“In augustus vorig jaar begonnen we aan de voorbereidingen en we zijn nu klaar om de patiënten te ontvangen”, zegt diensthoofd en psychiater Pieter Versyck. Samen met dokter Floris Slechten, net als hij gespecialiseerd in volwassenenpsychiatrie, en hoofdverpleegkundige Lawerance Sutherland bouwde Versyck het team op.
Lawerance Sutherland brengt meer dan vijftien jaar ervaring mee als afdelingshoofd van verschillende psychiatrische afdelingen bij Vitaz in Sint-Niklaas. “Onze PAAZ staat voor openheid en laagdrempeligheid”, zegt hij. “We nemen patiënten op zonder veel restricties en kijken met een open blik naar hoe we hen kunnen helpen tijdens en na het verblijf op onze afdeling. We starten altijd vanuit het verhaal van de patiënt zelf en willen met de PAAZ een veilige plek maken die bekendstaat voor vernieuwende en persoonlijke zorg.”
Open afdeling
De PAAZ van AZ Rivierenland is een open afdeling waar patiënten met uiteenlopende psychiatrische problemen vrijwillig worden opgenomen. De PAAZ richt zich op volwassenen met een algemene psychiatrische problematiek, zoals angst- en stemmingsstoornissen, psychotische stoornissen, persoonlijkheidsstoornissen en verslavingszorg. Een opname op de PAAZ kan de hele week en de klok rond, maar alleen na toestemming van de psychiater, het PAAZ-team engageert zich om binnen de 24 uur een antwoord te geven op een opnamevraag.
Het voordeel van een PAAZ is dat de drempel voor een opname lager is dan in een psychiatrisch ziekenhuis en dat er een intensieve samenwerking is met de spoeddienst en verpleegdiensten voor de behandeling van lichamelijke klachten. De nadruk van de zorg in de PAAZ ligt in de urgentiepsychiatrie. De verblijfsduur in een PAAZ is gemiddeld korter dan in een psychiatrisch ziekenhuis. Vanuit een PAAZ worden patiënten na behandeling doorverwezen naar de eigen polikliniek van AZ Rivierenland, de ambulante zorg of indien nodig naar een psychiatrisch ziekenhuis.
Grote leemte
“In de zorgregio Boom was er tot nu toe geen aanbod aan residentiële psychiatrische zorg”, zegt Bart Van Bree, afgevaardigd bestuurder AZ Rivierenland. “AZ Rivierenland is het enige ziekenhuis in de regio en had tot hiertoe geen hospitalisatieafdeling voor patiënten met psychiatrische problemen. Patiënten die zich aanboden op spoed en alleen nood hadden aan psychiatrische zorg moesten we zo snel mogelijk doorverwijzen naar een andere voorziening. Geen sinecure met de lange wachtlijsten in de psychiatrie. Dankzij deze PAAZ vullen we een belangrijke zorgleemte op in de regio. We kunnen nu snel in dringende psychiatrische opvang voorzien voor patiënten uit de buurt.”
Ook volgens dokter Günther D’hanis, huisarts en voorzitter van de eerstelijnszone RupeLaar, is de nood aan psychiatrische zorg in de regio groot. “We zijn heel blij met dit initiatief. De nood aan dringende psychiatrische zorg bij onze inwoners is groot én neemt elk jaar toe. Door de lange wachtlijsten en hoge drempels voor opname kunnen we patiënten momenteel moeilijk plaatsen. Door de nabijheid van het PAAZ en de nauwe samenwerking tussen huisartsen kunnen we veel sneller schakelen en psychiatrische hulp toegankelijker maken voor onze patiënten.” In nauwe samenwerking met het netwerk geestelijke gezondheidszorg Emergo staat er daarom ook een mobiel team klaar dat psychiatrische patiënten opvolgt in de thuissituatie, in voorbereiding tot of na een opname op de PAAZ.
“Investeren in geestelijke gezondheidszorg, dat moeten we blijven doen in alle schakels van de zorg”, zegt minister Vandenbroucke. “We doen dat hier vandaag ook in AZ Rivierenland, met deze nieuwe afdeling voor patiënten met psychiatrische problemen én de versterking van het mobiele team voor langdurige zorg. Deze investering is complementair aan de grote uitdaging om veel vroeger mentale problemen op te sporen, zodat we vermijden dat mentale problemen ontsporen en patiënten hier moeten terechtkomen. Dat is de kern van mijn hervorming in de geestelijke gezondheidszorg: psychologische zorg behalve betaalbaar ook veel toegankelijker en veel laagdrempeliger maken.”
De PAAZ in Bornem telt 24 bedden, er werken twee voltijdse psychiaters en tien voltijdse verpleegkundigen, twee psychologen, een ergotherapeut en 0,5 maatschappelijk werker. Er wordt gerekend op 750 opnames per jaar. Er werken ook nog 3,5 voltijdse psychiatrisch verpleegkundigen in de ambulante thuiszorg.