Ieder jaar komt er nog heel wat zwerfvuil langs de Vlaamse gewestwegen terecht. In 2013 was dat 3.572 ton, en het opruimen kostte de belastingbetaler zo’n vijf miljoen euro. Langs de Heisbroekweg in Sint-Katelijne-Waver en de N16 in Puurs en Bornem loopt momenteel een sensibilisatiecampagne om de netheid op deze gewestwegen te verhogen.
De N16 en de Heisbroekweg zijn echte hotspots van zwerfvuil in hun gemeente. “In onze gemeente treffen we vooral rond de Veilingsite vaak zwerfvuil aan”, zegt schepen van Mobiliteit Tom Ongena van Sint-Katelijne-Waver. “Het meeste afval vinden we in de berm en de grachten naast de parkeerstroken. Truckchauffeurs op weg van en naar de veiling en toeleveringsbedrijven overnachten noodgedwongen op deze parkeerstroken. Zij gooien hun afval (etensresten, drankverpakkingen en ander klein huishoudelijk afval) in de berm.”
“Het zwerfvuil concentreert zich bij ons dan weer vooral rond de kruispunten”, aldus schepen van Mobiliteit Tom Van Bel van Bornem. “Het zijn vooral de chauffeurs die aanschuiven aan de verkeerslichten die zwerfvuil veroorzaken.”
De campagneborden moeten de chauffeurs confronteren met hun gedrag en hen positief beïnvloeden. De borden staan niet alleen op de gewestwegen maar ook aan de zijstraten, op de parkeerhavens en de carpoolparking. Borden op de middenberm moeten dan weer de chauffeurs die links afslaan aan de lichten sensibiliseren. Via tellingen van de hoeveelheid zwerfvuil voor, tijdens en na de campagne wordt het effect van de borden gemeten.
“Maar het project gaat over meer dan deze borden alleen”, zegt Alex Goethals, schepen van Mobiliteit van Puurs. “We spreken ook de bedrijven rond de gewestwegen aan om mee op de kar te springen. Zo gaf McDonalds zijn toestemming om de parking van zijn vestiging in Puurs door het Nederlandse studiebureau TAUW te laten doorlichten. In Nederland hebben ze immers al heel wat ervaring met het zodanig inrichten van parkings dat er veel meer afval op de parking zelf wordt verzameld. Meer afval op voorhand verzamelen, verkleint de kans om het later als zwerfafval terug te vinden. De doorlichting resulteerde in een aantal tips rond de juiste positie van de vuilbakken, verkeersdoorstroming, beplanting… Concrete tips waarmee we aan de slag kunnen om de hoeveelheid zwerfvuil te verminderen.”
De campagne is het resultaat van een samenwerking tussen IGEMO als coördinator van het project, het Agentschap Wegen en Verkeer als wegbeheerder, de betrokken gemeenten Bornem, Puurs en Sint-KatelijneWaver en het Netheidsnetwerk van OVAM. De lessen uit dit project kunnen nadien een vertaling krijgen naar de andere gewestwegen in Vlaanderen.
