Voor de komst van Senseo was het eenvoudig. Moeder goot ’s morgens een grote pot doorloopkoffie in de thermos en heel het gezin pompte daar dan heel de dag van. Meestal was het koffie van Douwe Egberts. “Als een politicus in die dagen wilde bewijzen dat hij wist hoe duur het leven was, kende hij maar best de prijs van een pakje rode Douwe Egberts”, zegt retailspecialist Gino Van Ossel.
Maar de samenleving veranderde. Gezinnen werden kleiner en steeds meer mensen gingen alleen wonen. Dus die grote potten koffie, dat was niet meer nodig en werd pure verspilling. Philips zag de verkoop van de koffiezetapparaten teruglopen omdat veel mensen naar thee switchten, want daar kon je één kopje van maken. Gedaan met ’s avonds de helft van de thermos wegkappen. Ook brander Douwe Egberts zag de verkoop van koffie dalen.
“Senseo maakte van koffie een thuisbeleving.”
Retailspecialist Gino Van Ossel
Douwe Egberts en Philips staken de koppen samen en daaruit kwam Senseo. “Het gebeurde toen wel vaker dat Philips over het muurtje keek en met andere producenten iets nieuws op de markt bracht”, zegt Gino Van Ossel. “Zo hebben ze ooit met Nivea een scheermachine gemaakt waar je Nivea-scheerschuim in deed.”
Senseo was een instant succes. Niet alleen omdat het inspeelde op de trend van meer alleenstaanden en kleinere gezinnen, maar ook op de trend van de individualisering van de smaak. Meteen bij de lancering waren er al vier smaken en dat zijn er steeds meer geworden. “Senseo maakte van koffie een thuisbeleving. Voordien moest je voor een exclusieve koffie naar het café of het restaurant. Nu kon het thuis”, zegt Gino Van Ossel.
Vandaag zelfde prijs
Senseo is eerst in Nederland gelanceerd in 2001. België was het jaar nadien als tweede land aan de beurt. De slogan luidde: “Koffie voor één”. Krantenrecensies waren lovend over de makkelijke bediening van het apparaat en de keuze aan pads. Senseo kwam op de markt aan 69,99 euro. Een pak van 18 pads kostte 2,90 euro. Vandaag, bijvoorbeeld bij Vanden Borre, kost een Senseo evenveel.
Senseo veroverde de wereld. in 2005 waren er al 10 miljoen machines verkocht en vier miljard pads. Drie jaar later waren dat al 20 miljoen machines en tien miljard pads. Er kwamen steeds meer smaken, zelfs met een melkmengeling. De machine zelf veranderde weinig, op een paar formaatveranderingen na.
Verloren strijd tegen namaak
Maar het was niet allemaal hallelujah voor Senseo. Zeker niet voor koffiebrander Douwe Egberts. Zij dachten het alleenrecht te hebben op de productie van de koffiepads. Toen er kopieën (van onder andere Fort Koffiebranderij, Café Liègeois en Beyers Koffie) op de markt kwamen, zette Douwe Egberts daar juridische stappen tegen. Aanvankelijk volgde de rechter Douwe Egberts en mocht die geld vragen (30 cent voor een verpakking van 18 stuks) van andere producenten die ook Senseo-pads maakten. Maar in 2005 besliste het Europese Octrooibureau in München dat Douwe Egberts geen patent kon doen gelden op zijn pad.
Het steile succes van Senseo begon te tanen, net door het almaar groeiende succes van koffie. Gino Van Ossel zegt dat vooral Nestlé met Nespresso de grote concurrent werd. “Niet alleen door de reclamefilmpjes met George Clooney. Vooral doordat ze tweemaal met iets unieks kwamen: hoogwaardige koffie in cups, die je bovendien alleen maar in de eigen Nespresso-winkels – later ook online – kon kopen. “Dat geeft de koffiebeleving nog meer een exclusief karakter. Het maakte koffiedrinken nog hipper. Vandaag domineert koffie zelfs een beetje het beeld van de winkelstraten. Tel maar eens de koffiebars”, zegt Gino Van Ossel. “Zelfs festivals zijn niet af als er geen koffiebarretje op het terrein staat. Je mag stellen dat Senseo aan de basis ligt van die revolutie.”
Minder smaken komen vrij
Ook koffiebranders vandaag zijn Senseo erkentelijk voor de actuele hype. “Senseo was destijds het juiste antwoord dat de koffiewereld nodig had”, zegt een woordvoerder van koffiebrander Jespers. “Senseo maakte van koffiedrinken een thuisbeleving. Dat is alleen nog maar verhevigd. Senseo is vandaag niet meer de motor achter de koffiehype. De laatste boost kregen we van corona. Iedereen werkte thuis, de wereld lag plat, maar koffie troostte. Zeer veel thuiswerkers hebben dan een degelijke koffiemachine gekocht. De Zwitserse koffiemachine Jura – waar je koffiebonen in moet gieten – is een beetje dé corona-winnaar in koffieland.”
Twintig jaar zetten we dankzij Senseo koffie met één of twee pads, maar is het ook lekkere koffie? Koffiebrander Jespers valt Senseo niet af. “Maar Senseo kan toch niet wat een echte espressomachine kan. Die zet veel meer druk. Daardoor komen veel meer smaken vrij in de koffie. En is het schuim ook minder dik.”