Net voor dokter Marianne Stevens en oncologisch verpleegkundige Kristel De Bleser de lift instappen naar de oncologische afdeling slaan ze een praatje met een van hun patiënten in behandeling. De dame vertelt met trots dat ze twee keer had gesport de afgelopen week. “Fysieke beweging is een belangrijke tak in het revalidatieproces dat wij hier voor onze patiënten opzetten”, zegt dokter Stevens later tijdens het interview in een consultatielokaal. “Op dat vlak verricht onze fysiotherapeut dokter Bos uitstekend werk.”
De oncologische afdeling voor borstzorg van het AZ Rivierenland levert uitstekend werk over de hele lijn. Dat leverde hen de officiële erkenning van ‘borstkliniek’ op. Om erkend te worden als borstkliniek, moet een ziekenhuis voldoen aan hoge zorg- en kwaliteitseisen. “Dit is de bekroning van 18 jaar zeer hard werken”, zegt dr. Stevens opgewekt. “Al die jaren hadden wij hier in Bornem een zeer sterke link met het Universitair Ziekenhuis in Antwerpen, waarbij wij eigenlijk aan dezelfde kwaliteitsindicatoren voldeden.” Het UZA is namelijk een erkende coördinerende borstkliniek, het AZ in Bornem sinds kort een satelliet borstkliniek. Wat is het verschil? De universitaire insteek en het aantal patiënten. “Maar ook voor deze erkenning hebben wij onze resultaten altijd getoetst aan andere coördinerende en satelliet borstklinieken, en scoorden wij naar behoren”, benadrukt dokter Stevens.
Praktische verschillen
De facto verandert er weinig aan de werking van de borstkliniek in het AZ Rivierenland, nu ze zo gelabeld mag worden. “Alle patiënten die hier behandeld worden, kwamen vroeger ook aan bod tijdens multidisciplinaire vergaderingen in het UZA”, verklaart dokter Stevens. “Een patiënt ontving hier in Bornem dus even kwaliteitsvolle zorg als in Antwerpen.”
Toch zijn er enkele praktische verschillen voor en na de erkenning. “Voor bepaalde ingrepen moesten wij in het verleden patiënten doorverwijzen naar Antwerpen, omdat ze hier niet volledig werden terugbetaald”, zegt dokter Stevens. “Dat is nu niet meer het geval.” Na de erkenning is het enige verschil tussen Bornem en Antwerpen een van academische aard. “Behandeling in studieverband gaat wel nog door in het UZA, vandaar de term ‘coördinerende’ borstkliniek.”
Laagdrempelig
Een van de belangrijke functies van een satelliet borstkliniek is lokale verankering en laagdrempeligheid. “Mensen worden hier op mensenmaat behandeld, in een vertrouwde, kleinschalige en toegankelijke omgeving”, vervolgt dokter Stevens. “En waar nodig kunnen we van hieruit onze link met het universitaire ziekenhuis uitspelen.”
Die link zit naast dokter Stevens in de gedaante van professor dokter Konstantinos Papadimitriou, die zowel in het UZA als in het AZ Rivierenland in Bornem als medisch oncoloog fungeert. “Als patiënt in Bornem heb je even veel kans om deel te nemen aan een studie, je hebt dezelfde toegang tot medicijnen en de behandeling volgt dezelfde protocollen”, pikt de professor in. “Eigenlijk is het één en dezelfde dienst, slechts door afstand gescheiden.”
Oncocoach
In de borstkliniek van het AZ Rivierenland worden elk jaar ongeveer honderd nieuwe diagnoses gesteld. Al die verschillende behandelingen in goede banen leiden, vergt het nodige teamwork. dokter Stevens geeft een idee van hoe de rolverdeling op de dienst eruitziet. “De gynaecoloog ontfermt zich over het gynaecologische en het serologische (chirurgische ingrepen red.) van de behandeling”, zegt de gynaecologe. “Chemo-, immuno- en andere therapieën worden opgevolgd door professor Papadimitriou. “Zij doen al het snijwerk”, antwoordt die laatste grinnikend.
“Mijn rol bestaat ook in het bepalen van de sequentie van de behandeling”, vervolgt dokter Papadimitriou. “Ontvangt een patiënt eerst chemo, vervolgens immuno en dan operatie? Of omgekeerd? Op dat vlak werk ik ook samen met de radiologen van het UZA.”
Dokter Stevens knikt en vat de werking samen. “Eigenlijk wordt een patiënt hier van A tot Z begeleid. Op basis van beeldvorming en andere onderzoeksmethoden gaan we kijken waar ons startpunt ligt, en daarna is de volgorde van behandeling inderdaad van groot belang. Tijdens multidisciplinaire vergaderingen bepalen we een lijn die vervolgens aan de patiënt wordt meegedeeld.”
Vanzelfsprekend is de communicatie naar de patiënt toe een belangrijk gegeven in het behandelingsproces. “Daarin vormt onze oncocoach de rode draad”, licht dokter Stevens toe. “Die fungeert als het contactpunt naar de patiënt. Als er slecht nieuws is, wordt dat door de oncocoach gebracht. Een oncocoach is een verpleegkundige met specialisatie binnen oncologie. Daarnaast beschikken we hier ook nog over een psychosociaal team, met psychologen, maatschappelijk werkers en diëtisten.”
“Wat onze werking zo sterk maakt is dat iedereen op de afdeling een specialisatie heeft binnen oncologie en borstkanker”, voegt professor dokter Papadimitriou toe. “Van psychologen, tot verpleegkundigen tot oncologen, wij hebben extra opleidingen gevolgd en hebben jaren ervaring in dit segment, waardoor we aan die strenge vereisten van een borstkliniek kunnen voldoen.”
Niet alleen de medische zorg is van de beste kwaliteit in de borstkliniek van het AZ in Bornem. Ook de psychosociale tak levert mooi werk. “Zo kunnen families die een borstkankerdiagnose krijgen terecht bij Hedera in Bornem”, zegt dokter Stevens. “Want ook mensen rondom de patiënt lijden onder kanker”, voegt dokter Papadimitriou toe. “Vrienden, familie, echtgenoten, kinderen, mensen op het werk. Ook zij verdienen mentale zorg.”
Kruisbestuiving
“De erkenning als borstkliniek is enkel mogelijk dankzij al die verschillende mensen uit al die verschillende gebieden die samen aan hetzelfde zeil trekken”, besluit dokter Stevens. “Het is de kruisbestuiving tussen die verschillende disciplines die onze dienstverlening garandeert. Bovendien kunnen mensen uit de buurt hier gewoon terecht, in hun omgeving, zonder in de file te moeten staan. Daarin ligt de sterkte van dit kleine centrum.”
