Voor er van het coronavirus sprake was hinkte ons land een beetje achterop in de e-commerce. Die achterstand werd in 2020 ruimschoots ingehaald. De verkoop van non-food webshops steeg met maar liefst 91 %. Bij onze Noorderburen was dat ‘maar’ 60.5 %. In het algemeen stegen de online uitgaven in de eerste helft van 2020 in België met 33 %, met kledij als koploper.
Explosie
Bovendien bestellen we niet alleen frequenter maar ook in kleinere hoeveelheden. Zelfs als we een online aankoop doen in het buitenland verwachten we dat die morgen, of liefst vandaag nog, voor onze deur staat.
Die explosie van de e-commerce is natuurlijk goed nieuws voor logistieke bedrijven. Nieuwe magazijnen en distributiecentra schieten als paddenstoelen uit de grond. De vele vacatures in de sector geraken met moeite ingevuld en het lijkt er op dat het succes van de e-commerce onomkeerbaar is.
“Blijft gratis leveren nog wel mogelijk? Zijn we bereid om meer te betalen voor een snellere, of duurzamere levering?”
Keerzijde
We mogen daarom niet blind zijn voor de keerzijde van de medaille. PostNL en GLS, twee van de grootste pakjesbezorgers, worden vervolgd voor de correctionele rechtbank in Mechelen wegens mogelijke sociale fraude. Het zit namelijk zo dat de meeste bedrijven voor de levering van hun pakjes met onderaannemers werken. Volgens het arbeidsauditoriaat stelt men daar structureel inbreuken vast. Het gaat bijvoorbeeld om schijnzelfstandigheid en pakjebezorgers die te lange uren werken om toch maar de pakjes binnen het afgesproken tijdsvenster te kunnen leveren. Ze worden er bovendien vaak te weinig voor betaald. En omdat ze zo weinig betaald worden kopen ze vaak goedkope, maar vervuilende, tweedehands bestelwagens om hun leveringen te doen.
Slimmer en duurzamer bezorgen
De vraag is hoe lang de logistieke bedrijven meegaan in de verwachtingen van de consument. Blijft gratis leveren nog wel mogelijk? Zijn we bereid om meer te betalen voor een snellere, of duurzamere levering?
In Mechelen is bpost alvast met een proefproject gestart waarbij men, verspreid over de hele stad, enkele tientallen lockers plaatste. De klant kan kiezen hoe hij zijn pakje geleverd wil hebben: thuis, in een Pakjespunt, Postpunt of een Pakjesautomaat die in de wijk staat waar hij woont. Als consument krijg je een code toegestuurd waarmee je de locker kan openen. Diezelfde locker kunnen bedrijven ook gebruiken om pakketjes te versturen. Om het duurzame verhaal compleet te maken rijdt bpost in Mechelen nog uitsluitend met elektrische bestelwagens en (elektrische) fietsen of cargobikes.
Trend
Duurzaamheid is een trend die al een aantal jaren speelt. Zowel wij als consumenten als de bedrijven voelen zich steeds meer verantwoordelijk om zo duurzaam mogelijk te ondernemen. En daar hoort ook de bezorging van pakjes bij. De grotere koerierbedrijven bieden opties aan voor groen vervoer.
UPS werkt in Antwerpen bijvoorbeeld samen met On Time, een bedrijf dat pakketjes in de stad bezorgt met een fietskoerier. In Mechelen zijn er de eco-koeriers die, vanuit een logistieke hub aan de stadsrand, goederen en pakketjes leveren in de binnenstad. In Gent en Antwerpen werkt Cargo Velo op een gelijkaardige wijze.
Ondanks hun eerder beperkt rijbereik zijn elektrische bestelwagens nu al een duurzame oplossing voor de stadslogistiek.
Duurzame stadslogistiek
Vermijden, verschuiven en verschonen, dat zijn de drie kernwoorden als het gaat over een duurzame stadslogistiek.
Het vermijden van vrachtwagens en bestelwagens in de binnenstad kan bijvoorbeeld door te werken met logistieke hubs aan de rand van de stad. Daar worden de goederen geleverd door grote vrachtwagens. Vanuit die hub wordt alles met cargofietsen of emissievrije voertuigen geleverd aan de handelaars in de stad.
Het verschuiven of de modal shift bestaat erin om minder vrachtwagens op de weg te hebben. Dat kan bijvoorbeeld door bepaalde goederen te leveren via de binnenscheepvaart of via het spoor. Afvalintercommunale Ivarem in de regio Mechelen werkt momenteel een project uit waarbij de afvalophaalwagens het vuilnis niet meer naar de verbrandigsoven 50 kilometer verderop rijden, maar hun vracht storten op een terrein aan de rand van de stad van waaruit het met de trein naar de verbrandingsoven wordt gebracht.
Voor het verschonen van de logistiek wordt er ingezet op elektrische bestelwagens. Ondanks hun eerder beperkt rijbereik zijn ze nu al een duurzame oplossing voor de stadslogistiek. We zien ook steeds meer cargofietsen in het straatbeeld verschijnen. Op sommige momenten van de dag zijn fietspaden even druk als de rijweg.
