Een klein schijfje, amper genoeg om een boterham of twee mee te beleggen. Meer is het voorlopig niet. Maar misschien luidt de eerste kaas van Those Vegan Cowboys wel een revolutie in. De wetenschappers in het labo in Zwijnaarde hebben échte kaas ontwikkeld waar geen koe aan te pas kwam.
Waar komt de kaas dan wel vandaan? Zéér kort door de bocht uitgelegd: door kunstmatig DNA van een koe te koppelen aan micro-organismen en dat te laten gisten, slaagden de wetenschappers erin om caseïne te doen ontstaan. Dat is het eiwit dat kaas zijn eigen smaak en textuur geeft, maar dat tot nu toe alleen maar te vinden was in melk. Door daarna onder meer plantaardige vetten en andere stoffen toe te voegen aan de caseïne, ontstaat kaas.
“Het moet nog wat rijpen”, zegt Will van der Tweel van Those Vegan Cowboys. “Maar het is er echt, en niet te onderscheiden van echte kaas. Hierdoor kunnen we over enkele jaren iedere kaas van koemelk nabootsen, zoals Gouda, cheddar en camembert.”
Goed voor de planeet
Goed nieuws voor de veganisten dus, die binnenkort ook mee kunnen genieten van een kaasschotel. Maar ook voor de planeet: kaas die op deze manier wordt gemaakt, heeft in vergelijking met the real thing maar een vijfde van de hoeveelheid land en water nodig.
“Het zou het voedsel in de wereld eerlijker kunnen verdelen”, zei Kathleen Piens van Those Vegan Cowboys eerder in onze krant. “We zouden grote gebieden, die nu worden gebruikt voor veeteelt, kunnen teruggeven aan de natuur. Dat zou het klimaat ten goede komen.” Bovendien komt er hierdoor ook veel minder CO2 in de lucht, en is het goed voor het dierenwelzijn.
Vegetarische Slager
De bezieler en geldschieter achter de labokaas is niet aan zijn proefstuk toe. De Nederlandse ondernemer Jaap Korteweg maakte al naam als oprichter van De Vegetarische Slager. Dat bedrijf, waarvan je de vleesvervangers al in de meeste supermarkten vindt, verkocht hij in 2018 aan Unilever.
De miljoenen die hem dat opleverde, investeerde hij in nieuwe plannen. Onder de naam ‘Those Vegan Cowboys’ maakte hij de afgelopen jaren zijn droom waar om melk en kaas te maken zonder koe. Daarvoor slaat Korteweg de handen in elkaar met Gentse wetenschappers.
Nog niet in de winkel
Krijg je al zin in een vegan kaasfondue voor kerstavond? Helaas. Deze eindejaarsperiode ga je best op zoek naar een alternatief, en ook volgend jaar vind je de kazen wellicht nog niet in de supermarkt. Eerst moet het product groen licht krijgen van het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (FAVV), en dat kan jaren duren.
Bovendien zou de kaas vandaag onbetaalbaar zijn, omdat Those Vegan Cowboys alleen nog maar kan produceren op kleine schaal. “Maar schaalvergroting is onze volgende taak”, zegt Korteweg.
