m8pw7q1j Foto: Getty Images / JHS

COLUMN. Werklozen verliezen na twee jaar hun uitkering, en dat is een opportuniteit voor de kmo

Rudy Aernoudt is professor, schrijver, filosoof, econoom en sinds kort ook kabinetschef van MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez. Geregeld kruipt hij in zijn pen om een kritische column te schrijven voor alle regio's van Made in. Vandaag buigt hij zich over het akkoord dat stelt dat werklozen na twee jaar hun uitkering verliezen.

 

Na jaren gepalaver is het eindelijk zo ver: de werkloosheid wordt beperkt in de tijd. Daarmee zou een nieuwe dynamiek in de arbeidsmarkt moeten op gang komen waarbij de kmo’s gemakkelijker aan arbeidskrachten geraken. Of toch niet?

Het federaal regeerakkoord stelt dat de werkloosheid wordt beperkt in de tijd. Na twee jaar vervalt de werkloosheidsvergoeding. De achterliggende idee is dat deze mensen weer aan de slag gaan. Maar nog belangrijker: wie pas kort werkloos is, weet dat de hangmat van lange duur voorgoed tot het verleden behoort. Daardoor zullen werklozen meer goesting hebben om zo rap mogelijk aan de slag te gaan. En dat kan een opportuniteit zijn voor de kmo.

Lees ook: COLUMN. Een op de zeven kmo’s is een zombiebedrijf, en dat is meer dan het Europees gemiddelde

In Frankrijk is de werkloosheid beperkt tot twee jaar. Velen vinden werk tussen de 18 en de 24ste maand. Toen Zweden de duur verminderde van 90 naar 60 weken voor 55-plussers, steeg de tewerkstelling van deze groep onmiddellijk met 10%. En toen Slovenië de werkloosheid beperkte in de tijd van twaalf naar zes maanden, steeg de tewerkstelling met 19% voor mannen en met 31% voor vrouwen. Conclusie: wanneer mensen de druk van het einde van de werkloosheidsuitkeringen voelen, komt er weer dynamiek in de arbeidsmarkt.

De visvijver om mensen aan het werk te zetten bedraagt 295.000, waarvan 105.000 in Vlaanderen, 125.000 in Wallonië en 60.000 in Brussel. Om deze mensen te activeren beschikken de VDAB, Actiris en Forem samen over 10.500 mensen (!). Voor elke 30 werklozen is er dus één begeleider. Dat moet toch meer dan voldoende zijn. Het is hun taak mensen te begeleiden naar de arbeidsmarkt en ook de niet-werkwilligen te sanctioneren.

“Al 40.000 mensen in ons land zijn al meer dan acht jaar werkloos. Het wordt een hele klus om die mensen richting arbeidsmarkt te duwen.”

Rudy Aernoudt

Toegegeven, wanneer men al zeer lang in de werkloosheid is verzeild, heeft men niet veel goesting meer om vroeg op te staan. Maar liefst 60% van werklozen in Brussel zijn dit al langer dan twee jaar. In Vlaanderen zijn er dat evenveel, maar die vertegenwoordigen ‘slechts’ één derde van het totaal aantal werklozen. In Wallonië zijn 45% van de werklozen dat langer dan twee jaar. Samen zijn er dus 135.000 mensen in België langer dan twee jaar werkloos. Al 40.000 mensen in ons land zijn al meer dan acht jaar werkloos, in absolute cijfers ongeveer gelijk verdeeld over de drie regio’s. Het wordt een hele klus om die mensen richting arbeidsmarkt te duwen.

Sancties blijven noodzakelijk

Naast begeleiding, vorming en oriëntering, zullen mensen die niet werk-bekwaam zijn moeten worden ondersteund. Maar dat is sociaal beleid en die mensen horen eigenlijk niet thuis in de werkloosheidsstatistieken. Werkbekwame mensen die niet willen werken, zullen echter desnoods gesanctioneerd worden en hun werkloosheidsuitkering, al of niet tijdelijk, verliezen. In Vlaanderen wordt één werkloze op tien gesanctioneerd, in Wallonië één op vijftig. Daar wringt het schoentje om de Walen te motiveren de vacatures in Vlaanderen op te vullen. De beperking van de werkloosheid in de tijd moet dan ook samengaan met meer begeleiding, controle en sancties. Dan pas zullen de 170.000 openstaande vacatures in België kunnen worden ingevuld en kunnen kmo’s opnieuw groeien. Het grootste obstakel voor verdere groei voor vele kmo’s is immers het vinden van het juiste personeel.