindexeringen, uitbetalen van coronacheques, stijgende energiekosten, problemen met levering van materialen en bovendien onvoorzienbare uitval van personeel door de coronacrisis, bovenop de krapte op de arbeidsmarkt. Sinds een maand komt daar ook nog de onzekerheid door de oorlog in Oekraïne bij.”
“Na rampjaar 2020 is de relance geen evidentie in 2022. De overheid heeft al maatregelen genomen om gezinnen te ondersteunen, maar ook bedrijven wachten nog steeds op oplossingen. We roepen daarom op om, naar analogie met de consument, ook de energiekosten voor ondernemingen te verlagen”, vervolgt hij. “Ten slotte is ook de loonkost een groot probleem. Nu pleiten voor loonsverhogingen en afschaffingen van de loonwet, zoals de vakbond doet, is een onmogelijke opdracht voor KMO’s die vechten om onder de huidige omstandigheden het hoofd boven water te houden. Aan de vakbonden en bevoegde beleidsmakers zeg ik duidelijk: handen af van de loonwet die onze loonkostenhandicap in bedwang moet houden. Zeker nu de hoge inflatie de lonen de hoogte in drijft, getuigt het van een onwaarschijnlijk cynisme om die wet zelfs maar in vraag te durven stellen, laat staan er tegen te betogen, zoals ABVV plant op 24 maart.”
Enkele Oost-Vlaamse ondernemers aan het woord
“We hebben een serieus tekort aan personeel en ook de torenhoge inflatie weegt door. We hebben de indexatie van 3,58% in januari nog maar net verteerd of de volgende komt er al aan”, vertelt Stef Steegmans, Groep Sales Manager bij autodealer Groep Thoen. “Daarnaast hebben we natuurlijk nog corona. Al bij al viel de impact van de omikrongolf bij ons nog wel mee. Al hebben we langere tijd niet op volle capaciteit kunnen werken omdat er altijd wel iemand ziek was of in quarantaine zat. We zien ook dat onze klanten door het thuiswerk minder kilometers hebben gereden. De wagens stonden meer stil. Het onderhoud werd uitgesteld. Nu de mensen weer naar kantoor of bij klanten gaan, moeten de wagens wel weer op onderhoud komen. Er is nu een piek in de vraag naar onderhoud. Wachttijden van één tot anderhalve maand zijn niet abnormaal.”
“Ten slotte zijn sommige onderdelen niet meer vlot leverbaar. Alle grote merken zijn hun productie aan het opschorten. Groep Thoen zit hierdoor op vlak van leveringen momenteel met 20-30% onder het volume dat we hadden moeten hebben. Op de B2B-markt zien we dat veel bedrijven anticiperen door nu al wagens te bestellen, ookal zijn er levertermijnen van één tot anderhalf jaar. Particulieren willen doorgaans niet zo lang wachten op hun auto’s. Zij zullen misschien overwegen om hun auto nog een jaartje langer te houden of om een occasiewagen aan te kopen. Wij zijn nu dus hard op zoek naar goede occasies op de Belgische en internationale markt om ook hen te kunnen blijven beleveren”, besluit hij.
Ook Bert Verbauwhede, zaakvoerder van elektriciteitsbedrijf Veritec in Zulte, voelt de crisis in zijn bedrijf: “In het begin van de coronacrisis was het vooral lastig om grote en rendabele werven te vinden.”
“Nu worstelen we vooral met het probleem dat veel leveranciers heel lange leveringstermijnen hebben en geen enkel zicht op wanneer ze kunnen leveren. Dat heeft een grote impact op de planning. We kunnen onze medewerkers niet altijd op pad sturen of optimaal inplannen. We moeten soms projecten uitstellen omdat de onderdelen er niet zijn. Weet dat je sommige werven ook niet om het even wanneer kan opstarten. Wij zijn vooral actief in de industrie en moeten soms wachten tot een bedrijf een collectieve sluiting heeft om aan de slag te kunnen gaan.”