Vorige week werd bekendgemaakt dat Marc Jonckheere de nieuwe CEO wordt van bouwgroep Willemen, een van de grootste aannemers van het land. Hij volgt vader Johan Willemen op, die opnieuw aan het roer kwam nadat zijn zoon was uitgevallen door een burn-out. Samen met de aanstelling van Jonckheere werd het verlies van 40 jobs op een totaal van circa 2.200 afgekondigd.
Van de nieuwe ceo wordt een meer hedendaagse aanpak verwacht. Willemen trekt zich alvast terug uit de internationale markt en richt zich op de Benelux. In november bijvoorbeeld start het samen met bouwgroep Jan De Nul de bouw op van een nieuw gebouw voor de openbare omroep VRT. Tegen die toewijzing trok eerder een consortium rond Cordeel en Van Laere naar het gerecht.
Oldskool aannemer
In de bouwsector werd al enkele jaren gefluisterd dat pater familias Johan Willemen (72) nog een typische oldskool aannemer was, maar er werd ook gewezen op de kwaliteiten van zoon Tom. Een burgerlijk ingenieur met een sterke visie, een wonderkind van ondertussen 47, helemaal mee in het verhaal van milieu- en energievriendelijk bouwen.
Maar terwijl Tom Willemen naarstig nadacht over de toekomst, kwam de aannemer onder grote druk te staan. Onder Johan Willemen was een groep bijeengekocht met zeer uiteenlopende activiteiten gaande van infrastructuurwerken en tunnelbouw tot woning- en kantoorbouw, met overnames van Aswebo, Franki, Van Wellen en de bouwdivisie Kumpen.
De integratie van de groep en de kwaliteit van de rapportering lieten te wensen over. De groep jaagde veel omzet na, maar de marges waren laag. Ook op de werven doken problemen op. Het bedrijf kwam in conflict met zijn financieel directeur, die een proces startte tegen Willemen en openlijk vragen stelde over de geloofwaardigheid van de boekhouding.
Door de coronacrisis kreeg Willemen te maken met verstoorde aanvoerlijnen en stijgende kostprijzen, waardoor projecten niet op tijd konden worden opgeleverd en absolute verliesposten werden, bijvoorbeeld in de Duitse kantorenmarkt. Zowel in 2020 als in 2021 slikte Willemen zware verliezen van telkens 13 tot 14 miljoen euro.
Omstreden casino
De oorlog in Oekraïne maakt ook van 2022 een beroerd jaar. Er kwam een noodlening aan te pas van het met de federale overheid verbonden Belgian Recovery Fund, om Willemen financieel te stutten. Eerder had ook al het Waals Gewest de Waalse tak van Franki bijgesprongen.
De bouwgroep Willemen kwam de jongste jaren vooral in het nieuws door een open oorlog met Jean-Marie Dedecker, de burgemeester van Middelkerke, over de bouw van het nieuwe casino in Middelkerke. Dedecker wilde niet weten van het project van Willemen, dat nog door de vorige burgemeester was gegund, verbrak het contract en uitte beschuldigen van corruptie.
Van die corruptie is tot nu toe geen hard bewijs geleverd. De voormalige chauffeur van Johan Willemen verklaarde dat hij in de periode tussen eind 2015 en augustus 2017 vijf keer enveloppen met cash geld moest bezorgen aan de toenmalige burgemeester van Middelkerke, maar leverde daar geen hard bewijs van. Willemen zelf ontkende in alle toonaarden. Ook het parket oordeelde dat er geen bewijs was van corruptie. De raadkamer moet zich nog uitspreken. Een burgerlijke rechter oordeelde dan weer dat Dedecker de bouwgroep onterecht aan de deur had gezet en dat Willemen recht heeft op een schadevergoeding.
“Geef ons twee goede jaren”
In 2016 kwam Tom Willemen aan het hoofd van de groep, maar de vele uitdagingen werden hem te veel, waardoor hij ernstige gezondheidsproblemen kreeg. Daarop besloot vader Johan Willemen opnieuw in te springen als ceo. Maar de raad van bestuur van Willemen vond dit niet bepaald een wissel op de toekomst en zocht een alternatief. Jonckheere is sinds enkele maanden aan de slag bij Willemen en heeft ervaring in de beton- en bouwsector.
‘Een sterke visie op de bouwsector is mooi, maar als het stormt moet je iemand hebben die het dak kan herstellen’, zegt een ingewijde. Bouwspecialisten wijzen er dan weer op dat Jonckheere wel veel ervaring heeft in het omgaan met aannemers en het in goede banen leiden van werven, hij komt aan het hoofd van een financieel verzwakte groep die mogelijk enkele crisisjaren tegemoet gaat. Grote delen van de bouwsector komen onder druk. Orderboekjes lopen leeg, particulieren kopen geen nieuwbouw meer zonder dat ze een vaste prijsgarantie hebben terwijl aannemers daar niet langer toe bereid zijn. Projectontwikkelaars worden ook al voorzichtiger en met een economie die klappen krijgt, staan ook bedrijven op de rem.
‘We hebben het financieel wat lastiger, maar geef ons twee goede jaren en de reserves zijn weer aangevuld’, zegt een ingewijde. Sceptici vrezen dat eerst nog lastige tijden overwonnen moeten worden.
