Patrick Craenhals loopt naar eigen zeggen niet graag in de kijker, maar de laatste maanden kon hij de schijnwerpers toch moeilijk ontlopen. Belgian Scrap Terminal (BST) startte in september een feestjaar voor de honderdste verjaardag van het bedrijf. En vorige week kreeg hij van Voka – Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland een lifetime achievement award omdat hij van BST een wereldspeler in de metaalrecyclage maakte.
Vier jaar geleden nam dochter Caroline Craenhals de CEO-titel over van Patrick, maar de derde en vierde generatie van de familie Craenhals werken nog steeds nauw samen. Het was al vroeg duidelijk dat Caroline, die enig kind is, in de voetsporen van haar vader zou treden. “Ze zat als veertienjarige al aan de weegbrug om bonnetjes af te geven”, zegt Patrick.
BST verwerkt ferro- en non-ferrometalen uit afval tot een nieuwe grondstof. “Dat zijn consumptiegoederen, tanks en silo’s, wat je in de metaalcontainer in het containerpark terugvindt, autowrakken, elektronica, noem maar op. De materialen die hier toegekomen zijn aan het einde van hun leven, geven wij een nieuw leven”, zegt Caroline.
1,5 miljoen ton metaal
Dat doet het bedrijf met een lange lijn aan machines en technologieën. “We starten met de vermaling en passen dan verschillende scheidingstechnieken toe om de metalen uit elkaar te halen. De restfractie, zoals de plastics, gaan we ook verder sorteren. Momenteel kunnen we op die manier een wasmachine voor 98% recycleren, een wagen voor 97%. We investeren constant in nieuwe technologieën, om uiteindelijk die 100% te kunnen halen.”
De hoofdzetel en grootste site van BST ligt in Kallo, langs het Vrasenedok in de Waaslandhaven. In totaal heeft het bedrijf zeven vestigingen, in onder meer Willebroek, Hoboken, maar ook in Luxemburg en Frankrijk. Elk jaar verwerkt BST zo’n anderhalf miljoen ton metalen: die vertrekken na recyclage vanuit Kallo naar staalbedrijven en smelterijen, in Europa en daarbuiten.
BST is trots op het product dat het kan aanbieden. “Wij sturen onze metalen ook naar het Midden-Oosten en Azië”, zegt Patrick. “Er is vandaag veel te doen over de afvalstroom die naar die regio vertrekt, waardoor steeds meer landen hun grenzen daarvoor afsluiten. Maar wij zijn heel blij dat bijvoorbeeld China strenger is voor het afval dat ze binnenlaten, want wij werken met een zuiver product. Nu moeten we minder concurreren met bedrijven die containers ongesorteerd afval naar daar sturen.”
Willebroekse wortels
De recyclagereus met zo’n 150 medewerkers van vandaag heeft op honderd jaar een lange weg afgelegd. Patricks grootvader legde in 1922 de basis voor BST. In Willebroek haalde hij met de kar vodden en schroot op, die hij zelf sorteerde. Onder de tweede generatie Craenhalsen kwam de industrie erbij als eindafnemer: de familie werkte nauw samen met de zware industrie die in Willebroek aanwezig was. Patricks vader en nonkel kochten een terrein langs het kanaal in Willebroek en stuurden van daaruit gerecycleerd textiel en metalen naar fabrieken in Charleroi, Luik, en later de rest van Europa.
LEES OOK. Lifetime achievement award voor Patrick Craenhals (Belgian Scrap Terminal)
Na de Tweede Wereldoorlog legde het bedrijf zich volledig toe op metalen, omdat de verwerking van textiel te loonintensief was. “Op een gegeven moment is het terrein in Willebroek te klein geworden en zijn we naar de Waaslandhaven getrokken”, zegt Patrick.
Pionier van de Waaslandhaven
Die verhuis naar de Antwerpse Linkeroever was niet evident. “Wij waren in 1986 bij de eerste investeerders in de toen nieuwe Waaslandhaven”, zegt Patrick. “Lokale spelers waren niet happig om aan ons terrein af te geven, daarvoor zijn lange gesprekken met de burgemeester van Beveren aan te pas gekomen. Wij hebben de bedrijven moeten bewijzen dat we volgens de spelregels spelen. Vandaag hebben we een haast farmaceutisch imago wanneer het gaat over ons recyclageproces.”
Als je de reusachtige schroothopen in Kallo ziet, is je eerste indruk misschien niet één van een ‘groen’ bedrijf. Maar dat is precies wat BST is, zegt Caroline. “Wij zijn opruimers van zaken die de mensen weg willen hebben. We voorkomen bovendien dat ertsen uit de mijn gehaald moeten worden om nieuwe metalen te maken. Bij de productie uit schroot komt ook nog eens minder CO2 vrij dan bij de productie uit ertsen, dus dat is een dubbele win.”
‘Urban mining’
BST recycleert al honderd jaar, maar Caroline is deel van de eerste generatie die recycleren ook trendy vindt. “De term ‘recycling’ begint zelfs al wat ouderwets te worden. Ik spreek liever van ‘urban mining’: wij halen de grondstoffen voor metalen niet uit de mijnbouw, maar uit de stad.”
De moeilijke economische situatie van vandaag heeft ook grote gevolgen voor BST. “De inflatie, de vertraging van leveringen na corona, de industrie die vertrekt uit Europa, de energiecrisis: dat heeft allemaal invloed op de volumes die wij binnenkrijgen”, zegt Caroline. “Wij zijn eigenlijk een soort kanarie in de koolmijn voor de economische toestand: als mensen minder kunnen consumeren, gaan ze toestellen langer gebruiken en krijgen wij minder afval binnen. Dat kan je goed zien aan het aantal autowrakken: soms staan er hier op ons terrein meer dan honderd om verwerkt te worden, nu tel ik er acht.”
Toch laat de familie Craenhals het hoofd nooit hangen. “Mijn vader zei vroeger dat we in een leuke sector zitten, want er is elke dag iets anders om op te lossen: een machine die stukgaat, de markt die verandert, of de impact van geopolitieke gebeurtenissen. Al zitten we nu wel in een soort tsunami waarin alles samenkomt.”
