2022 was voor veel mensen een erg intens jaar. Voor de horecaondernemers in de ruime Mechelse regio was dat niet anders. Terwijl ze bij het begin van het jaar nog rekening moesten houden met de coronapandemie, zorgde de oorlog in Oekraïne voor een nieuwe crisis. De prijzen van ingrediënten en energie schoten de hoogte in en dat moest vaak doorgerekend worden aan de klanten. Maar er was ook goed nieuws, want door het zonnige weer duurde het terrasseizoen dit jaar tot diep in de herfst.
“Qua bezettingsgraad mogen we als horecasector absoluut niet klagen”, zegt Christian Michiels, zaakvoerder van Cosma in Mechelen en voorzitter van Horeca Groot Mechelen. “De mensen kwamen opnieuw buiten na corona en we kenden een goede zomer. Maar de hoge prijzen voor ingrediënten en energie zorgden ervoor dat toch heel wat zaken zwarte sneeuw hebben gezien, ondanks het hoge aantal klanten. Wie de hogere kosten niet meteen doorrekende in zijn eigen zaak, draagt daar nu vaak nog de gevolgen van.”
“Wie een pot mosselen afgelopen zomer verkocht aan 24 euro, heeft wellicht rugpijn omdat hij zo veel potten heeft mogen ronddragen”, geeft Michiels als voorbeeld. “Maar door de gestegen kosten hou je er niets aan over, want die potten moesten eigenlijk 34 euro kosten. Een op de vijf faillissementen van het afgelopen jaar was een horecazaak en 41% van die failliete bedrijven waren jonger dan vijf jaar. Vooral voor zaken die geen stevige basis hadden en niet snel genoeg schakelden, was het een moeilijk jaar. En dat na de zware coronajaren.”
30% duurder in een week tijd
Toch ziet Michiels de toekomst positief in. Hij wordt daarin bijgetreden door Ruben Van Rompaey, zaakvoerder van Iverans in Beerzel (Putte) en Gusting in Keerbergen. “Het was soms een fulltime job om de prijzen van de ingrediënten in het oog te houden”, zegt hij. “Sommige producten werden in een week tijd tot wel 30% duurder. Als je dan even niet oplet, kunnen de kosten heel snel oplopen. Hetzelfde geldt voor de energiekosten en ook de personeelskost steeg enorm hard. Hopelijk stabiliseert dat in 2023, zodat het opnieuw een goed jaar kan worden.”
Want Van Rompaey blikt tevreden terug op het afgelopen jaar. Hij opende met Gusting een nieuwe zaak. “Die was meteen een schot in de roos”, zegt hij. “En ook Iverans bleef op een hoog tempo draaien. We hebben hard gewerkt en we zijn de klanten erg dankbaar dat ze de weg naar onze zaken blijven vinden. We hopen hen ook het komende jaar te mogen blijven verwelkomen. Daarnaast kunnen we al jaren rekenen op een goede, gedreven vaste groep van personeelsleden.”
Andere zaken hebben het moeilijker om goed personeel te vinden. “Het is niet evident om de juiste mensen te vinden, er is echt een vreselijk tekort aan personeel”, zegt Pascal Scheers van Grillax in Lier. “En de mensen die bereid zijn om in de horeca te werken, moeten we vaak nog zelf opleiden. Op een doordeweekse dag tellen we zo’n honderd reservaties. Daar zijn we op zich tevreden mee, maar het is ook het maximum dat we aankunnen met het huidige aantal personeelsleden. Als we meer mensen zouden vinden, kunnen we ook meer klanten ontvangen.”
Toch kijkt Scheers met een overwegend positief gevoel terug op het afgelopen jaar. “Al was het vooral in september even moeilijk. De berichten over de stijgende energieprijzen zorgden voor een zekere angst bij de klanten. De mensen gingen minder op restaurant en gaven ook minder uit. Maar intussen is dat opnieuw genormaliseerd en die stijgende lijn willen we volgend jaar doortrekken. Niet alleen in het restaurant, maar ook in onze vier zalen die gehuurd kunnen worden voor evenementen en vergaderingen.”
“Aantrekkelijk zijn”
Ook Axel Colonna-Cesari van sterrenrestaurant Centpourcent in Sint-Katelijne-Waver ziet dat de mensen opnieuw de weg vinden naar de horeca. “Corona lijkt definitief verleden tijd, maar door de energiecrisis zijn de mensen wel selectiever geworden. Ze gaan opnieuw op restaurant, maar gaan doelbewust op zoek naar een bepaalde zaak om het beschikbare budget zo goed mogelijk te spenderen. De laatste maanden draaien we opnieuw op volle toeren. We kenden ook een goede eindejaarsperiode en mogen zeker niet klagen.
Al moet ook Centpourcent zich mengen in de strijd om personeelsleden. “Tijdens de coronacrisis was de drempel om de horeca te verlaten voor veel mensen lager. Er werd ook veel meer aan het familiale gedacht, waardoor mensen iets anders gingen doen waarbij ze andere uren of meer vrije tijd hebben. Het is dan ook niet makkelijk om voldoende personeel te vinden. We doen er nochtans alles aan om een aantrekkelijke werkgever te zijn. Zo schakelden we over op een werkweek van vier dagen en proberen we ook mensen te bereiken via sociale media.”
Nick Ronsse van Het Bestek in Mechelen omschrijft het afgelopen jaar als een rollercoaster. “Er was weinig stabiliteit en het ging heel fel op en neer”, zegt hij. “Enerzijds was de bezetting goed en kenden we een goede zomer met mooi terrasjesweer, maar anderzijds was er ook veel onzekerheid. Vooral in het najaar gingen de mensen besparen uit schrik voor hun energiefactuur. Daarnaast stegen ook onze kosten. Gelukkig werken we met weinig personeel. Dat maakt dat het vaak hard werken is, maar het bespaart ons ook extra kosten.”
Wat 2023 brengt voor Het Bestek en bij uitbreiding voor de volledige horecasector, weet voorlopig niemand. “Maar wij hopen alvast op hetzelfde elan verder te kunnen gaan”, zegt Ronsse. “Er zullen zeker uitdagingen zijn, zoals de stijgende prijzen van ingrediënten, maar daar proberen we op te anticiperen. Bijvoorbeeld door nog meer in te zetten op lokale producten en seizoensgebonden te werken. Op die manier kunnen we niet alleen onze eigen kosten drukken, maar steunen we ook de lokale leveranciers. Dat is een win-winsituatie.”
